چرا کیمیایی از پوستر فیلمهای اخیرش راضی نیست؟
کیمیایی گفت: از پوستر فیلمهای اخیرم اصلاً راضی نیستم. الان دیگر نمیتوانم برای مثال از آیدین آغداشلو چنین توقعی را داشته باشم که در ازای مبلغ ناچیزی، یک اثر هنری در قالب پوستر به من بدهد.
به گزارش دیباچه، مسعود کیمیایی معتقد است هنر گرافیک در عرصه پوسترسازی فیلم دیگر از بین رفته است. او که از طراحی پوستر آخرین فیلمش گلهمند است، گفت: پوسترِ اولین فیلمام، یعنی «بیگانه بیا» را یک گرافیست ایتالیایی به نام لیگارِتو طراحی کرد که مطابق پوسترهای همان روزها بود. این گرافیست ایتالیایی در مولنروژ کار میکرد. مولن روژ یک کمپانی بزرگ جهانی بود. من در مولنروژ بیلیوایلدر، ویلیام وایلر، ویلیام هولدن و بسیاری از چهرههای مطرح سینمای دنیا را دیدم. این کمپانی بغل سینما مولنروژ بود؛ سینمایی که الان سینما سروش نام دارد.
این کارگردان سینما افزود: پوستر و تیتراژِ «قیصر» را عباس کیارستمیِ عزیزم طراحی کرد. فیلم بعدیام «رضا موتوری» بود که باز عباس تیتراژش را درست کرد، ولی پوسترش را نرسید کار کند و آن را به آقای منصوری نامی داد. بعد از آن «داشآکل» بود که باز هم پوسترش را آقای منصوری طراحی کرد.
او با تمجید از پوستر فیلم داشآکل ادامه داد: یکی از پوسترهای «داشآکل» فوقالعاده است؛ همان پوستری که داشآکل را تنها با یک قمه نشان میدهد. موقعی که من رفته بودم شیراز و راجع به داشآکل تحقیق میکردم، یک آقای برنجفروشی در بازار شیراز در محلهی سر دزک بود که آنموقع 94 سال داشت. این آدم خیلی چیزها راجع به داشآکل میدانست. بعد آرامآرام با ما اخت شد و به ما گفت که جزوِ 4 نفرِ دارودستهی کاکا رستم بوده. به او گفتم: تو قمهکشی هم بلدی که چطوریه؟ چون قمهکشی، استایل مجزای خودش را دارد؛ با شمشیرکشی و چاقوکشی فرق دارد. اصرار کردم تا بالاخره قبول کرد و برای چند لحظه برای ما قمه کشید، و ما درجا چندتایی عکس از او گرفتیم. اصلاً پلنینگ قمهکشیِ فیلم را من از این پیرمرد یاد گرفتم.
کارگردان فیلم گوزنها درباره طراحی پوستر دیگر فیلمهایش چنین گفت: پوستر فیلم «تیغ و ابریشم» را آیدین آغداشلو طراحی کرد که خیلی زیباست. یک دستی وسط پوستر است که با یک تیغ بریده شده. پوستر فیلمهای «غزل»، «خاک» و «گوزنها» را مرتضی ممیز طراحی کرد. پوستر فیلم «سفر سنگ» خورد به جریان فیلمهای بازاری، ولی جدا از اینها «سفرسنگ» یک پوستر دارد که فرشید مثقالی طراحیاش کرده و در آن یک سنگیست که دارند آن را میکشند. خیلی روی این پوستر کار شده است.
او درباره پوستر تازهترین اثر سینماییاش نیز گفت: هنوز پوستر قاتل اهلی را ندیدهام. در ذهنم قرار بود که با دوست عزیزم آیدین آغداشلو دربارهاش صحبت کنم، ولی دیدم که با تهیهکننده روبهرو نشود بهتر است، به همین خاطر، دیگر ممکن نشد آن را طراحی کند.
کیمیایی ادامه داد: امروزه هنر بزرگی مثل گرافیک دیگر از بین رفته است. الان چند تا کلّه از فیلمهای فرنگی را برمیدارند و به زعم خودشان پوستر طراحی میکنند. قبلاً هر کار گرافیکی یک اثر هنری بود. پوسترِ فیلم «طبیعت بیجان» سهراب شهید ثالث فوقالعاده است. پوستر فیلم «خاک» که مرتضی ممیز طراحی کرد، در زمان خودش برندهی چندین بیینال شد.
این کارگردان سینما، تیتراژ و آنونس فیلم را دریچهای به باغ فیلم دانست و گفت: جهان فیلم را باید در آنونس و تیتراژ بشود دید. تیتراژ تمام سعیاش را میکند که این اتفاق درش بیفتد. "سالباس" برای چندین فیلم هیچکاک تیتراژ ساخت. همهشان هم فوقالعاده است که به عقیدهی من بهترینش تیتراژ فیلم "اسپارتاکوس" بود. در این تیتراژ، سر یک مجسمهی اسطورهای را میبینیم که همینطور در طول تیتراژ ترک میخورد و همینطور ترک میخورد، تا بینی و چشماش به مرور میافتد. تاریخ را میشود در همین تیتراژ کوتاه دید. درنهایت از این مجسمه هیچ چیزی باقی نمیماند که بیننده آن را بشناسد. سالباس با همین تیتراژ به بیننده میگوید که به تاریخ شک کن.
وی در پایان با انتقاد از پوستر فیلم تازهاش "قاتل اهلی" گفت: از پوستر فیلمهای اخیرم اصلاً راضی نیستم. الان دیگر نمیتوانم برای مثال از آیدین آغداشلو چنین توقعی را داشته باشم که در ازای مبلغ ناچیزی، یک اثر هنری در قالب پوستر به من بدهد. البته او همیشه این لطف را به من داشته که هر وقت چیزی ازش خواستهام با بزرگواریاش انجام داده، اما من خودم رعایت جوانب کار را بکنم.