نکات مربوط به سلامتی و ایمنی شخصی در کارگاه‌های تولیدی پوشاک

نیروی انسانی مولد، یکی از مهم‌­ترین سرمایه­‌های جامعه محسوب می­‌شود که با به حرکت در آوردن چرخ­‌های اقتصادی، متضمن شکوفایی اقتصاد جامعه است. از این رو باید در محیط‌های کارگاهی سلامت و امنیت کارکنان تامین شود. به علاوه یکی از عوامل موثر در حفظ ایمنی کارگاه، آگاهی و اطلاع افراد از نکات ایمنی شخصی است. در مطالب گذشته به « نکات ایمنی عمومی در کارگاه‎‌های تولیدی پوشاک » پرداختیم؛ در مطلب پیش‌ رو نکات مربوط به سلامتی و ایمنی شخصی را مد نظر قرار خواهیم داد. به امید آن­‌که با رعایت این نکات کاربردی، سلامتی و امنیت همواره در محیط کاری شما برقرار باشد.

نکاتی که برای ایمنی شخصی باید مد نظر قرار داد

برای حفظ ایمنی شخصی در صورت احساس خستگی زیاد، هرگز اقدام به انجام کاری نکنید، زیرا در این حالت ممکن است دچار سرگیجه شوید و حادثه به وجود آید. هیچ­گاه ابزارهای تیز مانند تیغ، قیچی، کاتر، بشکاف، سوزن را در جیب خود نگذارید. هنگام کار با قیچی برقی آستین­‌ها را بالا بزنید و دستکش به دست نکنید. استفاده از وسایل حفاظت انفرادی مانند لباس کار، دستکش، ماسک و غیره ضروری است. چنانچه ضعف چشم دارید حتما از عینک استفاده کنید. قبل از شروع به کار شال گردن، ساعت، النگو و انگشتر را از خود دور کنید. استفاده از جواهرات و چیزهایی که ممکن است به داخل دستگاه‌­ها کشیده شود را به حداقل برسانید. به جای استفاده از لباس­‌های تنگ، بلند، یا خیلی گشاد، لباسی راحت و متناسب با بدن خود بپوشید. موهای بلند باید به پشت بسته شوند. همیشه در هنگام خیاطی، کفش­‌های بسته بپوشید. به سیم­‌های بدون روپوش یا دارای زدگی که در آن جریان برق برقرار است، هرگز دست نزنید. روپوش سیم برق را قبل از وصل آن به جریان برق بررسی کنید. مواظب باشید پریز برق، شل و آویز نباشد. در کارگاه­‌هایی که با مواد شیمیایی رنگ و حلال­‌های آن و پارچه و نخ سر و کار دارید، جهت پیش­گیری از آتش­‌سوزی از وسایل الکتریکی حفاظ­‌دار و بی­‌خطر استفاده کنید. قبل از استفاده از مواد سمی مانند برخی رنگ‌­ها، چسب­‌ها، سفیدکننده و غیره، با تکنیک­‌های استفاده از آن‌ها آشنا باشید. برخی از منابع رنگ طبیعی نیز می­‌توانند بسیار سمی باشند یا می­‌توانند بعدا روی پوستی که با پارچه در تماس بوده اثر بگذارند. بنابراین درباره­‌ی روش‌­های انتخابی قبل از استفاده تحقیق کنید و مطمئن شوید که کار با آن­‌ها خطرناک نیست. در هنگام برش زدن همیشه کفش بسته بپوشید. همچنین مکانی خاص برای ابزارهای تیز و سنگین روی میز برش یا اطراف آن در نظر بگیرید. مراقب باشید که به عنوان مثال قیچی را زیر پارچه رها نکنید. قیچی ممکن است در زمان برداشتن پارچه بیفتد. سنجاق­‌ها با وجود کوچک بودن، باعث صدمات بزرگی می­‌شوند. هرگز آن­‌ها را در دهان خود نگذارید. از یک کوسن آهنربایی یا کوسن مچی مخصوص سنجاق استفاده کنید. با توجه این­‌که خیاطی، گاهی زمان زیادی می­‌برد، ممکن است باعث سرگیجه، کم آبی، غش، سردرد و غیره شود، در نتیجه احتمال خطرات افزایش می­‌یابد. بنابراین با توجه به زمان، استراحت­‌های کوچک داشته باشید یا فعالیت خود را تغییر دهید. اگر برای مدت طولانی نشسته بودید، اندکی قدم بزنید. اگر برای مدت طولانی به جزییات خیاطی خیره شدید، به پنجره نگاه کنید و به چشمان خود استراحت دهید.

