نقش تنظیم خانواده در جلوگیری از حاملگیهای پرخطر

شد یکی از فواید بسیار بزرگ رعایت تنظیم خانواده جلوگیری از بروز حاملگیهای پرخطر می باشد. در این نوع حاملگی ها خطر مرگ و میر مادر و کودک بالاتر از حاملگیهای دیگر می باشد. چهار گروه حاملگیهای پرخطر عبارتند از :

حاملگی در سنین خیلی پائین، قبل از ۱۸ سالگی حاملگی در سنین خیلی بالا، بعد از ۳۵ سالگی حاملگی های با فاصله کم، فاصله دو حاملگی کمتر از ۳ سال باشد حاملگی های با تعداد زیاد، بیش از ۴ زایمان

در خانمهائی که قبل از ۱۸ سالگی حامله می شوند احتمال مسمومیت ناشی از حاملگی، کم خونی، سقط و عوارض حاملگی و زایمان بسیار بالاتر است. در این خانمها احتمال زایمان های زودرس و زایمان نوزادی با وزن کم، بالا می رود و میزان مرگ و میر نوزادان و نیز احتمال نقایص مادرزادی در نوزاد بیشتر است.

در خانمهائی که بعد از ۳۵ سالگی حامله شده اند خطرات فوق الذکر حتی با شدت بیشتری بروز می کند برای مثال هرچه سن مادر بالاتر باشد احتمال نقص مادرزادی در فرزند بیشتر خواهد بود.

تعداد زیاد حاملگی ها بخصوص حاملگی های بعد از تولد فرزند چهارم همراه خطرات زیادی برای مادر و فرزندش خواهد بود از جمله خونریزی غیرعادی در حین حاملگی و زایمان، عفونت و کم خونی. فرزند اینگونه خانواده ها که معمولاً از وضع اقتصادی، اجتماعی خوبی هم برخوردار نیستند بیشتر دچار سوء تغذیه خواهند شد، از بیماریهای عفونی بیشتر رنج می برند و رشد جسمی و عاطفی مناسبی نخواهند داشت و معمولاً قادر به تکمیل درجات تحصیلی خود نمی شوند.

حاملگی ها با فاصله کم از یکدیگر، خطراتی برای مادر و کودک بهمراه دارد. اینگونه حاملگی ها ذخایر غذادی بدن مادر را بتدریج کاهش داده و بچه نیز از وزن کم موقع تولد رنج خواهد برد و ممکن است به سوء تغذیه و وضع جسمانی نه چندان مناسب دچار شود. همچنانکه ممکن است رشد جسمی و عاطفی خوبی نداشته باشد و نتواند درجات تحصیلی خود را (به سبب مشکلات ناشی از فرزند زیاد و پشت سر هم خانواده) تکمیل کند.

اما مسئله بسیار مهم دیگری نیز وجود دارد و آن جلوگیری از حاملگی های ناخواسته می باشد. ممکن است خانمی در سن مناسب و با فاصله مناسب کودکان خود را زایمان کرده باشد اما حاملگی ها ناخواسته رخ داده باشد و بدون برنامه ریزی قبلی کودکی به جمع خانواده اضافه شده باشد. حاملگی ناخواسته یعنی حاملگی هائی که بدون خواست قبلی و بدون برنامه ریزی برای بچه دار شدن از طرف هریک از زوجین و یا هر دوی آنها ایجاد شود. از آنجائیکه اغلب آمادگی قبلی چه اقتصادی و چه آمادگی روحی و عاطفی برای ورود این کودک به جمع خانواده وجود ندارد، معمولاً اینگونه حاملگی ها با اضطراب زن و شوهر و ایجاد فضای متشنج در خانواده همراه است که حتی در بعضی مواقع ممکن است منجر به ارتکاب عملی غیرقانونی و گناهی بزرگ یعنی سقط جنین شود که عوارض بسیار زیادی را می تواند برای مادر بهمراه داشته باشد، بخصوص وقتی در شرایط غیراستریل و آلوده و به دست افراد غیرمتخصص انجام شود (که اغلب موارد هم همینطور است)