قنداق کردن نوزاد به معنی پیچاندن پارچه یا ملحفه و یا پتو به دور نوزاد است که هدف از این کار گرم‌تر نگاه داشتن نوزاد و در عین حال افزایش ایمنی و آرامش نوزاد است. قنداق کردن کودک در به خواب رفتن او کمک می‌کند، زیرا نوزاد مانند زمانی که در رحم مادر بوده است احساس امنیت و آرامش می‌کند. برخی از کودکان قنداق کردن و پیچیدن را دوست ندارند زیرا بدنشان بیش از حد گرم می‌شود، در این حالت می‌توانید بعد از به خواب رفتن نوزاد، پتو و یا ملحفه و یا قنداق او را آزاد و شل کنید.

روش قنداق کردن نوزاد

پتوی کوچک یا ملحفه نخی را زیر پای کودک پهن کنید و کودک را روی لبه تا شده آن قرار دهید. لبه راست پتو و یا ملحفه را تا کنید و دست چپ نوزاد را بپوشانید. نوزاد دوست دارد که وضعیتی که در رحم داشته است را حفظ کند.

گوشه پایین پتو یا ملحفه را بالاتر از سینه نوزاد ببرید و محکم تا کنید.

گوشه چپ پتو یا ملحفه را روی آن تا کنید و لبه آن را زیر بدن نوزاد ببرید.

مزایای قنداق کردن نوزادان چیست؟

ایجاد احساس امنیت و آرامش در نوزاد

زمانی که نوزاد قنداق می‌شود، احساس می‌کند که در رحم مادر است و حس امنیت و آرامش پیدا می‌کند.

جلوگیری از خواب پریدن نوزاد

قنداق کردن کودک از پریدن نوزاد در خواب جلوگیری می‌کند.

جلوگیری از پنجه زدن نوزاد به صورت خود

در این حالت، نوزاد نمی‌تواند به چشم‌های خود دست بزند و چشم خود را عفونی کند و یا با ناخن به صورت خود پنجه بزند.

کاهش دردهای کولیکی نوزادان

قنداق کردن نوزاد از درهای قولنجی و کولیک نوزادان جلوگیری می‌کند.

خواب مجدد نوزاد

در قنداق کردن، اگر دست‌های نوزاد روی قفسه سینه و قلب او باشد، زمانی که کودک بیدار می‌شود دوباره به خواب می‌رود.

خواب آسوده نوزاد

زمانی که مادر کودک خود را قنداق می‌کند، مانند این است که او را نوزاش می‌کند و کودک به راحتی به خواب می‌رود.

خواب بیشتر والدین نوزاد

قنداق کردن، سبب می‌شود پدر و مادر نیز بیشتر و بهتر بخوابند و اینگونه مادر با داشتن خواب کافی، شیر کافی نیز برای نوزاد خود خواهد داشت.

معایب قنداق کردن نوزادان چیست؟

احتمال خفگی نوزاد

بسیاری از نوزادانی که قنداق می شوند، در اثر غفلت والدین به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، دچار می‌شوند، زیرا در این حالت، سر نوزاد به علت کوچک بودن به داخل پتو رفته و احتمال خفه شدن برای او وجود دارد.

گرم شدن بیش از حد نوزاد

قنداق کردن کودک در فصل‌های گرم سال می‌تواند سبب گرم شدن بیش از حد نوزاد شود. گرم شدن بیش از حد بدن در روز‌های گرم سال خطرناک است، زیرا در روز‌های اول زندگی، احتمال زرد شدن نوزاد به علت تغذیه با شیر مادر وجود دارد که گرم شدن بیش از حد او سبب تعریق و از دست رفتن آب بدن می‌شود و احتمال زردی نوزاد بالا می‌رود.بیشتر بدانید: چگونه زردی نوزاد تازه متولد شده را تشخیص دهیم؟

