در سالهای اخیر، صنعت و بازار خودرو ایران با شرایط دشواری روبهرو بوده است که عمدتا به بحرانهای اقتصادی داخلی و فشارهای بینالمللی بازمیگردد. از یکسو، بازار خودرو با کاهش تقاضا و صنعت خودرو با افزایش هزینههای تولید روبهرو شده و از سوی دیگر، تحریمها و محدودیتهای تجاری، خودروسازان را از دسترسی به فناوریهای روز دنیا و قطعات باکیفیت جهانی محروم کرده، این در حالی است که دو خودروساز بزرگ کشور، دیر یا زود برای کاهش تقاضا بهواسطه افت قدرت خرید مردم باید چارهای بیندیشند و علاوهبر احیای فروش اقساطی، به فکر بازارگشایی منطقهای باشند.
در این میان، برخی کارشناسان نیز معتقدند در صورت توجه به روندهای جهانی مانند تولید خودروهای برقی و توسعه فناوریهای نوین، صنعت خودرو ایران میتواند بهسوی تحولی بزرگ گام بردارد.
سعید مدنی، مدیرعامل اسبق سایپا در بخش پایانی گفتوگوی خود با روزنامه «دنیایخودرو»، به راهکارهای اساسی برای عبور از بحرانهای کنونی و آیندهنگری در صنعت خودرو اشاره کرد و گفت: «صنعت خودرو ایران در دوران کنونی با مسائل پیچیدهای روبهرو است که از یکسو به کاهش قدرت خرید مصرفکنندگان و از سوی دیگر به نوسانات قیمت و بحرانهای اقتصادی مربوط میشود.»
وی افزود: «بهرغم آنکه صفکشی دلالان برای طرحهای فروش و پیشفروش خودروسازان و حضور فعالشان در بازار خودرو، سرپوشی بر افت قدرت خرید مردم بوده و تا حدودی آن را پنهان کرده، اما رکود شدید بازار و کسادی کار صنف فروشندگان و نمایشگاهداران اتومبیل، نشاندهنده جدی بودن موضوع کاهش تقاضا در بازار خودرو است.»
مدنی ادامه داد: «صنعت خودرو ایران برای مواجهه با چالشها و بحرانهای موجود، باید به سمت تولید خودروهای اقتصادی، کممصرف و هوشمند حرکت کند تا بتواند در عرصه جهانی رقابتی حضور موثری داشته باشد.»
صنعت خودرو ایران با مشکلاتی در زمینه فروش و بازاریابی خودرو در منطقه مواجه است. چه راهکارهایی میتوان برای بهبود این وضعیت پیشنهاد داد و چگونه میتوان مصرفکنندگان را به خرید خودروهای داخلی ترغیب کرد؟
ضعف در سیستمهای فروش و بازاریابی، یکی از مشکلات اصلی صنعت خودرو ایران است. بسیاری از خودروسازان داخلی با عدم شناخت کامل از نیازها و ترجیحات مصرفکنندگان روبهرو هستند.
برای جلب توجه متقاضیان خودروهای خارجی به محصولات ایرانی، اولین قدم این است که خودروسازان به تنوع محصولات و بهبود کیفیت بپردازند. ارتقای کیفیت و استفاده از فناوریهای بهروز میتواند باعث جلب اعتماد مصرفکنندگان شود. علاوهبر این، قیمتگذاری رقابتی و مناسب نیز یکی از عوامل کلیدی است.
اگر خودروسازان بتوانند قیمتهای محصولات خود را در حد معقول نگه دارند، متقاضیان خودرو خارجی به خرید محصولات داخلی علاقهمند میشوند. بهویژه در شرایط اقتصادی فعلی که بسیاری از مردم قادر به خرید خودروهای خارجی نیستند و در این صورت، خودروهای داخلی با قیمت مناسب میتوانند جایگزین مناسبی باشند.
آیا برای توسعه این بازار در ایران و رقابت با خودروهای برقی جهانی، اقداماتی ازسوی خودروسازان داخلی یا دولت در دست اجراست؟
بازار خودروهای برقی در ایران بهطور کلی هنوز در مراحل اولیه قرار دارد و صنعت خودرو باید از صفر تا صد زیرساختها و سیستمهای لازم را برای پذیرش و تولید خودروهای برقی فراهم کند.
درحالیکه خودروسازان داخلی در این زمینه بهطور محدود فعالیت کردهاند، هنوز فاصله زیادی با تولید انبوه و گسترده خودروهای برقی وجود دارد. مشکلاتی مانند نبود زیرساختهای لازم برای شارژ خودروهای برقی، هزینههای بالای تولید و قیمتهای بالای اولیه خودروهای برقی ازجمله عواملی هستند که روند توسعه این بازار را کند کردهاند. با اینحال، برخی خودروسازان داخلی به این بخش توجه کردهاند و اقداماتی در جهت تولید خودروهای برقی آغاز کردهاند.
برای مثال، تلاشهایی برای تولید خودروهای برقی با قیمت مناسب و مناسب برای بازار داخلی در دست اجراست، اما هنوز به نظر میرسد که بازار بهطور گسترده آماده پذیرش این خودروها نیست. یکی از موانع بزرگ در این مسیر، نبود سیاستهای حمایتی قوی از سوی دولت است.
اگر دولت با ارائه مشوقها و تسهیلات مالی، سرمایهگذاری در تولید خودروهای برقی را تسهیل کرده و زیرساختهای مورد نیاز برای استفاده از این خودروها را فراهم کند، میتوان شاهد رشد این بخش در بازار خودرو ایران بود.
