آسیب‌های تصویب قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار بر حرفه وکالت

به گزارش خبرگزاری مهر، بیست و سومین آئین تحلیف کارآموزان کانون وکلای دادگستری استان قزوین با حضور رئیس اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران (اسکودا) و هیأت رئیسه کانون قزوین در این استان برگزار و طی آن ۱۱۶ نفر از کارآموزان وکالت به کسوت وکالت پایه یک دادگستری نائل آمدند.

در این مراسم جعفر کوشا، رئیس اسکودا طی سخنانی با طرح این سوال که تحلیف به چه معناست و چرا یک وکیل دادگستری برای انجام رسالت خود باید سوگند یاد کند؟ گفت: بحث تحلیف از واژه «حلف» به معنی سوگند دادن یا سوگند خوردن می‌آید. در برخی مناصب لازم است که متصدیان امر سوگند یاد کنند که به وظیفه‌ای که برعهده می‌گیرند متعهد باشند؛ شغل وکالت از جمله این مناصب است؛ همانگونه که یک رئیس جمهور و یا یک نماینده مجلس و قاضی دادگستری باید این سوگند را ادا کند. این نشان از آن دارد که شغل وکالت یک شغل مقدس و با ارزش است.

وی افزود: وکیل دادگستری از این جهت سوگند یاد می‌کند که به دنبال استیفای حق باشد؛ در این راستا باید وکیل را طوری تربیت کرد که حق را بشناسد و آن را اعمال و اثبات کند، لذا ورودی به کانون وکلا باید سخت و متناسب با سوگندی باشد که وکیل ادا کرده است.

ویژگی‌های یک وکیل دادگستری عضو هیأت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی در ادامه به ویژگی‌های یک وکیل دادگستری اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: وکیل باید مردمی باشد و غرور نداشته باشد. علمی که خداوند در اختیار وکیل دادگستری قرار داده است، علمی نافع است، یعنی باید آن را در اختیار مردم قرار دهد. یک وکیل دادگستریِ متعهد، هیچگاه صرفاً به دنبال پول نیست بلکه باید ابهت و شخصیتی داشته باشد که مردم او را دوست بدارند. از این جهت است که تاکید می‌کنیم وکیل، کاسب نیست.

کوشا افزود: وکیل دادگستری باید با اخلاق باشد و به ساحت دادگاه، قاضی، موکل و طرف مقابل پرونده احترام بگذارد. باید با موکلش صادق باشد. در عین وکیل باید آزاد و شجاع باشد. اینها همان شاخصه‌های اخلاق حرفه‌ای است که همواره به آن تاکید می‌کنیم.

رئیس اسکودا با تاکید بر اینکه وکلای با وجدان و مدافع حقوق بشر نیاز به حمایت دارند، تصریح کرد: ما در اسکودا درصدد استانداردسازی در سطح نهاد وکالت بودیم از جمله در بحث آزمون و آموزش کارآموزان وکالت که متأسفانه با آن مخالفت شد و به نتیجه نرسید. نباید بر اساس سلیقه شخصی با کارآموز برخورد شود. کارآموزان فرزندان ما هستند و اگر بعد از دوره کارآموزی هنوز در دفاع از موکل خود دچار مشکل هستند، این اشکال به ضعف در آموزش‌های ما برمی‌گردد.

این حقوقدان و وکیل دادگستری در ادامه در توصیه‌ای به کارآموزان وکالت یادآور شد: دیگر دوره کار در حوزه عمومی گذشته است؛ امروز باید به‌صورت تخصصی در مسائل مختلف از جمله مسائل مالی، خانواده و … ورود کرد. امروز پیشرفت‌های شگرفی در حوزه هوش مصنوعی حاصل شده که می‌تواند به مشاور خوبی برای وکلای دادگستری تبدیل شود؛ لذا باید به علم روز دنیا مجهز بود و به صورت تخصصی به مسائل ورود کرد.

حال نهاد وکالت امروز خوب نیست

کوشا در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه حال نهاد وکالت امروز خوب نیست، گفت: امروز به انحای مختلف نهاد وکالت و وکیل دادگستری را تحت فشار قرار می‌دهند، چون وکیل مستقل را تاب نمی‌آورند؛ اما ما هستیم و خواهیم ماند. بارها هجمه آوردند که برگزاری آزمون وکالت را از ما بگیرند، اما نتوانستند. در بحث اصلاح آئین‌نامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلا نیز مشکلاتی داشتیم، اما در نهایت با همکاری قوه قضائیه آن را اصلاح کردیم. در عین حال ما از درون نیز دچار مشکل هستیم و خیلی‌ها با ما صادق نیستند.

رئیس اسکودا در ادامه ضمن انتقاد از قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار که حرفه وکالت را در زمره کسب و کار قلمداد کرده است، گفت: اینکه مجلس قانونی را مصوب و وکالت را در زمره کسب و کارها قرار داده است، کار غلطی است که بارها نسبت به آن اعتراض کرده‌ایم. صفت خداوند در قرآن، وکیل است و وکیل هم هیچگاه کاسب نبوده است.

