مدیریت شهری تهران در هاله ای از ابهام

به گزارش فانوس، محمدعلی نجفی که شهریورماه سال گذشته با رای قاطع 21 عضو شورای پنجم شهر به عنوان شهردار تهران انتخاب شد، در آخرین روزهای اسفند در اقدامی غیرمنتظره استعفای خود را تقدیم رئیس شورا کرد تا بار دیگر موضوع سرنوشت مدیریت شهری پایتخت مورد توجه مردم و رسانه ها قرار گیرد.
فارغ از اینکه چه کسی اداره شهر تهران را برعهده داشته باشد، موضوع ثبات مدیریتی در مجموعه شهرداری به عنوان یکی از کلیدی ترین سازمان های عمومی غیر دولتی با 68 هزار نیروی انسانی در قالب 9 معاونت، 22 منطقه، 35 سازمان و شرکت وابسته از اهمیت بالایی برخوردار است.
به رغم آنکه علت استعفای نجفی «بیماری» عنوان شده اما این امر نمی تواند تنها عامل استعفای شهردار تهران باشد، آن گونه که تعدادی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران، فشارهای بیرونی و سایر عوامل را نیز دراین زمینه بی تأثیر نمی دانند.
محمدعلی نجفی 2 روز پس از استعفایش در آیین بهره برداری از 46 واگن قطار شهری در پاسخ به سئوالات خبرنگاران دراین خصوص، گفت که «بهتر آن باشد که سر دلبران گفته آید در حدیث دیگران؛ دیگران در این خصوص خواهند گفت».
در یک ماه گذشته شاهد واکنش های متفاوت افراد و گروه های مختلف در رابطه با استعفای شهردار تهران بودیم، از جمله مقیمی استاندار تهران که در این باره گفت: معتقدم اگر فشاری هم وجود داشته باشد شخص مسئول باید در برابر آنها مقاومت کند چرا که این فشارها همواره وجود داشته و بالاخره عده‌ای پیدا می‌شوند که بنا بر دلایلی از جمله اجرایی، سیاسی و... با اقداماتی که در مجموعه شهرداری انجام می‌شود موافق نباشند، در این زمینه باید هم حرف مخالفان را شنید و مقاومت کرد.
محسن هاشمی رییس شورای اسلامی شهر تهران نیز درخصوص استعفای نجفی، گفت: شهردار تهران علت استعفای خود را بروز یک عارضه پزشکی اعلام کرده که بنده نیز از کم و کیف آن آگاه هستم.
هاشمی تصریح کرد: برهمین اساس مقرر شد موضوع استعفای محمدعلی نجفی در نخستین جلسه رسمی شورا در سال 97 مطرح و در خصوص آن تصمیم گیری شود.
رییس شورای اسلامی شهر تهران افزود: اگر شهردار توضیحات قانع کننده ای برای استعفای خود داشته باشد با آن موافقت شده و فردی را برای سرپرستی شهرداری تهران انتخاب می کنیم .
هاشمی تاکید کرد که جای هیچ گونه نگرانی در زمینه اداره شهر و خدمت به شهروندان تهرانی وجود ندارد.
رییس شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه بیماری آقای نجفی به دلیل استرس های زیاد بروز کرده است، گفت: همه ما علاقمند به تداوم حضور نجفی در شهرداری تهران هستیم اما توجه به حفظ سلامتی، مسائل شخصی و خانوادگی وی هم بسیار مهم است.
مهدی چمران رئیس چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران هم در اظهار نظری، دلیل اصلی استعفای نجفی را عملکرد ضعیف وی در شهرداری عنوان کرد.
فارغ از دلایل استعفای نجفی آنچه مهم است تبعات تغییرات مدیریتی در اداره شهر است که باید مورد توجه قرار گیرد؛ آنگونه که اعضای شورای اسلامی شهر تهران نیز به این موضوع اشاره کرده و استعفای شهردار را به مصلحت شهر نداسته اند.
ناهید خداکرمی عضو شورای اسلامی شهر تهران در این خصوص گفته که اعضای شورای شهر موافق استعفای نجفی نیستند، چراکه معتقدیم مدیریت شهری باید ثبات داشته باشد.
وی با بیان اینکه امیدواریم شهردار تهران متقاعد به ماندن شود، افزود: نجفی دوره درمان سختی را پیش رو دارد اما می‌تواند در این دوران قائم‌مقامی مورد اعتماد انتخاب کرده و بعد از درمان به شهرداری برگردد.
محمود میرلوحی دیگر عضو شورای اسلامی شهر تهران نیز در این باره تأکید کرد: نظر قاطع شورای شهر رد استعفای نجفی است و بر این تصمیم اصرار دارد؛ نظر ما این است که این استعفا به صلاح نیست و این رویکرد دلایل مختلفی دارد.
اگرچه محمدعلی نجفی امروز در حاشیه افتتاح 20 پروژه عمرانی در منطقه 8 در این خصوص گفت که «اعضا، گرایش و نگاه شورای شهر تهران تغییری نکرده و به طور قطع شهردار جدید نیز برهمین مبنا حرکت حرکت خواهد کرد و سطح تغییراتی که با روی کار آمدن فرد جدید در شهرداری تهران ایجاد می شود، حداقلی خواهد بود» اما اگر موضوعاتی از جمله تدوین برنامه سوم شهرداری تهران، پروژه های در حال اجرا و طرح ها و برنامه های نیازمند تصمیم گیری را مدنظر قرار داد، تبعات وقفه ناشی از تغییر مدیریتی بیشتر نمایان می شود.
دکتر محمود جمعه پور استاد دانشگاه علامه طباطبایی و متخصص حوزه برنامه ریزی شهری در این باره به خبرنگار گفت: یکی از اصول مدیریت موفق و کارآمد بویژه در شهرهای بزرگ، ثبات و تداوم مدیریتی است.
وی افزود: تغییرات و بی ثباتی مدیریت پیامدهای و هزینه های دارد به نحوی که عدم ثبات مدیریتی، سازمان را به کشتی بدون ناخدا و لشکر بدون فرمانده تبدیل می کند.
دکتر جمعه پور با بیان اینکه در اینجا بحث کارایی مطرح نیست، اظهار کرد: اگر یک کشتی ناخدا نداشته باشد به طور طبیعی این موضوع هزینه های سنگینی به دنبال دارد و در جایی مانند شهر تهران روابط درون سازمانی را دچار مشکل و ابهام می کند.
وی با اشاره به اینکه در کشور ما هماهنگی به راس مدیریت وابسته است ، افزود: بخش از تبعات ناشی از تغییرات مدیریتی در درازمدت نمایان می شود.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه در مدیریت هایی مانند شهرداری تهران به دلیل گسترش و تنوع بخش های مختلف ایجاد هماهنگی زمان بر است، تأکید کرد: عدم تعلق و وابستگی به کار درازمدت در دوره مدیریت جدید خود را نشان می داد و به نظر نمی رسید مدیریت برنامه ای برای دوره 4 ساله داشته باشد.
وی افزود: در این دوره از برنامه های درازمدت صحبتی نشد و مدیریت شهری درگیر مسائل روزمره شد که البته بخشی از آن طبیعی است.
دکتر جمعه پور با بیان اینکه امیدوارم هر چه زودتر تکلیف مدیریت شهری روشن شود، اظهار کرد: آقای نجفی به شخصه فردی توانمند است اما لازمه آن دلبستگی و تعلق به کار است.
بنابراین باید منتظر ماند و دید تصمیم شورای شهر تهران برای اداره پایتخت پس از شنیدن دلایل شهردار برای استعفا چیست؟