آشنایی با کشور آذربایجان و مناطق دیدنی و گردشگری آن

آشنایی با کشور آذربایجان و مناطق دیدنی و گردشگری آن

آذربایجان جذابیت های بسیاری دارد و بیشترین جاذبه های آن در پایتخت آن یعنی باکو جمع شده اند.

باکوی آذربایجان، همسایه آشنای ایرانی‌ها و خواهرخوانده تبریز است؛ پرجمعیت‌ترین شهر قفقاز که سفر به آن راحت و بی‌دردسر و پر از لذت‌های به یادماندنی است. از اولین دیدنی‌های باکو معماری جذاب شهر است: معجونی از آسمان‌خراش‌های مدرن آسیایی و خیابان‌های سنگفرش اروپایی، البته با چاشنی یادگارهای شوروی و دوران کمونیسم. شهر قدیم یا به قول آذری‌ها ایچری شهر، قلب تپنده دیدنی‌های باکو است.

جمهوری آذربایجان (به ترکی آذربایجانی: Azərbaycan Respublikası) بزرگترین کشور قفقاز و در گذرگاه اروپا و آسیای شمال غربی و در کنار دریای خزر است. پایتخت آن باکو است.

مشخصات جغرافیایی آذربایجان

کشورهای ایران در جنوب، ارمنستان و ترکیه در غرب، گرجستان در شمال غربی و روسیه در شمال آذربایجان قرار دارند. همچنین این کشور دارای مرز آبی با کشورهای ترکمنستان و قزاقستان در کنارهٔ دریای خزر است. جمعیت آذربایجان در سال ۲۰۱۲ حدود ۹٫۱۲۵ میلیون نفر بوده‌است. تولید ناخالص داخلی آن در سال ۲۰۱۶ معادل ۳۵ میلیارد دلار (بر اساس ارزش اسمی) بوده‌است که تولید ناخالص سرانه اهالی کشور را معادل ۳۷۵۹ دلار می‌کند.

این سرزمین تا حدود دویست سال پیش جزو خاک ایران بود ولی در جنگ ایران و روسیه، طی قراردادهای گلستان و ترکمنچای به روسیه ملحق شد. آذربایجان دارای میراث فرهنگی باستانی و تاریخیست و اولین کشور با اکثریت مسلمان است که دارای اپرا و تئاتر شده‌است. جمهوری دمکراتیک آذربایجان که در ۲۸ می ۱۹۱۸ تأسیس شد، در ۱۹۲۰ به اتحاد شوروی ضمیمه شد. آذربایجان در ۱۹۹۱ استقلال خود را بازیافت. اندکی بعد، در جریان جنگ قره باغ کوهستانی، همسایه‌اش ارمنستان قره باغ کوهستانی، مناطق پیرامون آن و و مناطق درونی کرکی، یوخاری اسکیپارا، برخودارلی و سفولو را اشغال کرد.

جمهوری خودمختار نخجوان که از خاک اصلی جمهوری آذربایجان جدا مانده و استان خودمختار قره‌باغ کوهستانی نیز واحدهای فدرال جمهوری آذربایجان هستند.

نوع حکومت جمهوری آذربایجان، جمهوری پارلمانی چند حزبی با یک مجلس قانون‌گذاری است. این جمهوری سکولار بوده و از سال ۲۰۰۱ به عضویت شورای اروپا درآمده‌است.

دین و زبان

۹۵ درصد جمعیت جمهوری آذربایجان مسلمان هستند. ۸۵ درصد جمعیت مسلمان جمهوری آذربایجان شیعه و ۱۵ درصد بقیه سنی هستند. زبان رسمی کشور ترکی آذربایجانی می‌باشد. در کنار زبان ترکی آذربایجانی، زبان‌های روسی، لزگی، تالشی و تاتی نیز صحبت می‌شود. ترکی آذربایجانی از نظر تقسیمات زبانی، جزئی از دسته ترکی جنوب باختری یا ترکی اوغوز می‌باشد. ترکی آذربایجانی، ترکی استانبولی و ترکمنی در گروه ترکی جنوب باختری (اوغوز) قرار می‌گیرند.

