مرگ مشکوک یک قلاده خرس قهوه‌ای در مازندران

کوروس ربیعی افزود: اهالی روستای شش رودبار در گزارشی به ماموران حفاظت از محیط زیست شهرستان سوادکوه از پیدا شدن لاشه خرس در این منطقه خبر دادند که با حضور ماموران بررسی‌ها در این خصوص انجام شد.

وی ادامه داد: شواهد حاکی از آن است که چند روزی از تلف‌شدن توله خرس گذشته و به دلیل وجود برف در منطقه، جسد حیوان، فاسد نشد. جسد توله خرس برای اقدامات لازم و بررسی علت تلف‌شدن به مرکز استان ارسال شد.

رییس اداره حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران با اشاره به اینکه سن این خرس یک سال بود، گفت: در بررسی‌های اولیه آثاری از گلوله یا خراشیدگی در بدن توله خرس مشاهده نشد.

ربیعی اضافه کرد: مرگ مشکوک این خرس در منطقه حفاظت شده شش رودبار باعث شد تا لاشه حیوان برای بررسی‌های بیشتر در خصوص علت مرگ برای کالبدشکافی ارسال شود تا مشخص شود حیوان براثر بیماری و یا براثر تعارضات منطقه تلف شده است.

خرس قهوه‌ای یکی از گوشتخوارانی است که تلاش‌های حفاظتی و پژوهشی گسترده‌ای در در سراسر حوزه انتشار این گونه در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی اروپا، آسیا و آمریکای شمالی به آن اختصاص یافته است. با این حال، این گونه در محدوده قفقاز و خاورمیانه به شدت کمتر از سایر بخش‌های محدوده پراکنش خود مورد بررسی قرار گرفته است.

همچنین به گزارش انجمن یوزپلنگ ایرانی، اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت IUCN در برنامه عمل حفاظت از خرس‌ها در سال ۱۹۹۹، به گفتن عبارت “جمعیت کوچک” درباره خرس‌های ایران بسنده کرده و حتی برخی وب سایت ها، خرس‌های خاورمیانه را تقریبا منقرض شده پنداشته‌اند.

از سال ۱۳۸۵ خرس قهوه‌ای به عنوان یکی از گونه‌های گوشتخواران بزرگ جثه ایران در برنامه‌های مطالعاتی انجمن یوزپلنگ ایرانی بوده و برنامه‌های متعددی برای حفظ آن در مناطق مختلف ایران، بخصوص منطقه حفاظت شده البرز مرکزی شمالی و استان لرستان به عنوان ۲ نماینده البرز و زاگرس درحال اجرا می‌باشد. تیم مستندسازی انجمن نیز طی سال‌های اخیر درحال تولید مستندی درباره زندگی این زیرگونه کمتر شناخته شده کشورمان است.

نقشه‌های موجود در اتحادیه جهانی حفاظت نیز به صورت نادرستی بیان کرده که خرس‌ها در بخش‌های عظیمی از ایران منقرض شده‌اند، درحالیکه خرس‌های ایران هنوز در بخش‌های گسترده‌ای پراکنش تاریخی خود را همچنان حفظ کرده‌اند.

ازسوی دیگر، طی یک قرن اخیر، تنها حدودا ۱۰ مقاله علمی در مجامع علمی درباره خرس‌های قهوه‌ای خاورمیانه و قفقاز منتشر شده است که نشان از ضعف دانش موجود دارد. درعین حال، سه مقاله تابحال درباره خرس قهوه‌ای در ایران به چاپ رسیده است.

درخصوص جمعیت خرس قهوه‌ای در ایران نیز آمار قابل اتکایی وجود ندارد، به طوریکه کارشناسان قدیمی جمعیت خرس قهوه‌ای را ۵۰۰ تا ۲ هزار عدد برای کل کشور می‌دانند، هرچند که بعید است این آمار منطقی باشد.

نخستین پژوهش دانشگاهی خرس قهوه‌ای در سطح تحصیلات تکمیلی نیز در ایران مربوط به سال‌های اخیر می‌باشد که درسال ۱۳۸۶ صورت گرفت. با این حال، خرس قهوه‌ای موفق به جلب توجه محققان ایرانی در سال‌های اخیر شده و درحال حاضر، حدود پنج پایان نامه تحصیلات تکمیلی در این مورد توسط محققان جوان ایرانی درحال اجرا می‌باشد.

جریمه شکار خرس قهوه‌ای این اواخر به صورت قابل توجهی افزایش یافته و به ۵۰۰ میلیون ریال رسیده است که شاید بتواند گامی در جهت اعمال بازدارندگی مناسب برای شکار غیرمجاز آن در زیستگاه‌ها باشد. برخلاف بسیاری از کشور‌ها که نمایش خرس‌های قهوه‌ای در سطح خیابان‌ها و رقص و نمایش آنها مشکلی جدی است، این پدیده در ایران بسیار کمتر دیده می‌شود و امروزه به احتمال کمتر از ۴۰ خرس در ایران در اسارت هستند، هرچند که بیشتر آنها نیاز به ارتقای شرایط نگهداری و بهداشتی دارند.