میز و صندلی و نکات ایمنی مربوط به استفاده از آن­‌ها

مد نظر داشته باشید تا ارتفاع کار مناسب باشد، سر و ساق پا در وضعیت راحت باشد، از وضعیت غیرطبیعی بدن جلوگیری شود، مصرف انرژی تقلیل یابد و از انقباضات غیرضروری ماهیچه­‌های پشت جلوگیری شود. اگر نمی­‌توانید از ساعات طولانی خم بودن روی کار اجتناب کنید، فعالیت­‌های خود را با دیگران جابه­‌جا کنید یا استراحت کوتاهی داشته باشید. ارتفاع صندلی قابل تنظیم باشد و این ارتفاع باید در حدود ارتفاع زانو باشد. ارتفاع پشتی قابل تنظیم باشد و بتواند ناحیه­‌ی گودی کمر را پر کند. سطح نشیمنگاه متناسب باشد. فاصله­‌ی افقی پشتی صندلی تا لبه­‌ی جلوی آن بیش از طول ران نباشد. صندلی به حد کافی ثابت و محکم باشد و آزادی حرکت در هر جهت را به وجود آورد. ارتفاع میز کار با توجه به نوع کار ایستاده یا نشسته انتخاب شود. میزها را باید با افراد بلند قد منطبق کرد، زیرا برای افراد کوتاه قد می­‌توان با تخته­‌های زیرپایی و غیره تطابق لازم را به عمل آورد. کاربرد میزهای نامناسب برای افراد بلند قد موجب دردهای ماهیچه‌­ای و خستگی­‌های زودرس می­‌شود. در وضعیت ایستاده برای انجام کارهای سنگین به تناسب سنگینی کار، سطح میز باید در حدود آرنج باشد. برای کار در وضعیت نشسته، ارتفاع مناسب میز کار باید چند سانتی­متر پایین­‌تر از آرنج باشد. در این میزها پاها باید جای کافی برای حرکت داشته باشند. به همین دلیل وجود کشو در زیر میز و انتخاب رویه­‌ی کلفت برای میزها توصیه نمی­‌شود. نبودن نور کافی باعث خستگی چشم و سردرد می­‌شود، پس باید چراغ قابل تنظیم بر محیط بتابد تا دیدن کار را آسان کند. اگر فاصله­‌ی دست و چشم حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتی­‌متر باشد، نیرو و مهارت دست به حداکثر ممکن می­‌رسد. از حرکات غیرطبیعی و خم شدن بدن پشت میز اجتناب کنید ( خم شدن بدن و سر به یک طرف به مراتب از خم شدن به جلو خسته­‌کننده‌­تر است). چنانچه برای آرنج­‌ها، ساعد و یا دست­‌ها نقطه­‌ی اتکایی تعبیه کنیم، انقباض­‌ها به حداقل می­‌رسد. حرکات بازو باید در جهات همانند یا مقابل انجام شوند. تا حد امکان سعی شود که کارها در حالت نشسته و یا به صورت متناوب نشسته و ایستاده انجام شود.

کمک­‌های اولیه برای حفظ ایمنی شخصی

وجود جعبه‌­ی کمک­‌های اولیه با حداقل وسایل مورد نیاز که از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام می­‌شود و نیز فرد آموزش دیده الزامی است. اگر از هر نوع مواد خطرناک خاص استفاده می­‌کنید، راه‌­حل­‌های پیشگیرانه­‌ی خاص را پیشاپیش آماده کنید. محل خاصی را به نگهداری این اقلام در یک مکان امن اختصاص دهید. ﻣﺤﻞ ﻗﻔﺴﻪﻫﺎی کمک‌­های اولیه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ­ی ﻋﻼﻳﻢ به صورتی ﻣﺸﺨﺺ شود ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻪ­ی ﻛﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺍﺯ محل ﺁﻥ ﻣﻄﻠﻊ ﺑﺎﺷﻨﺪ. مواردی که باید جعبه­‌ی کمک­‌های اولیه قرار داده شوند:

گاز استریل، گاز معمولی، پنبه، باند، چسب زخم، چسب، قیچی، محلول ضدعفونی­‌کننده (ساولن، بتادین، الکل و غیره). چند مورد داروی مسکن و ضروری که مشروط به مجوز نباشد. کتاب یا جزوه یا بروشوری درباره­‌ی کمک­‌های اولیه تلفن‌­های ضروری

گردآوری و تلخیص: روشنک قاسمی