این کشور که تا سال ۱۹۱۸ میلادی (۱۲۹۷ش) هرگز آذربایجان نامیده نمی‌شد زمانی نام کهن آن آلبانیا بود. در روستای «بویوک دَکَن» واقع در بخش نوخای قفقاز نوشته‌ای به خط و زبان یونانی باستان به دست آمده که تاریخ آن را سده ۲ میلادی دانسته‌اند و در آن از «آلبانیا» یاد شده‌است. در نوشته‌های مورخان باستان از جمله پلیبیوس و استرابون نیز این با نام «آلبانیا» آمده‌است. به نظر بعضی محققان، آلبانیا در منابع پارتی زبان به صورت «اردان» آمده‌است. در منابع عهد اسلامی این نام اران و «الران» نوشته‌اند. این نام به احتمال قوی با نام پارتی «اردان» مرتبط است. گاه نیز از این سرزمین با دو نام اران و شروان یاد کرده‌اند. پس از لشکرکشی‌های تیمور و داستان ترکمان‌های آق قویونلو و قره قوینلو نام اران به تدریج از کتاب‌ها برداشته شد.

پس از پایان جنگ ایران و روس و ضمیمه شدن این سرزمین به خاک روسیه در سال ۱۹۱۱ م حزب مساوات در اراضی کنونی جمهوری آذربایجان تأسیس یافت. مساواتیان در مارس ۱۹۱۸ م قیامی مسلحانه در باکو ترتیب دادند که اندکی بعد به دیگر نواحی آن کشیده شد. اینان در ۲۷ مه ۱۹۱۸ در شهر تفلیس دولتی تشکیل دادند و با نام «جمهوری آذربایجان» اعلام استقلال کردند. در پایان ۱۹۱۹ و اوایل ۱۹۲۰ م دولت مساواتیان دستخوش بحران سیاسی و اقتصادی شد. در بهار ۱۹۱۹ م در نواحی مغان و لنکران دولت شوروی تأسیس یافت. در ۲۶ آوریل ۱۹۲۰ کمیته موقت انقلاب به ریاست نریمان نریمانف تشکیل گشت. در ۲۸ آوریل ۱۹۲۰ م دولت مساواتیان ساقط شد و کمیته انقلاب قدرت را در باکو در دست گرفت و خود را دولت «جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان» نامید.

• مساحت: ۸۶,۶۰۰ کیلومتر مربع • جمعیت: ۸٫۲ میلیون نفر • پایتخت: باکو

جاذبه های گردشگری آذربایجان

جاهای دیدنی و تاریخی شهر باکو

۱- ایچری شِهِر (içeri seher)

شهر ایچری در واقع شهر باستانی باکو است که با دیواری محصور شده است. این بافت قدیمی را با نام «ارگ باکو» نیز می شناسند. این شهر در دوران پارینه سنگی ساخته شده است. خیابان ها باریک، کاخ های قدیمی و مسجدهای گوناگون با معماری های زیبا و جذاب از جمله دیدنی های ایچری شِهِر هستند. ارگ باکو در سال ۲۰۰۰ میلادی در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد. این ارگ از زمان پاره سنگی تاکنون محل زندگی انسان ها و قومیت های مختلف همچون ساسانی، زرتشتی، شیروانی، ایرانی، عربی، عثمانی و روسی بوده است.

ایچری شِهِر دو کاروان سرا، ۳ چشمه آب و ۲۳ محله دارد و مشهورترین جاذبه آن قلعه دختر است.

۲- قلعه دختر (maiden’s tower)

برای رسیدن به بالای برج دختر باید پله های مارپیچ را طی کنید تا از بالای آن نمای ۳۶۰ درجه از شهر را ببینید. این قلعه که به زبان ترکی «قیز قله‌سی» گفته می شود، ۲۹٫۵ متر طول، ۱۶ متر عرض و ۶ طبقه دارد. جالب است که در گذشته این قلعه نیایشگاه آناهیتا و زرتشتی ها بوده است. این برج جزو میراث جهانی یونسکو است.

۳- قوباستان (qobustan)

قوباستان کوه آتشفشانی عجیبی است که می توان انواع حجاری های روی سنگ عصر سنگ و برنز را روی آنها مشاهده کرد. این کوه نیز از دیگر جاذبه های شهر باکو است.

۴- مسجد بی بی هیبت در باکو (Bibiheybət məscidi)

یکی از قدیمی ترین مسجد های باکو مسجد بی بی هیبت بود که در دوره شروانشاهان ساخته شده بود و در سال ۱۹۳۶ توسط بلشویک نابود شد ولی در سال ۱۹۹۷ بنای دیگری به یادبود از بنای قبلی ساخته شد و در حال حاضر یکی از زیباترین مساجد جمهوری آذربایجان رو تشکیل میده. لارم به توضیح است که این مسجد به آرامگاه خواهر امام رضا نیز مشهوره و در ورودی شهر باکو قرار داره.

