این ویروسها قاتل سرطان هستند
ویروسهای انکولیتیک معروف به ویروسهای کشنده سرطان هستند که در سلولهای تومور تکثیر شده و با از بین بردن غشای بیرونی و تحریک پاسخ ایمنی تومور باعث پسرفت فعالیت سلولها و از بین رفتن آنها شوند.
بر اساس تحقیقات جدید که ترکیبی از درمانهای سنتی و مهندسی ژنتیک هستند، ویروسها که ترسناکترین عوامل عفونی محسوب میشوند نیز میتوانند به عاملینی برای از بین بردن سرطان تبدیل شوند.
ویروسهای انکولیتیک که به معنای واقعی کلمه «ویروسهای کشنده سرطان» هستند، بیش از یک قرن است که کشف شدهاند. در سال ۱۹۰۴ میلادی یک بیمار مبتلا به لوسمی میلوئیدی پس از عفونت مشکوک به آنفولانزا رو به بهبودی رفت و این شخص نخستین فردی بود که با ابتلا به این بیماری، ویروسهای کشنده سرطان را به متخصصان شناساند.
ویروسهای انکولیتیک این مزیت را دارند که ترجیحاً در سلولهای تومور تکثیر شده و از طریق کافت سلولی (تخریب یک سلول از طریق از بین بردن غشای بیرونی آن) و تحریک پاسخ ایمنی تومور منجر به پسرفت آنها میشوند. سلولهای سرطانی خواص بسیار خاصی دارند. آنها مقادیر زیادی نوکلئوتید را برای تولید مثل سریع تولید کرده، شبکهای از رگهای خونی را برای اکسیژن رسانی تشکیل میدهند و این توانایی را دارند که پاسخ سیستم ایمنی را مهار کرده و علاوه بر این، آنها سیستم ایمنی بدن را با تولید پروتئینهایی در سطح خود که میتوانند سلولهای سیتوتوکسیک را مهار نمایند، سردرگم میکنند. این نکته آخر، سنگ بنای تحقیقات ایمنی درمانی است که برای درمان برخی سرطانها استفاده میشود.
به گفته محققان برای اینکه یک ویروس مناسب باشد، باید خاصیت سمی بودن کمی برای بافت طبیعی داشته باشد یا اصلاً این اثر سمی را نداشته، ایمنی زا بوده و ترجیحاً سلولهای سرطانی را هدف قرار دهد. این ویژگیهای مختلف در استفاده از ویروسهای انکولیتیک مورد بهره برداری قرار میگیرد.
اکنون به لطف مهندسی ژنتیک، امکان حذف ژنهای ویروسی (knock-out) یا اضافه کردن ژنهای تراریخته (knock-in) وجود دارد. این تکنیکها امکان توسعه ویروسهای تراریخته را فراهم میکند که ترجیحاً در سلولهای بدخیم تکثیر میشوند. اگرچه چندین سال است که استفاده از ویروسهای انکولیتیک برای درمان سرطان مورد بررسی قرار گرفته است، اما کاربرد آنها به دلیل ناشناختههای فراوان هنوز محدود است. به عنوان مثال، مسیرهای ضد ویروسی سلولهای تومور هنوز ناشناخته است و موانع فیزیکی وجود دارد که نفوذ ویروسها را به سلولهای تومور محدود میکند.
علاوه بر این، آنها میتوانند توسط آنتی بادیهای در حال گردش در بدن از بین بروند. با این حال نتایج یک تجزیه و تحلیل جدید نشان داده که این ویروسها میتوانند متحدان ارزشمندی باشند که با سایر درمانهای مرسوم (رادیوتراپی، شیمی درمانی) یا درمانهای نوآورانهتر مانند ایمونوتراپی با مهار نقطه بازرسی ترکیب شوند.
در حال حاضر، تنها چند ویروس انکولیتیک در سراسر جهان مجوز استفاده دارند ولی پیش بینی میشود با توسعه پژوهشها در این حوزه به زودی امکان ساخت داروهایی برای درمان سرطان توسط این ویروس ممکن شود.
منبع: سیناپرس