آیا واقعیت مجازی به چشم آسیب می‌رساند؟ بررسی علمی و نکات کاربردی

با گسترش استفاده از دستگاه‌های واقعیت مجازی و عینک‌های هوشمند، نگرانی‌ها درباره تأثیر این فناوری‌ها بر سلامت چشم افزایش یافته است.

کارشناسان حوزه بینایی معتقدند که استفاده معمولی از عینک‌های واقعیت مجازی و عینک‌های هوشمند، به خودی خود برای چشم مضر نیست، مگر آنکه کاربر دچار ناراحتی بصری شود. اما تحقیقات طولانی‌مدت در این زمینه هنوز محدود است.

با وجود این، برخی علائم موقت گزارش شده‌اند. کاربران ممکن است پس از استفاده طولانی‌مدت از این دستگاه‌ها دچار خستگی یا خشکی چشم شوند. به عنوان مثال، هنگام تمرکز طولانی روی نمایشگر نزدیک در هدست‌های واقعیت مجازی، تعداد پلک زدن کاهش یافته و احساس خشکی یا خستگی چشم افزایش می‌یابد.

یکی دیگر از مسائل رایج، پدیده‌ای به نام «تعارض همگرایی-تطابق» است که می‌تواند باعث دشواری در سازگاری بینایی با تصاویر سه‌بعدی شبیه‌سازی‌شده شود. این وضعیت ممکن است در برخی کاربران منجر به سرگیجه یا اختلال در تعادل گردد.

قانون ۲۰-۲۰-۲۰

برای کاهش ناراحتی‌های بینایی، کارشناسان توصیه می‌کنند قانون «20-20-20» را رعایت کنید: هر ۲۰ دقیقه، به مدت ۲۰ ثانیه به شیئی در فاصله حدود ۲۰ فوت (حدود ۶ متر) نگاه کنید تا خستگی چشم کاهش یابد.

همچنین توصیه می‌شود که در استفاده طولانی‌مدت از دستگاه‌ها استراحت منظم داشته باشید، مدت زمان استفاده بدون وقفه را کاهش دهید و از تنظیم صحیح دستگاه اطمینان حاصل کنید تا فاصله بین چشمان شما با تصویر همخوانی داشته باشد. تنظیمات نامناسب می‌تواند فشار بیشتری بر عضلات چشم وارد کرده و ناراحتی ایجاد کند.

استفاده کودکان

در مورد کودکان، داده‌های علمی کافی برای اثبات اثرات منفی عینک‌های واقعیت مجازی بر رشد بینایی وجود ندارد. با این حال، برخی تولیدکنندگان به‌عنوان اقدام احتیاطی، محدوده سنی خاصی برای استفاده تعیین می‌کنند و توصیه می‌کنند که کودکان زیر سن مشخصی از این دستگاه‌ها استفاده نکنند.

کارشناسان تأکید دارند که مشکل اصلی، استفاده بیش از حد است، نه خود دستگاه. به ویژه اگر کودک زمان زیادی را در فضای بسته و بدون قرار گرفتن در معرض نور طبیعی سپری کند، این موضوع می‌تواند خطر نزدیک‌بینی را افزایش دهد.

در نهایت، همانند هر صفحه نمایش دیجیتال دیگری، نحوه استفاده از عینک‌های واقعیت مجازی مهم‌ترین عامل سلامت بینایی است. استفاده متعادل، استراحت منظم، نور مناسب و تنظیم دقیق دستگاه بهترین راهکار برای کاهش ناراحتی و حفظ سلامت چشم‌ها محسوب می‌شوند.