پیشتازی طلای سرخ در بازدهی

رضا محمدی اکباتان، کارشناس مشتقه کالایی، در مورد وضعیت بازار زعفران در سال ۱۴۰۳ به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» گفت: بازار زعفران در سال ۱۴۰۲، نسبت به سایر بازارهای سرمایه‌گذاری، بیشترین میزان سود را از آن خود کرد. آمارها حاکی از آن است که بازار طلای سرخ را می‌توان بازار برنده سال ۱۴۰۲ دانست؛ این کالای کشاورزی در بازه زمانی ابتدای فروردین ۱۴۰۲ تا انتهای فروردین ۱۴۰۳ رشد ۱۷۰درصدی را در گواهی سپرده سحرخیز تجربه کرد و همچنین رشد ۱۳۵درصدی آن را در صندوق نهال شاهد بودیم؛ رشدی بیش از طلا، دلار، بورس و بیت‌کوین که ناشی از عوارض سرمای زمستان سال ۱۴۰۱ و گرمای تابستان ۱۴۰۲ بود.

این رشد خیره‌کننده سال گذشته، فعالان بازار مالی را به این تفکر واداشت تا امسال نیز از این کالای استراتژیک سود‌های خوبی به دست آورند؛ با این تفاوت که امسال افزایش برداشت را نیز نسبت به سال گذشته تجربه کردیم.

وی افزود: قبل از بررسی قیمت زعفران باید به این نکته توجه کرد که زعفران به‌عنوان کالای کشاورزی قابلیت تحلیل دقیقی ندارد و سیستم عرضه و تقاضا در آن دخیل است که در سمت تقاضا با مواردی همچون نوسانات نرخ ارز، تعرفه‌های گمرکی کشورهای وارد‌کننده و موانع صادراتی و عرضه کشورهای رقیب در بازار روبه‌رو هستیم و در سمت عرضه، شرایط آب‌وهوایی، فصل کاشت و برداشت و مقررات و دستورالعمل‌ها دخالت دارند. طبق گفته مسوولان کشاورزی استان خراسان به‌‌عنوان قطب تولید زعفران، با توجه به شرایط مساعد بارش در فصل بهار انتظار می‌رفت تولید زعفران به بیش از ۴۰۰تن برسد، اما به دلیل تنش‌های گرمایی در مردادماه، این میزان حداکثر به ۳۰۰ تا ۳۵۰تن رسید و رشد بیش از ۲۰درصدی را نسبت به سال قبل (تولیدی معادل ۲۳۸تن) شاهد بودیم.

افزایش ۱۰درصدی قیمت زعفران

این کارشناس مشتقه کالایی گفت: برآوردها نشان می‌دهد که امسال صادرات زعفران به ۲۱۰ تا ۲۲۰تن می‌رسد که در صورت تحقق، ۳۰۰ تا ۳۵۰میلیون دلار ارزآوری خواهد داشت. در حال حاضر قیمت هر کیلو زعفران ۹۸ تا ۱۱۰میلیون تومان است؛ در حالی که امسال کالاهای اساسی سبد خانوار ۵۰تا ۶۰‌درصد رشد قیمت داشته‌اند و رشد قیمت زعفران ۵ تا ۱۰‌درصد بوده است. تحریم‌ها و نبود امکان مبادلات بانکی مشکل اصلی صادرات زعفران ایران است. طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در بهمن‌ماه در مجموع ۲۶،۱۰۲کیلوگرم زعفران به ارزش ۲۲،۴۹۳،۸۸۴دلار صادر شده است. کشورهای امارات، اسپانیا و تایوان به ترتیب بیشترین مقاصد صادراتی طلای سرخ کشور به حساب می‌آیند. در حال حاضر پنج‌راه برای کسب سود از نوسانات قیمتی زعفران در بازار وجود دارد. اولین راهکار، خرید و فروش در بازار سنتی است. خرید و فروش با اهداف صادراتی از دیگر راهکارهای کسب سود از بازار زعفران در شرایط فعلی به حساب می‌آید. همچنین خرید و فروش اوراق بهادار مبتنی بر کالا (گواهی سپرده) در این بازار یکی دیگر از راه‌‌‌های سرمایه‌گذاری و کسب سود برای سرمایه‌گذاران به شمار می‌رود. از جمله راهکارهای دیگر در این زمینه می‌‌‌توان به خرید و فروش صندوق‌های کالایی و خرید و فروش قرارداد‌‌‌های آتی زعفران در بورس‌کالا اشاره کرد.

