خبرگزاری مهر، گروه استانها: خشکسالی از سالهای دور بر تار و پود وجودی خراسان جنوبی رخنه افکنده و سیلی بیآبی روستاییان را به مهاجرت واداشته است. اما هنوز مردمانی هستند که به حیث غیرت موروثیشان، روستاها را ترک نگفته و تازیانههای روزگار را به جان میخرند.
به راستی که چه نیکوست وقتی مسئولان نه برای فریادخواهی بلکه تنها برای سپاسگزاری قدم در روستاها بگذارند تا سرنوشت «دونخی» و «کلاته نظر» در روستاهای دیگر تکرار نشود.
روستاهایی که تا یک سال پیش مردمانش برای قطرهای از آب ساعتها به انتظار تانکر مینشستند و برای سیراب کردن لبهای عطشان کودکانشان بر یکدیگر پیشی میگرفتند. روستاهایی که تمام مشکلاتشان در سایه خشکسالی و بیآبی رنگباخته و ساکنان روستا را در شرایط سختی قرار داده است.
نگاهی دوباره به روستاهای تفتیده
۲۶ امین روز از تیرماه ماه سال گذشته بود که صدای عطش «کلاته نظر» و «دو نخی» خبرگزاری مهر را به تکاپو انداخت. قلم این رسانه تلاش کرد تا آنچه بر مردمان این دیار مرزی میگذرد را به گوش خیران و مسئولان برساند تا مرهم رسان لبهای خشکیدهشان به میدان آید.
دیری نپایید که خیران با آب به میدان عمل آمدند و زندگی روی خوش را به دردمندان این دیار نشان داد. هرچند هنوز سریال تلخ بیآبی در این دو روستای مرزی اکران میشود اما این بار سناریوی این قصه پر غصه تغییر چهره داده است.
بار دیگر خبرنگاران خبرگزاری مهر با گذر از فراز و نشیبهای جادهای خلوت و گاها خاکی، قدم به «کلاته نظر» و «دو نخی» میگذارند تا باز هم مهمان کویرنشینان دریادلی شوند که داشته و نداشتهشان را به رسم مهماننوازی در طبق میگذارند.
ساعتی در جمع اهالی
هنوز ماشین کاملاً متوقف نشده اما صدای سلام و احوالپرسیشان به گوش میرسد. کوچک و بزرگشان در سلام کردن پیشتازی میکنند. چه ساده و صمیمی سراغ از پدر و مادر و بستگان میگیرند، گویی از سالها پیش ما را میشناسند.
لبخند از نگاهشان محو نمیشود. فرصتی برای معرفی نمیدهند. شاید برایشان مهم نیست چه کسی هستیم و برای چه آمده ایم. به راستی که چه زیبا مصداق این ضربالمثل معروفی هستند که میگوید: «در خانه هر چه باشد، مهمان هر که باشد».
هنوز صدای خوش و بش و احوالپرسیها زمزمه میشود. اما فرصت رخصت نمیدهند و با آنها سر کلام باز میکنیم.
وضعیت آب را جویا میشویم. به سان کلاس درسی زیبا و دوست داشتنی، هر کس جداگانه پاسخ میدهد و در این بین صدای دعاهای خیری میآید که گویی متوجه خیران است.
نگاه گرم خیران به امید یخ زده «دونخی»
جمعیت ما را به سمت مخزن آبی میبرد که حتی بر روی بدنه آن نمونههایی از تقدیر و تشکر نوشته شده است. کودکان یکییکی با دبههایی کوچک به سمت مخزن میآیند. از حرکات سریع شان پیداست که با یکدیگر در میدان مسابقه هستند تا آب را زودتر به منزل برسانند.
از وضعیت آب رسانی میپرسیم. یکی از اهالی در پاسخ به این سؤال خبرنگار مهر میگوید: تا یک سال گذشته آب در تانکری فلزی تخلیه میشد.
