آزمایش اینترنت روسی و شکست اکثر VPNها در دور زدن آن

آنطور که پیداست، برنامه‌های کرملین برای قطع ارتباط با اینترنت جهانی و ایجاد نسخه‌ای مستقل و حاکمیتی از اینترنت یا همان شبکه ملی، یک گام دیگر به واقعیت نزدیک‌تر شده است.اخیراً روسیه با مسدود کردن وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های خارجی در برخی مناطق، شبکه اختصاصی خود را آزمایش کرده است. ظاهراً برخلاف چین که VPN برای دور زدن فایروال بزرگ جواب می‌دهد، در روسیه اکثر VPNها نتوانستند محدودیت‌ها را دور بزنند.

این آزمایش که آخر هفته گذشته توسط اداره ارتباطات روسیه (روسکامنادزور) انجام شد، ساکنان مناطقی مانند داغستان، چچن و اینگوشتیا را تحت تأثیر قرار داد؛ مناطقی که اکثراً از اقلیت‌های قومی تشکیل شده‌اند. در جریان این آزمایش، کاربران از دسترسی به واتساپ، تلگرام، یوتیوب، گوگل و حتی برخی سرویس‌های شرکت بزرگ اینترنتی روسیه، یاندکس، منع شدند.

نت‌بلاکس، نهاد ناظر بر اینترنت، نیز با انتشار گزارشی اعلام کرد اختلال در اینترنت روسیه که ناشی از آزمایش روسکامنادزور برای قطع دسترسی به اینترنت خارجی بود، حدود ۲۴ ساعت به طول انجامید. با این حال، سازمان غیردولتی روسکومسوبودا که در زمینه حقوق دیجیتال فعالیت می‌کند، به رسانه‌ها گفت که برخی VPNها در جریان این آزمایش کار کردند، اما جزئیاتی درباره تعداد یا نام آن‌ها ارائه نکرد.

فشارهای فزاینده بر VPNها در روسیه

روسیه اخیراً فشارها بر استفاده از VPN را افزایش داده است. تاکنون حداقل ۱۹۷ سرویس VPN در این کشور مسدود شده‌اند و بسیاری از آن‌ها از اپ استور اپل روسیه حذف شده‌اند. علاوه بر این، قانونی که در ماه مارس تصویب شد، انتشار اطلاعات درباره نحوه دور زدن محدودیت‌های اینترنت، از جمله استفاده از VPN، را جرم‌انگاری کرده است.

برنامه‌های روسیه برای ایجاد اینترنت مستقل، موسوم به «رو نت» (RuNet)، از سال‌ها پیش آغاز شد. در سال ۲۰۱۹، آزمایش‌هایی برای بررسی توانایی اپراتورهای فدرال و تجاری جهت جدا کردن روسیه از اینترنت جهانی و حفظ دسترسی به سرویس‌های محلی از طریق کش DNS انجام شد.

از سال ۲۰۲۲ با اعمال تحریم‌ها و محدودیت‌های شرکت‌های غربی علیه روسیه، احتمال جداسازی کامل رو نت از اینترنت جهانی بیشتر شد. با این حال، وزارت فناوری دیجیتال روسیه اعلام کرده بود که چنین اقدامی در برنامه نیست.

اخیراً کرملین حدود ۶۴۸ میلیون دلار در توسعه توانایی‌های فنی برای محدود کردن ترافیک اینترنتی سرمایه‌گذاری کرده است. همچنین، تلاش‌هایی برای سوق دادن کاربران روس از پلتفرم‌های غربی به شبکه‌های اجتماعی داخلی تحت کنترل دولت انجام شده است.