راهنمای جامع پاسارگاد

از پیش گفتار:
پاسارگاد یک گنجینه فرهنگی است که نه تنها برای ایرانیان و تاریخ ایران اهمیت دارد بلکه در تمدن جهانی بنا بر دلایلی مقام والایی یافته است. یکی از این دلایل آن است که پاسارگاد یادبود کوروش بزرگ است. شخصی که با احترام به حقوق ملتها و اعاده آبروی رفته اقوام، راه تازه ای در سیاست و کشورداری گشود و دوره ای نوین برای تاریخ بشری باز کرد. پس از وی آیین فرمانفرمایی مطلقه و ستمگرانه آشوری و بابلی از حقانیت بی بهره شد و فرمانروایی با قبول مسئولیت و مردم داری مطابق آمد. دیگر آن که پاسارگاد مجموعه هنر مشرق قدیم را یک جا جمع کرد و به هنرمندان کشورهای مختلف اجازه داد چیره دستی خویش را در خدمت هنری جامع و شاهانه به کار گیرند و خلاقیت هنری خود را با طرح ساده ولی متمایز پارسی بیامیزند و پدیده ای بیافرینند که اوج هنری مشرق زمین را بنماید. پس در این جا ما با هنر مردم متمدن قرن ششم پیش از میلاد رو به روییم مردمانی که در خدمت پادشاه پارسی طرح روشن و دلنشین او را به کار گرفته اند و آرایش آن را از هنر خویش مایه داده اند، پاسارگاد اولین نشانه بارز همکاری تمدن ها در قالب هنر است. دیگر آن که پاسارگاد آرامگاه شهریاری را در بر دارد که پدر ایرانیان و شاه نمونه در عدل و سیاست برای جهان قدیم و ناجی اقوام سرگردان و تبعیدی بوده است، شاهی که ستایش او در کتاب مقدس یک هزار میلیون از افراد جهان منعکس است و یاد او با یاد ایران و قانون ایران و جوانمردی ایرانی عجین است، از این رو این مکان نه تنها در زمان باستان از اهمیت عاطفی و آیینی برخوردار بوده، بلکه در زمانهای بعد نیز با ارتباط یافتنش با داستانهای اسلامی و شهرتش به «مشهد مادر سلیمان» قدوسیت خویش را حفظ کرده است تا بدان جا که این اهمیت آیینی پیش از شناخته شدن آرامگاه کوروش در آغاز سده نوزدهم میلادی، بدان جنبه خاص دینی و اسلامی بخشیده بود. سرانجام این که پاسارگاد اولین نماد شکوفایی هنرهای رازی گری (معماری) پیکرتراشی رنگ آمیزی و شبیه سازی در دوره هخامنشی را نگاه داشته و الگوی تخت جمشید شده است. بدون شناختن پاسارگاد دریافتن رازهای تخت جمشید میسر نیست. با شناخت پاسارگاد ریشه های هنری ایران در دورانهای بعد نیز بهتر نمایان می شود.
بدین جهت است که پاسارگاد امروز از سوی یونسکو به عنوان یک اثر جهانی معرفی شده و برای آن جایگاه والایی همانند مرواریدی غلطان در دیهیم تاریخ هنر جهان قائل شده اند. بر ما ایرانیان است که این گنجینه را خوب بشناسیم و تا می توانیم در پاس آن دریغ نورزیم...