محمدی اکباتان عنوان کرد: براساس گزارش هفتگی معاملات زعفران منتهی به ۲۳اسفند در بورس‌کالا مجموعا ۳۸۸،۳۳۳گواهی زعفران به ارزش ۳۹۸،۳۳۵میلیون ریال، ۱۰۶،۹۴۵،۱۱۷واحد صندوق کالایی به ارزش ۳،۸۵۴،۴۸۷میلیون ریال و ۶،۳۱۳قرارداد آتی در سه سررسید اردیبهشت، تیر و شهریور ۱۴۰۴به ارزش ۷۹۲،۰۸۶میلیون ریال معامله شد. طی معاملات هفته گذشته قرارداد آتی زعفران نگین در بازار مشتقه تقریبا معادل ۶۳۱کیلوگرم بود. زعفران که در ابتدای سال بیشترین ارزش معاملات را در بازار آتی به خود اختصاص داده بود، در حال حاضر کمتر از ۱۰‌درصد ارزش معاملات را در کنار قراردادهای آتی صندوق طلای لوتوس، کهربا، دنای زاگرس و شمش طلا و نقره دارد. در حال حاضر دو صندوق نهال و سحرخیز تنها صندوق‌های زعفرانی در کنار ۲۰صندوق طلا هستند که در بازار مالی بورس‌کالا معامله می‌شوند (این صندوق که از زمستان ۱۳۹۹ شروع به کار کرد، بازدهی بیشتری نسبت به شاخص کل تا حال حاضر داشته است).

زعفران به‌عنوان کالایی ارزشمند در کشور عزیزمان ایران نقش مهمی در معاملات آتی و گواهی سپرده ایفا می‌کند؛ به طوری که زعفران در سال ۱۴۰۲ برنده کل بازارها بود.

امسال با توجه به افزایش بارندگی، انتظار افزایش برداشت و کاهش قیمت وجود داشت، به‌طوری که خالی‌فروشان آتی، خود را برای یک رالی نزولی تمام‌عیار آماده کرده بودند. اما با تلاش‌ها برای مقابله با مافیای زعفران و خرید‌های حمایتی و کف‌سازی مناسب و در ادامه اتحاد کشاورزان برای عرضه مرحله‌ای به جای عرضه یک‌جا در فصل برداشت، طلای سرخ با افزایش قیمت و ارزش بیش از ۱۱۰‌هزار تومان به ازای هر گرم روبه‌رو شد. با ورود به ماه مبارک رمضان شاهد بودیم که صندوق‌های زعفران وارد فاز اصلاح قیمت شدند.

در این ماه با توجه به اینکه تقاضای صادراتی زعفران ایران از سمت کشورهای عربی کاهش پیدا می‌کند، تقاضای کلی طلای سرخ نیز با افت مقطعی مواجه شده و همین موضوع موجب ورود بازار زعفران به فاز اصلاح قیمت و اثر آن بر تابلوی بورسی زعفران شد.

طبق اطلاعیه جدید بورس‌کالا معاملات قراردادهای آتی زعفران با ۲ساعت کاهش از ساعت ۱۷ به ساعت ۱۵ از تاریخ ۱۸فروردین کاهش خواهد یافت تا پایان معاملات گواهی سپرده و قراردادهای آتی زعفران همزمان باشند.