نگاهش بی اختیار خورشید را نشانه می رود و ادامه میدهد: تابستانها، آب به دلیل تابش خورشید گرم میشد و زمستان هم به دلیل سرمای هوا، آب داخل تانکر یخ میزد.
لبخند شیرینی مهمان در قاب صورتش مینشیند و میافزاید: نه تابستان میتوانستیم آب بخوریم و نه زمستان میتوانستیم برداشت داشته باشیم.
نفس عمیقی میکشد و میگوید: خداوند خیران را خیر بدهد که با جانمایی این مخزن مشکل زمستان و تابستان را رفع کردند.
دعاهایی که تمامی ندارد
دختر بچه خردسالش را در بغل گرفته و به حرف هایمان گوش میدهد. هنوز صحبتمان تمام نشده که دعاهایش شروع میشود: «خداوند به داشته هایشان بیفزاید... همانگونه که به یاری ما آمدند، خدا در سختی ها یاری گرشان باشد... خدا امواتشان را بیامرزد».
مخاطب دعاهایش را جویا می شوم. صدایش را با سرفهای صاف میکند و میگوید: خداوند خیرانی که به این روستا آبرسانی کردند را خیر دهد.
اشاره به مخزن آب میکند و میافزاید: تا یک سال پیش آب مصرفی به لحاظ شرایط بهداشتی مشکلاتی داشت که با کمک خیران برطرف شد.
لبخندی می زند و میگوید: تا یک سال پیش، تانکر دارای یک شیر برداشت آب بود و اهالی روستا در صفهای نیمساعته منتظر میماندند.
وی ادامه میدهد: اما تانکری که اکنون در روستا وجود دارد، دارای چند شیر برداشت آب بوده و میتوانند چند نفر همزمان آب بردارند.
نگاهی دوباره به «کلاته نظر»
تماشای اینچنین زندگیهای ساده در اوج سختی، دلت را با غم گلاویز میکند. «دونخی» را با مردمانش تنها میگذاریم و ماشین را به چند کیلومتر بالاتر هدایت میکنیم تا نگاهمان به «کلاته نظر» برسد.
صدای شادی و خنده کودکان از دور به گوش میرسد. کمتر کسی در روستا یافت میشود. تانکری سفید رنگ در کنار سکوت قنات خفته قد علم کرده و بارقههای امید را به روستاییان هدیه میکند.
هر چند دقیقه یکی از اهالی برای برداشت آب به سمت تانکر میآید و با دیدنمان میایستد. اهالی یکییکی به جمعمان پیوند میخورند. هر کدام جداگانه ما را به منزل فرامیخوانند تا مبادا گرد و غبار برخاسته از خاک خشک روستا اذیت مان کند.
یکی از اهالی که کنجکاوتر از بقیه به نظر میرسد، بدون هیچ سؤالی شروع میکند: «اینجا آب نداریم. تا یک سال گذشته حتی جایی برای نگهداری آب نداشتیم.»
اشارهای به تانکر میکند و میافزاید: یک سال می شود که این تانکر توسط خیری به اینجا آمد و باعث نشاط روستاییان شده است.
کمک خیران ۸۰ درصد مشکل کلاته نظر را رفع کرد
لباس یک دست و آبی رنگی به تن دارد. لبخند شیرینی، دندانهای سپیدش را در میان محاسن سیاه رنگش آشکار ساخته و از دور برای سلام پیشدستی میکند.
خودش را هوشیار، شورای اسلامی روستای کلاته نظر معرفی میکند و میگوید: کلاته نظر بالغ بر ۳۵ خانوار دارد که قریب به۱۲۰ نفر در روستا زندگی میکنند.
وی با بیان اینکه قنات روستا از هشت سال گذشته خشک شده است، میگوید: آبی برای کشاورزی نداریم اما از رحمت الهی امرار معاش میکنیم.
هوشیار با اشاره به تانکر ذخیره آب میافزاید: تا چند وقت پیش جایگاه آب نداشتیم و مجبور بودیم تانکر آبرسانی را در داخل استخر تخلیه کنیم که برای مردم هیچ منفعتی نداشت.