رقابت با خودروهای برقی جهانی نیز چالش بزرگی است. خودروهای برقی جهانی دارای تکنولوژیهای پیشرفتهتری هستند و برخی خودروسازان بینالمللی بهطور جدی به این بخش پرداختهاند.
برای رقابت در این عرصه، خودروسازان داخلی باید علاوه بر توسعه فناوریهای داخلی، به همکاری با شرکتهای بینالمللی برای انتقال فناوری و تجربه در این حوزه بپردازند. در نهایت، اگر ایران قصد دارد در بازار خودروهای برقی رقابت کند، باید زیرساختها، سیاستهای دولتی و تولید داخلی را بهطور همزمان تقویت کند.
آیا صنعت خودرو برای وارد کردن تکنولوژیهای نوین آماده است؟ چه موانعی بر سر راه توسعه خودروهای برقی در کشور وجود دارد؟
توسعه خودروهای برقی بهعنوان یکی از تحولات تکنولوژیکی بزرگ در صنعت خودرو، بهطور گستردهای در کشورهای پیشرفته در حال اجراست. اما در ایران، این تکنولوژی هنوز بهطور جدی مورد توجه قرار نگرفته است. صنعت خودرو ایران در زمینه فناوریهای نوین بهویژه خودروهای الکتریکی، با مشکلات بسیاری مواجه است.
نبود زیرساختهای مناسب، کمبود سرمایهگذاری در تحقیقوتوسعه و عدم دسترسی به فناوریهای پیشرفته ازجمله موانعی است که بر سر راه توسعه این خودروها در کشور وجود دارد. اولین چالش عمده، کمبود فناوریهای لازم برای تولید و توسعه خودروهای برقی است. این خودروهای نیاز به سیستمهای پیچیدهای دارند که شامل باتری، حسگرهای پیشرفته، نقشههای دیجیتال و فناوریهای ارتباطی است.
درحالحاضر، خودروسازان ایرانی به دلیل تحریمها و محدودیتهای فناوری، دسترسی مناسبی به این تکنولوژیها ندارند و این مسأله باعث میشود که بهطور مستقل نتوانند وارد این عرصه شوند.
به علاوه، قوانین و مقررات نیز برای پذیرش و استفاده از بهطور خاص در ایران وجود ندارد و این مساله میتواند فرآیند توسعه این تکنولوژیهای نوین را با چالش مواجه کند. برای ورود به این عرصه، خودروسازان ایرانی باید به تحقیقوتوسعه گستردهتری بپردازند و با همکاریهای بینالمللی، به انتقال فناوریهای پیشرفته اقدام کنند.
همچنین، دولت باید با تدوین مقررات و سیاستهای حمایت از این فناوری، به تسهیل فرآیند تحقیقوتوسعه و تولید خودروهای الکتریکی کمک کند. در نهایت، برای دستیابی به موفقیت در این زمینه، بهکارگیری تکنولوژیهای پیشرفته و حمایت از استارتآپهای تکنولوژی میتواند به تسریع روند توسعه خودروهای برقی در کشور کمک کند.
مشکلات مربوط به تامین قطعات یدکی یکی از چالشهای عمده صنعت خودرو ایران است. در شرایط فعلی چه اقداماتی میتواند به بهبود این وضعیت کمک کند و آیا راهحلهایی برای کاهش وابستگی به واردات قطعات وجود دارد؟
یکی از چالشهای اصلی صنعت خودرو در کشور، وابستگی شدید به واردات قطعات یدکی و مواد اولیه است. این وابستگی بهویژه در زمان تحریمها و نوسانات ارزی باعث ایجاد مشکلات عمدهای در تامین قطعات و استمرار خطوط تولید شده است. بهویژه قطعات حساس و فناوریهای پیچیده که نیاز به تامین از خارج کشور دارند، در شرایط فعلی به یکی از بزرگترین مشکلات صنعت خودرو تبدیل شدهاند. این امر باعث کاهش توان تولید و تاثیر منفی بر کیفیت خودروهای داخلی شده است.
برای کاهش وابستگی به واردات قطعات، صنعت خودرو باید به سمت بومیسازی قطعات و مواد اولیه حرکت کند. یکی از راهحلهای اساسی، تقویت همکاری با شرکتهای داخلی تولیدکننده قطعات و ایجاد زیرساختهای لازم برای تولید قطعات پیچیده در داخل کشور است. دولت نیز میتواند با ارائه تسهیلات مالی و کاهش تعرفههای واردات مواد اولیه، به تقویت تولید قطعات داخلی کمک کند.
علاوه بر این، سرمایهگذاری در زمینه تحقیقوتوسعه و استفاده از فناوریهای نوین برای تولید قطعات با کیفیت داخلی نیز میتواند راهحلی مؤثر برای کاهش وابستگی به واردات باشد.
همچنین ایجاد کنسرسیومهای صنعتی و همکاری میان خودروسازان و تولیدکنندگان قطعات میتواند به بهبود این وضعیت کمک کند. در این راستا، ایجاد مراکز تحقیقوتوسعه مشترک و توسعه فناوریهای نوین در تولید قطعات میتواند به افزایش کیفیت و کاهش هزینهها کمک کند. این تغییرات نیاز به یک استراتژی بلندمدت دارند و باید بهطور همزمان در سطح صنعت و دولت پیگیری شوند تا وابستگی به واردات به حداقل برسد.