زیباکلام: محل دفن رضاشاه را اعلام نخواهند کرد

گروه سیاسی: سایت انتخاب خبر نوشت: «جنازه رضا شاه در شهر ری پیدا شد»؛ این خبر چند روز پیش روی خروجی رسانه ها قرار گرفت که همه را شگفت زده کرد. رضا پهلوی، نواده رضا شاه سرانجام سکوت خودش را شکست و درباره جسد مومیایی منتسب به رضا شاه؛ خواستار رعایت شأن پیکر او از سوی جمهوری اسلامی ایران شد. رضا پهلوی، در تازه ترین موضع گیری درباره پیدا شدن جسد...

گروه سیاسی: سایت انتخاب خبر نوشت: «جنازه رضا شاه در شهر ری پیدا شد»؛ این خبر چند روز پیش روی خروجی رسانه ها قرار گرفت که همه را شگفت زده کرد. رضا پهلوی، نواده رضا شاه سرانجام سکوت خودش را شکست و درباره جسد مومیایی منتسب به رضا شاه؛ خواستار رعایت شأن پیکر او از سوی جمهوری اسلامی ایران شد. رضا پهلوی، در تازه ترین موضع گیری درباره پیدا شدن جسد مومیایی احتمالی رضا شاه پهلوی بیانیه ای صادر کرد و خواستار رعایت شأن پادشاه سابق ایران به عنوان «سرباز و خدمتگزار ملت و میهن» شد. رضا پهلوی در بیانیه خود نوشته است که پس از «بررسی تمام شواهد و جوانب» او و خانواده سلطنتی به این نتیجه رسیده که پیکر پیدا شده، «به احتمال بسیار قوی» به رضا شاه تعلق دارد. در روزهای اخیر کشف یک جسد مومیایی شده که منتسب به رضا شاه موسس سلسله پهلوی است، در ایران خبر ساز شده و واکنش رضا پهلوی را به همراه داشته است. خبری که «انتخاب خبر» را بر آن داشت تا گفت و گویی با صادق زیباکلام و حجت الاسلام محمدعلی آهنگران دو چهره شناخته شده سیاسی ایرانی انجام دهد. زیباکلام به «انتخاب خبر» گفت: مسئله اول این است که چقدر احتمال می رود که این جسد مومیایی متعلق به رضاشاه باشد. من معتقد هستم احتمال اینکه جسد پیدا شده جسد رضا شاه باشد خیلی زیاد است؛ چراکه این جسد در جایی پیدا شده که مقبره رضا شاه بوده است. وی ادامه داد: درست است که آقای خلخالی مقبره رضا شاه را خراب کرده است؛ اما در آن زمان کسی نبش قبر نکرد. دلیل آن هم واضح بود، برای اینکه اگر در واقع نبش قبر هم می کردند به اسکلت می رسیدند و با آن اسکلت می خواستند چه کار کنند؟ بنابراین آن مکان را نبش قبر نکردند. به گفته این کارشناس مسائل سیاسی کشور، انقلابیون و آقای خلخالی بیشتر به طور سمبلیک آن مکان را خراب کردند و در آنجا ساختمان بنا کردند، بنابراین دنبال اینکه جسد را پیدا کنند نبودند. پس بنابراین احتمال آن کم نیست که این جسد مومیایی شده جسد رضا شاه بوده باشد، چون نزدیک آنجایی که رضا شاه دفن شده و مقبره اش بوده، پیدا شده است. زیباکلام اظهار کرد: نکته دوم این است که جنازه رضا شاه بعد از اینکه در ژوهانسبورگ در سال 1323 فوت می کند، مومیایی می شود و آن را در مصر می گذارند که می توان گفت به صورت امانت بوده که به ایران بیاورند. چند سال بعد جنازه را می آورند ایران. این جنازه اگر مومیایی نشده بود یقیناً پوسیده، فاسد و کرمو و مضمحل می شد، پس باید آن را مومیایی می کردند. پس جنازه مطلقاً باید مومیایی شده بوده باشد. وی اما در پاسخ به سؤالی درباره پنهان کاری نسبت به جسد کشف شده گفت: مساله برای جمهوری اسلامی ایران از آن جایی به وجود آمده که این جنازه امروز پیدا شده است. چرا امروز کشف این جسد مومیایی شده مساله شده است؟ برای اینکه رضا شاه میان اقشار و لایه های جوان تر جامعه، محبوبیت زیادی در ایران پیدا کرده است و این موضوع برای نظام جمهوری اسلامی ایران ناخوشایند است که علی رغم این همه تبلیغات علیه رضا شاه، رضاشاه یک چنین وجهه محترمی در جامعه ایران پیدا کرده است. بنابراین این موضوع واقعاً برای نظام جمهوری اسلامی ایران مشکل شده که با این جسد مومیایی چه کند؟ این کارشناس سیاسی تصریح کرد: به اعتقاد من کاری که می کنند این است که بی سر و صدا جنازه را در محل گمنامی دفن کرده تا هیچ آثار و علامتی هم بر جای نماند و بعد از چند روز هم مسئله منتفی و موضوع فراموش می شود؛ اما به عقیده من نظام جمهوری اسلامی ایران برای محبوبیت رضا شاه باید فکری اساسی و عاقلانه انجام دهد. زیباکلام در پاسخ به این سوال که آیا بهتر نیست که جنازه رضا شاه را با آداب اسلامی دفن کنند، اظهار کرد: اگر رضا شاه محبوبیت پیدا نکرده بود احتمال وقوع چنین اتفاقی ممکن بود. حتی آن هنگام هم خیلی بعید به نظر می رسید؛ اما با توجه به محبوبیتی که رضا شاه پیدا کرده است عمراً جمهوری اسلامی چنین کاری را برای او انجام دهد. و اما رضا پهلوی در بیانیه روز سه شنبه چهار اردیبهشت اعلام کرد که پیکر رضا شاه هرگز توسط محمدرضا شاه پهلوی به خارج از ایران منتقل نشد و این ادعا را تکذیب کرد. حجت الاسلام محمدعلی آهنگران، فعال سیاسی پیرامون پیدا شدن جنازه رضا شاه با بیان اینکه ایران نباید در این خصوص پنهان کاری کند، گفت: خاندان پهلوی باید سکوت خود را بشکنند و محل دقیق آرامگاه را بازگو کنند. این فعال سیاسی در پاسخ به این سوال «انتخاب خبر» که چرا جمهوری اسلامی ایران پنهان کاری می کند و این نظام باید نسبت به این جنازه چه ادب و آدابی را به جای آورد، گفت: در جمهوری اسلامی ایران بنا است که براساس قواعد شریعت اسلامی و احکام دینی عمل کرد و در چنین موضوعی چه جنازه رضا شاه باشد یا نباشد، اینک یک مسئله فقهی پدید آمده است به این صورت که یک جنازه ای از زیر خاک بیرون آمده است. حجت الاسلام والمسلمین آهنگران افزود: تک تک مسلمانان به صورت واجب کفایی یک وظیفه شرعی برعهده دارند که جنازه ای که در قبرستان مسلمین و در شهر مسلمان نشین یا در کشور اسلامی پیدا شده و اصل بر این است که آن فرد متوفی مسلمان بوده است قواعد اسلامی را برای فردی که پیکرش از زیرخاک بیرون آمده است یا جنازه اش پیدا شده است اجرا کنند. قاعدتاً باید جناره را کفن کنند، اگر بر پیکر پیدا شده نماز خوانده نشده است نماز بخوانند و یک مکان مناسبی برای تدفین مهیا کنند و احترام جنازه حفظ شود. جمهوری اسلامی ایران ادب و آداب دفن جسد کشف شده را به جای آورد وی ادامه داد: جنازه پیدا شده متعلق به هرکسی باشد باید چنین ادب و آدابی برای دفن آن انجام شود. البته حرف و سخن من موضوعش فقط رضاشاه نیست، موضوع آن یک انسان مسلمانی است، حالا هرکس می خواهد باشد؛ چه گمنام، چه مجهول، چه خوب، چه بد، چه صالح، چه فاسد، چه نیکوکار و چه گناهکار؛ در هر حالت این نکته ای که عرض کردم حکم شرعی است که برای تک تک مسلمانان واجب است و باید اجرا کنند و از طرفی اگر آن جنازه شناخته شده باشد یا شناسایی شده باشد که واقعاً چه کسی است، برای انجام امورات دفن باید از ولی دم اجازه بگیرند. ولی دم در واقع اولویت بر سایرین دارد. حالا ولی دم کیست؟ ولی دم آن کسی است که براساس احکام شرعی از فرد متوفی ارث می برد، و اولویت چیست؟ اولویت یعنی اینکه آن ولی دم تقدم دارد بر دیگران و اگر حضور داشته باشد و در قید حیات باشد و قابل دسترس باشد او است که باید تعیین کند این جنازه چگونه دفن شود، به چه شکلی و طبیعتاً هزینه های مربوط به دفن و کفن و تجهیز میت هم بر عهده ولی دم است. حجت الاسلام آهنگران تصریح کرد: ما یک احکام شرعی داریم و نظام جمهوری اسلامی هم براساس احکام شرعی، قوانین و قواعدش اجرا می شود و در این جامعه هم حکم شرعی وجود دارد و این حکم شرعی صرف نظر از اینکه متوفی کیست، باید اجرا شود. خانواده پهلوی باید هر چه بیشتر درباره پیکر رضا شاه شفاف سازی کنند وی در پاسخ به این سوال که پنهان کاری در خصوص پیدا شدن این جنازه و اینکه شفاف سازی درست نمی کند از نظر دینی و اخلاقی چه وضعیتی دارد، گفت: من فکر می کنم که خانواده رضا شاه یعنی خانواده پهلوی که الآن در قید حیات هستند و طبیعتاً مشغول فعالیت هستند و رسانه هم دارند باید هر چه بیشتر شفاف سازی کنند که چه بر سر پیکر پدر بزرگ و جدشان آمده است. به هر ترتیب آن ها در زمانی که رضا شاه از دنیا رفته است متولی و در واقع صاحب سابقه آن