وی ادامه میدهد: خیران با جانمایی این تانکر ۸۰ درصد مشکل روستاییان را حل کردهاند که انشا الله خداوند گره مشکلاتشان را باز کند.
کمک های شرکت پلاستونیک به کلاته نظر و دو نخی
عضو هیئت مدیره شرکت پلاستونیک و نماینده خیرین تامین کننده مخازن ده هزار لیتری در روستاهای دونخی و کلاته نظر در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان کرد: در تیرماه 96 گزارشی با عنوان «نذری برای زندگی/ وقف هایی که حیات می بخشند » در خبرگزاری مهر منتشر شد که ما را تحت تاثیر قرار داد.
مسیح کولائیان با بیان اینکه در این گزارش مصائب مردم خراسان جنوبی در خصوص تامین آب شرب منعکس شده بود، افزود: این گزارش گویای خشک شدن قنوات چند هزار ساله در روستاها و از بین رفتن بارقه های امید مردم منطقه بود.
وی با بیان اینکه همچنین تصاویر استفاده شده در گزارش، دل هر بیننده را با غم درگیر می کرد، گفت: بعد از خواندن گزارش، از طریق همین رسانه پیگیر برای کمک به منطقه شدیم.
کولاییان بیان کرد: از طریق نمایندگی خبرگزاری مهر در خراسان جنوبی، متوجه شدیم مکان دقیق عکس ها روستاهای مرزی و محروم منطقه به نام «دونخی» و «کلاته نظر» است.
مدیر فروشگاه اینترنتی مخزن آب دات کام و نماینده خیرین تامین کننده مخازن ده هزار لیتری با بیان اینکه آگاهی مسولیت می آورد به همین دلیل مقرر شد که در حد وسعمان به مردم این دو روستا کمک کنیم.
کولائیان با بیان اینکه در گام اولیه با کمک خیران، برای آبرسانی به این دو روستا تامین اعتبار کردیم، افزود: هزینه تامین دو مخزن 10 هزار لیتری و کرایه حمل آن ها به این دو روستا را این شرکت با کمک خیران متقبل شد.
کولائیان افزود: با همکاری فرمانداری درمیان و سرپرست نمایندگی خبرگزاری مهر در خراسان جنوبی برای هر کدام از این دو روستا از مخازن پلی اتیلن تولیدی شرکت پلاستونیک بارگیر و ارسال شد.
مدیر فروشگاه اینترنتی مخزن آب دات کام اظهار کرد: با توجه به کمک ارزشمند شرکت آب و فاضلاب روستایی (ابفار) در تامین منظم آب بهداشتی و قابل شرب در این مخازن؛ کافی است این مخازن پلی اتیلنی در مکان های مناسبی نصب شوند تا موقتا جایگزین چشمه ها و قناتهای خشکیده برای تامین آب شرب و بهداشتی مردم این روستاها شوند.
راه اندازی پویش نذرآب توسط خیرین و جوانان متعهد
حسام الدین محمد کولائیان مدیرعامل شرکت پلاستونیک با بیان اینکه خوشبختانه این مخازن به صورت منظم توسط شرکت محترم آب و فاضلاب روستایی منطقه آبگیری می شوند، اظهار کرد: اکنون پس از حدود یکسال که پیگیر نتیجه این اقدام و میزان رضایت مردم منطقه شدیم متوجه شدیم با نصب این مخازن مردم زیر افتاب سوزان تابستان در انتظار ماشین آبررسانی نمی نشینند و همانظور که انتظار می رفت آب ذخیره شده در این مخارن سه لایه پلاستونیک بدون گرم شدن در زیر آفتاب سوزان تابستان گوارایی خود را حفظ می کند.
