فواید ورزش برای کودکان، مهارت‌های حرکتی

ایسنا: دانشیار گروه فیزیولوژی ورزش دانشگاه شهرکرد معتقد است بزرگ‌ترین چالشی که ورزش کودکان را تهدید می‌کند، رویکرد نتیجه‌گرایانه‌ای است که مسئولان و مدیران ورزشی نسبت به این رده سنی دارند.

دکتر محمد فرامرزی با اشاره به رویکرد نتیجه‌گرایانه‌تر مدیران و مسئولان ورزشی به ورزش کودکان نسبت به سایر کشورهای توسعه یافته، افزود: در کشورهای توسعه یافته تر، سازمان‌ها و نهادهای ورزشی معمولا برنامه‌های بلندمدت و علمی نسبت به ورزش کودکان دارند و در اولین گام توسعه و تکامل مهارت‌های حرکتی پایه را در محور برنامه‌های اصلی خود قرار می‌دهند و تحت هیچ شرایطی نگاه رقابتی به ورزش کودکان ندارند و این دیدگاهی است که کاملا با کشور ما متفاوت است. به طوری که در تمام رده‌های سنی ورزش را از دیدگاه رقابتی و قهرمانی دنبال می‌کنند.


وی تصریح کرد: نگاه نتیجه‌گرایانه به ورزش جدی‌ترین چالشی است که ورزش را در تمام رده‌های سنی تهدید می‌کند و متاسفانه این چالش به ورزش کودکان نیز سرایت کرده است.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: تمام متخصصان علوم ورزشی بر این باورند که ورزش کودکان قبل از رسیدن به سن بلوغ باید در قالب تفریح و لذت بردن از ورزش باشد و نباید تحت هیچ شرایطی کودکان را وارد بحث رقابت و چالش برد و باخت کرد. در حقیقت متخصصان مخالف این مساله نیستند که کودک را نباید وارد بحث رقابت کرد، بلکه می گویند در این سن باید کودک یاد بگیرد که چگونه از رقابت کردن بدون این که چالش برانگیز باشد، لذت ببرد.

دانشیار گروه فیزیولوژی ورزش دانشگاه شهرکرد، ادامه داد: در ورزش کودکان هدف از ورزش نباید برد و باخت باشد، بلکه انگیزه اصلی باید یادگیری مهارت‌های بنیادی باشد، چیزی که متخصصان علوم حرکتی بر آن تاکید زیادی دارند.

وی اضافه کرد: هنوز مسئولان و مدیران ورزشی بر این باورند نرسیده‌اند که ورود به بحث رقابت و برد و باخت چه آسیب‌هایی به ورزش کودکان می‌تواند از نظر جسمانی و روحی به یک ورزشکار نونهال یا نوجوان واردکند و کودک را تحت استرس‌هایی قرار دهد که بعضی وقت‌ها کودک انگیزه خود را برای ادامه ورزش تا حد حرفه‌ای از دست می‌دهد.

فرامرزی گفت: در کشور ما برنامه‌های بلند مدتی برای توسعه ورزش کودکان وجود ندارد و سلسله مراتبی که به صورت علمی برای ورزش کردن از سن شروع ورزش تا سن ورود به تمرینات تخصصی و به نقطه اوج رسیدن رعایت نمی‌شود و بسیاری از والدین خواسته یا ناخواسته کودکان خود را از سن هفت یا هشت سالگی وارد رشته‌هایی می‌کنند که بدون یادگیری اصولی و درست مهارت‌های حرکتی پایه، وارد سن تخصصی و سپس حرفه‌ای می‌شوند.

این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: هر رشته ورزشی یک سن خاصی برای شروع دارد. به فرض مثال وزنه‌برداری ، دوومیدانی، دوهای سه گانه و دو ماراتن جزو ورزش‌هایی هستند که شروع آنها از سن پایه توصیه نمی‌شود و آسیب‌های زیادی را متوجه کودک می‌کند. بنابراین تا زمانی که کودک از نظر رشد جسمانی و فیزیولوژیکی به اوجه عملکرد نرسد، رسیدن به حداکثر عملکرد بالا برای کودک مناسب نیست.

وی گفت: والدین باید بدانند که کودکانشان در چه مرحله‌ای از سن قرار دارند و چه رشته‌های ورزشی مطابق با رشد و سن آنها برای شروع مناسب است. متاسفانه نتیجه‌گرایی در هر رده سنی در ورزش سایه انداخته و بسیاری از والدین تصور می‌کنند کودکان آنها باید از همان سن پایه وارد ورزش حرفه‌ای و قهرمانی شوند و این تفکر غلطی است که سال‌هاست ورزش ما را تهدید می‌کند و به جای این که کودکان را صرف نظر از برد و باخت به سمت پیشرفت و توسعه ورزش تشویق کنند، در برابر باخت، آنها را سرکوب می‌کنند و همواره تحت هر شرایطی مسئولان و مدیران ورزشی انتظار موفقیت و پیروزی از آنها دارند.

فرامرزی خاطر نشان کرد: به طور مثال کشور زاپن در برخی دوره‌ها از بازی‌های آسیایی بازیکنان جوان خود را به جای بازیکنان بزرگسال راهی مسابقات فوتبال می‌کنند، زیرا انتظار برد از آنها ندارند بلکه، هدف کسب تجربه و آماده سازی این تیم زمانی که به سن حرفه‌ای و اوج عملکرد می‌رسد، است. در حالی که ما از تمام رده‌های سنی انتظار برد داریم و اگر این موفقیت حاصل نشود، به دنبال تغییر کادرفنی و زیر سوال بردن سرمربی تیم هستیم. متاسفانه این بردگرایی آفت بزرگی است که ورزش ما را از رده پایین تا بزرگسال تهدید می‌کند و اجازه رشد و پیشرفت را از ورزش گرفته است.

وی در پایان تاکید کرد: ورزش‌هایی همچون دو استقامت، وزنه‌برداری، کشتی و ورزش‌های سه گانه که فشار جسمانی و فیزیولوژیکی سنگینی را بر بدن وارد می‌کند، شروع سن رقابت در این ورزش‌ها در سنین بالاتری قرار دارد. زیرا کودک از نظر رشد جسمانی، روانی و فیزیولوژیکی هنوز به تکامل لازم نرسیده و نباید انتظار عملکرد مثبت از کودک در این رشته‌ها داشته باشیم. امیدواریم با نگاه تحصصی‌تر و در نظر گرفتن دیدگاههای کارشناسی در برنامه‌ریزی ورزش پایه کشور شاهد توسعه پایدار ورزش قهرمانی و حرفه‌ای باشیم.