پیکر هستند و اینکه آن ها بهتر از هر کس دیگر می دانند که چه بر سر جسد رضاشاه آمده است؛ اما این منافی با مسئولیت نهادهای قانونی در ایران نمی شود. به هر حال در حال حاضر شرایط به گونه ای است که می شود تشخیص داد که پیکر یافت شده متعلق به چه کسی است. اگر پیکر متعلق به رضا شاه است آن قواعدی که عرض کردم یعنی قوانین و قواعد شرعی و حقوقی باید اجرا شود و اگر هم نیست باید شفاف اعلام کنند که این پیکری که پیدا شده است مربوط به رضا شاه نیست. به بیان حجت الاسلام آهنگران، اولاً خانواده پهلوی باید این مطلب را شفاف بگویند و روشن کنند و آخرین اطلاعاتی را که دارند مرتب اعلام کنند، ثانیاً نهاد قانونی که اکنون این پیکر در اختیارش است باید اعلام کند که آزمایش ها و بررسی ها چه نتیجه ای می دهد و روشن کند آیا پیکر متعلق به رضا شاه است یا نیست. این کارشناس سیاسی گفت: من در حال حاضر قضاوتی ندارم. اگر هم پاسخی می دهم صرف نظر از این است که این پیکر متعلق به رضاشاه است یا خیر، این وظیفه نهادهای حکومتی است که پاسخ بدهند و شفاف سازی کنند. رضا شاه از هر عضو دیگری در خانواده پهلوی محبوب تر است در ادامه، صادق زیباکلام در تشریح دلایل محبوبیت رضا شاه گفت: اگر دقت کرد مشاهده می شود که محمدرضا پهلوی پسر رضا شاه یا ولیعهد فعلی یعنی رضا پهلوی محبوبیت رضاشاه را ندارند. محبوبیت رضا شاه در جامعه ایران را عده ای متوجه تبلیغات دشمن و تبلیغات جهانی می دانند اما پس چرا محمدرضا پهلوی پسرش که 37 سال حکومت کرده است این محبوبیت را ندارد؟ این استاد دانشگاه افزود: نمی توان جایگاه و محبوبیت رضا شاه را با جایگاه و محبوبیت محمدرضا پهلوی مقایسه کرد یا این ولیعهد که الان خودش را پادشاه ایران می داند و در آمریکا زندگی می کند. وی تأکید کرد: علی رغم اینکه رضا پهلوی این تعداد بی شمار مصاحبه می کند، تلویزیون من و تو و تلویزیون بی بی سی فارسی پیام های او را پخش می کنند اگر دقت کرد می توان دریافت که محبوبیت پدر بزرگش را اصلا ندارد اما رضا شاه امروز در ایران به ویژه در بین نسل های جوان محبوبیت زیادی دارد. زیباکلام تصریح کرد: مشکلی که مطرح است این است که چرا رضا شاه امروز چنین محبوبیتی در جامعه ایران پیدا کرده است؟ اگر تبلیغات دشمن بود پس شاه سابق هم باید چنین محبوبیتی می داشت. رضا پهلوی که الآن خودش را پادشاه ایران می داند هم باید محبوبیت می داشت اما هیچ کدام از آن ها محبوبیت ندارند اما رضا شاه دارد. شخصیت شناسی مثبت و منفی رضا شاه وی ادامه داد: اتفاقاً اگر جمهوری اسلامی اجازه دهد که عملکرد رضا شاه واقع بینانه و نه آن چیزهایی که جمهوری اسلامی می گوید مطرح شود، اتفاقاً من فکر می کنم که شاید آن محبوبیتی که برای رضا شاه امروز وجود دارد در حقیقت حتی مقداری کاهش پیدا کند. برای اینکه همه کسانی که دوست دارند رضا شاه را قهرمان بدانند و طرفدار او هستند وجوه مثبت حکومت رضا شاه را می دانند، در حالی که رضا شاه فقط حکومتش وجوه مثبت نداشته، وجوه منفی هم در حقیقت داشته است. زیباکلام تأکید کرد: منفی ترین وجه حکومت رضا شاه برخوردی بوده است که با خیلی از نزدیکان و اطرافیان و کسانی که کمک کرده بودند به قدرت رسیدنش داشته است. شاید اگر مردم این ها را هم بدانند که رضا شاه با فروغی چگونه رفتار می کند، با حسن تقی زاده چگونه رفتار می کند، با تیمورتاش چگونه رفتار می کند، با مرحوم داور چگونه رفتار می کند، نگرش آن ها نسبت به رضا شاه تغییر پیدا کند. استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران اضافه کرد: فقط جمهوری اسلامی ایران به رفتار رضا شاه با سید حسن مدرس اشاره می کند اما خیلی موارد دیگر را جمهوری اسلامی ایران نمی گوید، اما اگر معلوم شود که با این نخبگان، با این کسانی که عامل ایجاد ایران در عصر رضا شاه هستند رضا شاه چگونه رفتار کرده است اتفاقاً شاید مقداری از محبوبیت رضاشاه کاهش هم پیدا کند.