آسیب به دست و پای نوزاد

اگر فردی که قصد قنداق کردن نوزاد را دارد، به تحرک کافی او در قنداق توجه نداشته باشد و طرز برخورد صحیح با حرکت مدام دست و پای نوزاد را نداند، ممکن است به نوزاد آسیب برساند و سبب رگ به رگ شدن و یا کشیدگی عضلات نوزاد شود. بنابراین به مادرانی که به تازگی صاحب نوزاد شده‌اند توصیه می‌شود آموزش کافی را در این خصوص ببینند، زیرا اگر اندکی پارچه را سفت‌تر از حد متعارف دور نوزاد بپیچید ممکن است به مفاصل حساس او آسیب زیادی وارد شود. حتی در برخی موارد مشاهده شده که مادران ناآگاه و کم تجربه پارچه را با شدت زیادی به دور نوزاد پیچانده و آسیب‌هایی به استخوان ران و لگن نوزاد وارد کرده‌اند.

نوزاد را تا چه سنی قنداق کنیم؟

معمولاً ترجیح داده می‌شود زمانی که نوزاد بیدار است و به سن یک ماهگی رسیده است دیگر قنداق نشود. توصیه می‌شود که اگر نوزاد در حالت قنداق پیچ شدن بهتر می‌خوابد، این مواقع او را با پارچه‌ای مناسب قنداق پیچ کرد. به طور کلی در صورتی که قنداق کردن تا دو ماهگی زمانی که نوزاد شروع به غلط زدن می‌کند، ادامه داشته باشد، مشکلی ایجاد نمی‌شود. کارشناسان، قنداق را تنها در طی ماه اول تا دو ماهگی بعد از تولد، توصیه کردند چون در ماه‌های دیگر قنداق سبب وقفه در رشد کودک می‌شود.

نکاتی درباره قنداق کردن نوزاد

اگر تمام احتمالات دلایل گریه نوزاد را بررسی کردید مثل اینکه گرسنه یا تشنه است، موقعیت پوشک مناسب نیست و... و به نتیجه نرسیدید و کودک هنوز ناراحت و آزرده است، قنداق کردن کودک را امتحان کنید. نوزاد را نباید محکم پیچید؛ زیرا قنداق کردن نوزاد در صورتی که محکم باشد و با پارچه یا ملحفه ضخیم باشد، باعث می‌شود که کودک عرق کند و بدن و موهای سرش خیس شود و این مانع خوابیدن نوزاد می‌شود. هدف اصلی قنداق ایجاد احساس اطمینان و امنیت در کودک است، تنها زمانی از قنداق استفاده کنید که نوزاد نق می‌زند یا گریه می‌کند، نمی‌تواند به راحتی بخوابد و یا به سرعت دست و پای خود را تکان می‌دهد. امروزه لباس‌هایی برای قنداق کردن در بازار وجود دارد که براحتی می‌توان آن‌ها را تهیه کرد و یا مادر می‌تواند به سادگی شبیه آن را بدوزد و برای نوزاد خود استفاده کند.

سعی کنید جنس پارچه قنداق، نخی باشد. پارچه‌های سنگین (مانند پشم) نه تنها سبب گرم شدن بیش از حد نوزاد می‌شود، بلکه درون آن احساس آرامش نمی‌کند. هنگامی که نوزاد قنداق شد، نباید دمای اتاق را بالا ببریم. اگر نوزاد تب دارد و یا عفونتی وارد بدن او شده است، نباید او را قنداق کنیم. توصیه می‌شود مادر قنداق کردن را چندین بار تمرین کند تا آن را بدون نقص انجام دهد. قنداق کردن باید زمانی انجام شود که نوزاد به خوبی شیر خورده، آروغ زده، تعویض پوشک نوزاد انجام شده و چندان هم خسته نباشد. برخی کارشناسان پیشنهاد می‌کنند؛ می‌توان از قنداق کردن به عنوان شیوه‌ای مؤثر جهت آرام ساختن نوزاد به خصوص زمانی که به هر دلیل تحت تأثیر محرک‌های محیطی قرار گرفته و ناآرام شده و نق می‌زند، استفاده کرد.