۵- موزه ادبیات نظامی گنجوی

یکی دیگر از نقاطی که می تواند برای دوستداران ادبیات و هنر جالب توجه باشد، بازدید از موزه ادبیات نظامی گنجوی ‏است که در شهر باکو واقع است. این موزه در نزدیکی میدان فانتن واقع شده است و گردشگران می توانند بازدید از ‏هر دو مکان را در یک روز انجام دهند. امروزه این موزه به یکی از بهترین مکان ها برای شناساندن فرهنگ کشور ‏آذربایجان بدل شده است و کتب، اشیاء و موارد زیادی در رابطه با فرهنگ آذربایجان در این موزه وجود دارد. ‏

۶- موزه ملی تاریخ آذربایجان

اگر موزه‌گردی دوست دارید و دنبال جاذبه‌های تاریخی شهر مقصد هستید، اینجا برایتان یکی از بهترین دیدنی‌های باکو است. موزه ملی، بزرگترین موزه آذربایجان است که در عمارت محل سکونت زین‌العابدین تقی‌اف ساخته شده. تقی‌اف سرمایه‌دار نیکوکار و اهل فرهنگ آذربایجانی بود و چندین مدرسه و روزنامه در آذربایجان تاسیس کرد. این موزه در سال ۱۹۲۰ ساخته شده و تاریخ و فرهنگ آذربایجان را در در چند گالری مختلف نشان می‌دهد: نمایشگاه تاریخ مدرن، نمایشگاه انسان‌شناسی، نمایشگاه تاریخ باستان و میانه آذربایجان و چند گالری و مجموعه دیگر. جدا از این‌ها ساختمان موزه و طراحی داخلی سالن‌هایش هم حسابی دیدنی است.

۷- موزه فرش آذربایجان

فرش‌های آذری آوازه جهانی دارند و بی دلیل نیست که یکی از جاذبه‌های باکو به حساب می‌آیند. نقش‌ها و رنگ‌ها آنقدر خیال‌انگیزند که چشم آدم را خیره و دهان آدم را باز نگه می‌دارند. مجموعه بی‌نظیری از فرش‌ها و قالی‌های دستباف آذری در این موزه نگهداری می‌شود که می‌تواند چند ساعت مبهوتتان کند. این موزه قبلا در ساختمان دیگری بود . از سال ۲۰۱۴ به ساختمان جدیدی منتقل شده که طراحی‌اش شبیه یک فرش لوله‌شده است. اینجا چیزهای زیادی هم در مورد تاریخچه فرش آذری و ایرانی یاد می‌گیرید. این موزه، قبلا موزه‌ی لنین نام داشت، اما در حال حاضر تبدیل به موزه‌‍‌ی فرش بسیار زیبایی شده و نشان‌دهنده‌ی تاریخچه‌ی فرش در آذربایجان است. در این موزه بیش از هزار عدد قالیچه دست‌بافت و کمیاب و زیبای آذری، ‌ایرانی و داغستانی نگه‌داری می‌شود.

۸- آتشگاه سوراخانی

در آتشگاه سوراخانی می توانید از نزدیک شاهد آیین زردشتی باشید. این معبد توسط زرتشتیان ایرانی که در قرن ۱۸ میلادی باکو زندگی می کردند ساخته شده است و هنوز هم هر از گاهی رقص های مذهبی در آن انجام می شود. این آتشگاه تشکیل شده از یک حیاط است که با خانه های روحانیون زرتشتی محاصره شده است. این معبد در سال ۱۹۷۵ به موزه تبدیل شد و در سال ۱۹۹۸ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.

اماکن تفریحی شهر باکو

۱- بلوار باکو

یکی از تجربه هایی که نباید در باکو از دست داد، بازدید از بلوار باکو، یکی از خیابان های اصلی این شهر می باشد. این ‏خیابان زیبا که در امتداد خلیج دریای خزر کشیده شده است، همواره در کنار پارکی به همین نام قرار گرفته است؛ ‏همچنین، این پارک در حدود ۳ کیلومتر و ۷۵۰ متر بوده که در سواحل جنوبی دریای خزر از میدان ملی پرچم تا میدان ‏آزادی باکو کشیده شده‌است. وجود کافه و رستوران های متفاوت در این بلوار، در کنار مراکز خریدی زیبا، از این بلوار، ‏مکانی ایده آل برای گردش ساخته است. ‏