کولائیان با بیان اینکه خوشبختانه این مخازن کیفیت فرایند آبرسانی در این دو روستا را بهبود داده است، اظهار کرد: این اقدام باعث شد تا کمک کنیم جمعی از خیرین و دوستان علاقه مند، پویش مردمی به نام نذر آب را راه اندازی کنند تا این تجربه موفق در مناطق دیگری از کشورمان نیز به امید پروردگار بزرگ تکرار شود.
کولائیان با بیان اینکه در حال حاضر کمپین نذر آب ضمن انجام چند پروژه مشابه در استانهای خراسان شمالی ، کرمانشاه ، مازندران و خوزستان در حال معرفی خود در شبکه های اجتماعی است، اظهار کرد: این کمپین در نظر دارد، با جلب کمک خیرین و مسئولین در جای جای ایران اقدام به شناسایی و کمک به روستاهای محرومی که خشکسالی عرصه را بر آن ها تنگ کرده، نماید.
آب رسانی ۱۶ تانکر در ماه
جانشین آب و فاضلاب روستایی شهرستان درمیان در گفت و گو با خبرنگار مهر میگوید: روستاهای دو نخی و کلاته نظر به ترتیب دارای ۲۰ و ۴۱ خانوار است.
منصور مصطفایی با بیان اینکه جمعیت و تعداد خانوار یکی از ملاکهای آبرسانی در روستاها است، می فزاید: بر اساس ابلاغ هیئت دولت برای هر خانوار باید روزانه ۵۰ لیتر آب رسانی شود.
وی با بیان اینکه بر این اساس ماهانه باید سه تا چهار سرویس برای دو نخی آبرسانی شود، میگوید: این در حالی است که ماهانه ۱۶ سرویس آب رسانی میشود.
مصطفایی از آب رسانی به ۶۵ روستای حومه درمیان خبر داد و افزود: هزینه آب رسانی به این روستاها ماهانه قریب به ۳۰ میلیون تومان میشود.
احداث مجتمع آبرسانی برای رفع مشکل
بخشدار مرکزی درمیان هم در گفت و گو با خبرنگار مهر، کمبود آب را از جمله مشکلات دو نخی و کلاته نظر میداند و میافزاید: کاهش منابع آبی، خشکسالیهای پی در پی و از بین رفتن منابع درآمدی از دیگر مشکلات این روستاها است.
محسن صفایی با اشاره به کمک خیرین در تسهیل آبرسانی به این دو روستا بیان میکند: با نصب دو مخزن ذخیره آب، مردم ناچار نیستند در کنار جاده و آفتاب سوزان تابستان منتظر تانکر آبرسان باشند.
وی با اشاره به اقدامات انجامشده در راستای رفع مشکل بیآبی این دو روستا بیان کرد: پروژه مجتمع آبرسانی خونیک چهار تِنگ برای ۱۸ روستا در دستور کار قرار گرفته است.
صفایی اعتبار مورد نیاز برای اجرای این پروژه را ۱۶ میلیارد تومان میداند و میافزاید: با اجرای این پروژه مشکل آب ۱۸ روستا اعم از کلاته نظر و دو نخی رفع میشود.
وی میگوید: در حال حاضر ۵۰۰ میلیون تومان تخصیص دادهشده که با ابلاغ آن، عملیات اجرایی آغاز میشود.
بنا به گفته بخشدار مرکزی درمیان، بعد از اجرای پروژه «کلاته نظر» و «دونخی» از اولین روستاهایی خواهند بود که آب رسانی میشوند.
مثال «کلاته نظر» و «دونخی» در خراسان جنوبی کم نیستند اما دست سبز خیران میتواند خزان را از چهره روستاها بزداید. ورود خیران به این دو روستا و لبخند رضایت مردمانش نشان از این دارد که روستانشینان مرزی این خطه با حداقلها، حداکثر بهرهبرداری را دارند و گامهای کوچک خیران میتواند گرههای بزرگی را از آنها بگشاید. قطعاً تحفه این روستاییان دعاهای خیری است که آخرتی جاودان را برای خیر دهنده به ارمغان میآورد پس تا دستمان میرسد دستگیری کنیم.