ترتیب پیشنهادی برای خواندن آثار شکسپیر

چطور به دنیای شکسپیر قدم بگذاریم؟

ویلیام شکسپیر، یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان تاریخ ادبیات، بیش از ۳۷ نمایشنامه نوشته است که در سه دسته‌ی اصلی تراژدی‌ها، کمدی‌ها و نمایشنامه‌های تاریخی قرار می‌گیرند. اگرچه تمام آثار او ارزش خواندن دارند، اما ورود بی‌برنامه به دنیای شکسپیر ممکن است باعث سردرگمی یا خستگی مخاطب شود. در این مقاله، ترتیب پیشنهادی برای خواندن آثار او را بر اساس سطح دشواری، جذابیت موضوعی و اهمیت ادبی معرفی می‌کنیم.

۱. با کمدی‌ها شروع کنید (آثار ساده‌تر و سرگرم‌کننده)

کمدی‌های شکسپیر غالباً زبان ساده‌تری دارند و داستان‌هایی عاشقانه با پایان خوش ارائه می‌دهند. شروع با این نمایشنامه‌ها باعث می‌شود به زبان و سبک شکسپیر عادت کنید.

پیشنهاد مطالعه:

• رویای شب نیمه تابستان (A Midsummer Night’s Dream): داستانی خیالی، پر از عشق، اشتباه هویت و عناصر جادویی.
• تاجر ونیزی (The Merchant of Venice): با وجود فضای طنز، مفاهیمی عمیق درباره عدالت و تبعیض را مطرح می‌کند.
• همان‌طور که دوست دارید (As You Like It): گفت‌وگوهای بانمک و داستانی درباره تبعید، عشق و تغییر هویت.

۲. سپس به تراژدی‌های مشهور بروید (آثار عمیق و قدرتمند)

بعد از آشنایی با زبان و فضای نمایشنامه‌ها، وقت آن است که سراغ شاهکارهای تراژدی بروید؛ جایی که شکسپیر واقعاً می‌درخشد.

پیشنهاد مطالعه:

• رومئو و ژولیت (Romeo and Juliet): عاشقانه‌ای تراژیک که برای بسیاری دروازه‌ی ورود به دنیای شکسپیر است.
• هملت (Hamlet): پیچیده، فلسفی و یکی از مهم‌ترین نمایشنامه‌های تاریخ.
• مکبث (Macbeth): داستان وسوسه، جاه‌طلبی و جنون؛ با زبانی نسبتاً روان‌تر از سایر تراژدی‌ها.
• اتللو (Othello): درباره‌ی حسادت، نژاد، وفاداری و خیانت.

۳. آنگاه نمایشنامه‌های تاریخی را بخوانید (برای علاقه‌مندان به سیاست و تاریخ)

نمایشنامه‌های تاریخی شکسپیر بر پایه وقایع واقعی پادشاهان انگلستان نوشته شده‌اند و برای کسانی مناسب‌اند که به روابط قدرت، سیاست، جنگ و رهبری علاقه دارند.

پیشنهاد مطالعه:

• هنری چهارم (Henry IV, Part ۱ ۲): ترکیب سیاست، جنگ و طنز؛ با شخصیتی به‌یادماندنی مثل فالستاف.
• ریچارد سوم (Richard III): داستان پادشاهی حیله‌گر و جاه‌طلب.
• هنری پنجم (Henry V): نمایش یک رهبر قدرتمند در دوران جنگ.

۴. در نهایت به آثار پیچیده‌تر و متأخر برسید

شکسپیر در اواخر عمرش نمایشنامه‌هایی نوشت که مرز میان کمدی و تراژدی را درنوردیده‌اند؛ آن‌ها اغلب به عنوان نمایشنامه‌های رمانس یا تئاترهای متأخر شناخته می‌شوند.

پیشنهاد مطالعه:

• طوفان (The Tempest): آخرین اثر کامل شکسپیر؛ داستانی درباره‌ی بخشش، قدرت و جادو.
• افسانه زمستان (The Winter’s Tale): ترکیب حیرت‌انگیزی از حسادت، پشیمانی و بخشش.
• سیمبلین (Cymbeline): یکی از پیچیده‌ترین آثار او، ولی برای علاقه‌مندان به ماجراجویی جذاب است.

نکاتی برای لذت بردن بیشتر از آثار شکسپیر

• ترجمه خوب انتخاب کنید: ترجمه‌های فارسی از مترجمانی چون داریوش آشوری، عبدالحسین نوشین و شاهرخ مسکوب، خواندن را ساده‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌کنند.
• نسخه‌های همراه با یادداشت یا شرح بخوانید: توضیحات در پاورقی یا ضمیمه‌ها به درک بهتر زبان و اصطلاحات کمک می‌کنند.
• فیلم‌ یا تئاتر آن‌ها را ببینید: بسیاری از آثار شکسپیر اقتباس‌های سینمایی معروفی دارند که درک داستان و فضای آن‌ها را آسان‌تر می‌کند.

برای ورود به دنیای شکسپیر عجله نکنید. به جای آن‌که بخواهید همه‌ی آثار را پشت سر هم بخوانید، از آن‌ها لذت ببرید. هر نمایشنامه دنیای خاص خود را دارد و درک تدریجی آن‌ها نه‌تنها شما را با ادبیات کلاسیک آشنا می‌کند، بلکه دید عمیق‌تری به مفاهیم انسانی، قدرت، عشق، جنون و اخلاق خواهد داد.