تورم عناوین شغلی/ در سال 2024، رقابت بر سر مناصب بالاتر به پایینترین سطح خود رسید
صفحه ویکیپدیا برای عناوین شغلی سطح C در شرکتها طی سالهای اخیر بهطرز چشمگیری گسترش یافته است. آیا شرکتها در حال فریب دادن کارمندان هستند یا واقعا چیزی تغییر کرده است؟
در دنیایی که اکنون همبرگرها دستساز و هنرمندانه آماده میشوند، دانههای قهوه با گواهینامه منشأ ارائه میشوند و بیانیههای مأموریت شرکتی بیشتر شبیه اشعار انتزاعی هستند تا اهداف واقعی کسبوکار، تعجبی ندارد که عناوین شغلی به سطحی جدید از تورم پر زرقوبرق رسیدهاند.
زمانی، یک فروشگاه بهسادگی توسط «فروشنده» اداره میشد. اما اکنون، با «مدیر توسعه کسبوکار» مواجه میشوید. در ورودی شرکتها، بهجای «مسئول پذیرش» با «مدیر اولین برداشتها» (Director of First Impressions) روبهرو میشوید.
شرکتهای برجسته در این روند پیشگام هستند. جیمز وات، یکی از بنیانگذاران BrewDog، خود را بهجای مدیرعامل (CEO)، «کاپیتان» معرفی کرده است. آندریا راسکا، مدیرعامل شرکت بزرگ بازار مواد غذایی Mercato Metropolitano در لندن، عنوان «رؤیاپرداز اجرایی ارشد» (Chief Executive Dreamer) را برای خود برگزیده است. هالی برانسون، دختر ریچارد برانسون، در گروه ویرجین بهعنوان «مدیر ارشد هدف و چشمانداز» (Chief Purpose and Vision Officer) فعالیت میکند. در همین حال، استارتاپ هوش مصنوعی Builder.ai، که از حمایت مایکروسافت برخوردار است و ارزشی بیش از یک میلیارد دلار دارد، بنیانگذاری دارد که خود را «جادوگر ارشد» (Chief Wizard) مینامد. در این گزارش از وبسایت فورچن، به تورم عناوین شغلی میپردازیم.
از گذشته تا امروز
این وضعیت همیشه اینگونه نبوده است. در سال ۲۰۱۶، صفحه ویکیپدیا برای عناوین شغلی سطح C تنها شامل ۱۰ عنوان ساده بود؛ مانند مدیر ارشد عملیاتی (COO) و مدیر ارشد فناوری (CTO)؛ اما تا اواخر سال ۲۰۲۴، این تعداد به بیش از ۵۵ عنوان افزایش یافته است که شامل نقشهایی مانند مدیر ارشد چشمانداز (Chief Visionary Officer)، مدیر ارشد کیفیت (Chief Quality Officer) و حتی مدیر ارشد شجرهشناسی (Chief Genealogical Officer) میشود.
بر اساس نظرسنجی جدید LinkedIn با نام Work Change Snapshot که از ۲۰ هزار کارمند در سراسر جهان گرفته شده است، ۱۰ درصد از کارکنانی که در سال ۲۰۲۴ استخدام شدند، در نقشهایی مشغول به کار شدند که حتی در سال ۲۰۰۰ وجود نداشتند. علاوه بر این، ۶۸ درصد از سریعترین نقشهای در حال رشد در دو دهه گذشته ایجاد شدهاند.
بهطور خلاصه، دنیای حرفهای با سرعتی شگفتانگیز در حال تغییر است و عناوین شغلی جدید بهسرعت به هنجار تبدیل میشوند.
مزایای تورم عناوین شغلی
برای سازمانها، این عناوین پر زرقوبرق میتوانند استعدادهایی را جذب کنند که بهدنبال چیزی فراتر از حقوق هستند؛ نقشهایی که به رشد شخصی، هدف و مشارکت منحصربهفرد اشاره دارند. این امر بهویژه در دورانی که رشد دستمزدها از تورم عقب مانده است، اهمیت پیدا میکند.
جنبههای منفی تورم عناوین شغلی
با این حال، این روند جنبههای تاریکی نیز دارد. گسترش عناوین مبهم یا پرزرقوبرق میتواند برای جویندگان کار، مشتریان و سرمایهگذاران گیجکننده باشد. آیا یک مدیر ارشد چشمانداز از مدیران سنتی سطح C رتبه بالاتری دارد؟ آیا وظایف آنها با مسئولیتهای یک مدیر استراتژیک یا رئیس دفتر همپوشانی دارد؟
از سوی دیگر، این خطر وجود دارد که عنوان شغلی جاهطلبیهای بزرگی را نشان دهد، اما مسئولیتهای روزمره همچنان عادی و پیشپاافتاده باقی بمانند. بهعنوان مثال، ممکن است یک «جادوگر ارشد» (Chief Wizard) همچنان بعدازظهرهای سهشنبه را صرف رفع اشکالات وبسایت یا تعمیر پرینتر دفتر کند.
علاوه بر این، این عناوین فانتزی ممکن است گاهی در مرز غیرجدی بودن قرار بگیرند و اعتبار شرکتها را که برای آن سخت تلاش کردهاند، به خطر بیندازند.
آینده عناوین شغلی
فعلاً بهنظر میرسد که هیچ محدودیتی برای این روند وجود ندارد. این حباب زبانی در فضای شرکتی هیچ نشانهای از ترکیدن نشان نمیدهد و احتمالاً شرکتها در نیمه دوم این دهه عناوین جسورانهتری ابداع خواهند کرد.
تا آن زمان، دیگران این روند را با ترکیبی از سرگرمی، سردرگمی و شاید کمی حسادت دنبال خواهند کرد. بههرحال، چه کسی وسوسه نمیشود که برای یک روز زندگی بهعنوان یک جادوگر یا رؤیاپرداز را تجربه کند؟