وی افزود: در مجلس یازدهم کمیسیونی به نام «جهش تولید» تشکیل شد که به دنبال افزایش اشتغال بود، اما چرا به دنبال افزایش اشتغال در حرفه وکالت بودند، چرا از جاهای دیگر شروع نکردند؟ اعلام کردند که ما در کشور با کمبود وکیل مواجهیم؛ اما از کجا چنین آماری را استخراج کرده‌اند و مبنای آن کجاست؟! متأسفانه اقتصاددانی که عامل وضعیت نابسامان امروز کشور در حوزه اقتصاد هستند، عضو این کمیسیون بودند و با نگاه کسب و کاری به دنبال افزایش اشتغال در حرفه وکالت بودند. بنده روزی به خاندوزی که وزیر اقتصاد دولت سیزدهم بود گفتم شما نمی‌دانید دادگاه و پرونده چیست، کما اینکه بنده نیز نمی‌دانم اقتصاد چیست. اما چرا به نظام وکالت وارد شدند و با عدم آگاهی خود قانونی وضع کردند که به آن ضربه بزند؟

عضو هیأت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: متأسفانه قانون تسهیل را تصویب و آن را به عنوان سند افتخار معرفی کردند در حالی که امروز نقایص آن مشخص شده و به دنبال اصلاح آن هستند. قصد داشتند با تصویب این قانون به حرفه وکالت آسیب بزنند. با این قانون به تعداد وکلای بیکار افزوده می‌شود و موضوع وکیل بیکار نیز ممکن است آسیب‌زا باشد و به کارچاق‌کنی و ایجاد روابط ناسالم در پرونده منجر شود.

کوشا در ادامه با تاکید بر اینکه آزادمنشی، حریت و استقلال هزینه دارد، خطاب به کارآموزان و وکلای دادگستری گفت: آینده ما در نهاد وکالت به خودمان بستگی دارد؛ اولاً باید با هم متحد باشیم و انسجام خود را حفظ کنیم. وکلایی که به تازگی به جرگه وکالت پیوسته‌اند به کانون وکلا سر بزنند و صنف را به حال خود رها نکنند. کانون وکلا خانه ماست و باید نسبت به آن حساسیت و تعصب داشته باشیم. در عین حال هیأت مدیره کانون‌ها نیز باید وکلا را مورد حمایت قرار داده و برای دفاع از حقوق آنان سینه چاک کنند.

بارها آسیب‌های تصویب قانون تسهیل بر حرفه وکالت را فریاد زدیم اما متأسفانه شنیده نشد

در این مراسم همچنین محمد نسخه‌چی، رئیس کانون وکلای دادگستری استان قزوین در سخنانی ضمن تقدیر از تلاش‌های دکتر جعفر کوشا در اسکودا، گفت: ایشان در انجام وظایف خود در اتحادیه مسئولانه و با صبر و حوصله برخورد کرده و بسیاری از مشکلات با درایت ایشان و هیأت رئیسه اتحادیه حل شد؛ هرچند که بسیاری از مشکلات ناشی از تصمیم‌گیری‌ها در سطح کلان بود، اما دکتر کوشا با هزینه از اعتبار خود برای رفع مشکل تلاش کردند که این تلاش در تاریخ وکالت کشور ماندگار خواهد بود.

نسخه‌چی در ادامه با اشاره به الزامات رعایت اخلاق حرفه‌ای در وکالت، عدم توجه به این الزامات را پاشنه آشیل نهاد وکالت دانست و گفت: رازداری، مسئولیت‌پذیری و نیز رعایت احترام دستگاه قضائی و قاضی و در مجموع اجرای مفاد سوگندنامه وکالت باعث رشد و پیشرفت در شغل وکالت و موجب ارتقای اعتماد مردم به وکیل دادگستری می‌شود. رفتار تک تک وکلای دادگستری به حساب نهاد وکالت گذاشته می‌شود لذا باید نسبت به رعایت اخلاق حرفه‌ای اهتمام داشت.

رئیس کانون وکلای دادگستری استان قزوین در ادامه ضمن انتقاد از تصویب قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار به بهانه افزایش اشتغال در حرفه وکالت، گفت: با وضع این قانون روند پذیرش وکیل در کانون‌ها تغییر کرد و نتیجه آن را خیلی زود دیدیم، نتایجی که مدیران نهاد وکالت پیشتر آن را پیش‌بینی کرده بودند و آن را فریاد می‌زدند، اما متأسفانه شنیده نشد.

وی افزود: امروز بسیاری از همکاران وکیل ما با مشکل اشتغال مواجهند که ممکن است باعث سرخوردگی و ناامیدی آنها شود، اما وکلا نباید نگران این مسئله باشند چرا که زمینه فعالیت در شغل وکالت بسیار است. وکالت را نباید صرفاً در راهروهای دادگاه جست‌وجو کرد بلکه باید به دنبال روش‌های جدید و خلاقیت بود.

نسخه‌چی در پایان شغل وکالت را شغلی پراسترس توصیف کرد و از خانواده‌های کارآموزان وکالت و وکلایی که به تازگی به جرگه وکالت اضافه شده‌اند خواست بیش از گذشته از آنها حمایت کنند.

علی شکری، رئیس کمیسیون کارآموزی کانون وکلای دادگستری استان قزوین نیز در این مراسم ضمن تقدیر از تلاش‌های دکتر کوشا در عرصه تعلیم و تربیت و نیز دفاع از حرفه وکالت و وکلای دادگستری، به موضوع اخلاق حرفه‌ای وکالت پرداخت و آن را زیربنای حرفه وکالت توصیف کرد و گفت: اخلاق سنگ بنای شخصیت انسان برای دستیابی به موفقیت است و این اخلاق در حرفه وکالت با توجه به مقتضیات این شغل دوچندان می‌شود.

در پایان این مراسم نیز ۱۱۶ نفر از کارآموزان وکالت کانون وکلای دادگستری استان قزوین، ادای سوگند کردند و به کسوت وکالت پایه یک دادگستری نائل آمدند.