۲- مرکز فرهنگی حیدر علی اف

این مرکز یک مجموعه فرهنگی در باکو است و توسط زها حدید معمار بریتانیایی-عراقی طراحی شده‌است.‏ بسیاری از گردشگران فقط برای بازدید از نمای بیرونی این ساختمان از آن دیدن می کنند و نمای مسحور کننده آن با ‏خمیدگی خاصش همواره مورد علاقه توریست ها بوده است. داخل این مرکز فرهنگی یک سالن کنفرانس، گالری هنر و ‏یک موزه نیز وجود دارد که همواره می توان از آنها بازدید نمود.‏

۳- مرکز تفریحی مگا فان باکو

این مجموعه شامل دو طبقه پارکینگ مجهز و چهار طبقه پارکینگ متصل شده به مجتمع و نیز چهار طبقه داخلی که شامل طبقه اول شهر بازی کودکان زیر ۷ سال و پارک منحصر بفرد دینو پارک یا دایناسورها و لاس وگاس طبقه دوم مجموعه رستورانهای عالی و طبقه سوم مجموعه بازی کودکان و نوجوانان و بزرگسالان که سالن بیلیارد و اسکی روی یخ بسیار منحصر بفرد دارد.

۴- تارگوویی باکو

اما یکی از زیباترین خیابان ها باکو ، خیابانی با سنگ فرش های زیبا و و ساختمان هایی زیبا تارگوویی است ؛ تارگوویی از یک سو به شهر قدیمی یا ایچری شهر منتهی میشود و سوی دیگر به مرکز شهر و بلوار ساحل ملی ، در تارگوویی رستوران ها و فست فود های به شکل بسیار زیبایی در کنار همدیگر قرار دارند که درر تابستان نیز گاهی اوقات در پیاده رو سرویس دهی می کنند . کافه ها ، چایخانه ها و پارک ها نیز جایگاه مخصوصی در تارگویی دارند . یک خیابان زیبا که میتوانید چندد ساعتی در آن با آرامش خرید کنید ، چای و غذا بخورید و لذت ببرید.

۵- پورت باکو مال

از آنجایی که خرید جزئی از مسافرت اکثر ایرانی ها محسوب می شود، شاید این مرکز خرید لوکس بتواند نیاز های بسیاری ‏از گردشگران را برطرف نماید. پورت باکو مال یکی دیگر از جاهایی است که در صورتی که اهل خرید وسائل گران قیمت ‏باشید، می توانید از آن دیدن کنید. این مرکز خرید پر است از برند های مشهور دنیا از جمله ‏Balenciaga,Ralph Lauren, Giorgio ‎Armani, Valentino, Alexander McQueen, Burberry, Givenchy, Dsquared2, Chloe, Stella ‎McCartney,Hugo Boss
Marni, Emilio Pucci, Bally, Jimmy Choo, Tory Burch.

۶- برج های شعله

برج های شعله که جدیدا به عنوان یکی از نماد های باکو شناخته می شوند، بلند ترین آسمان خراش های این شهر ‏می باشند. ارتفاع آن ها حدود ۱۹۰ متر می باشند و از اکثر نقاط شهر به خوبی دیده می شوند. این برج ها شامل یک ‏هتل، بخش اداری و آپارتمان می باشند. طراحی این برج ها به شکل شعله می باشد و از آن الهام گرفته شده است. ‏همچنین هتل پنج ستاره ‏Fairmont ‎‏ نیز در این برج ها واقع شده است و گردشگران می توانند با اقامت در این هتل، ‏با یک تیر دو نشان بزنند و از برج ها نیز دیدن کنند و نمایی زیبا از شهر باکو و دریای خزر را تجربه نمایند. ‏

۷- میدان فانتن (‏Fountain Square‏)‏

این میدان یکی از میدان های زیبا و اصلی باکو می باشد که در گذشته به نام ‏Parapet‏ شناخته می شد و هنوز هم در ‏بین افراد محلی با این نام مشهور است. از آنجایی که این میدان نقطه تلاقی بسیاری از مراکز خرید، پاساژ ها، بوتیک ‏ها، هتل ها و کافه ها و رستوران ها می باشد، همواره بین توریست ها محبوبیت فراوانی دارد. بازدید از این میدان را ‏تحت هیچ شرایطی در باکو از دست ندهید و طعم ناب غذاهای آذری را در رستوران های این میدان امتحان کنید.

۸- پارک چشمه فیلارمونیک (Philharmonic Fountain Park)

یکی از زیباترین پارک های آذربایجان این پارکه. در پارک چشمه فیلارمونیک انواع گل های زیبا کاشته شده و به پارک منظره رویایی و آرامش بخشی داده. در قسمتی از پارک تعدادی کافه قرار داره و در فضای پارک صدای موسیقی کلاسیک به گوش می رسه و همه این ها در کنار هم می تونه آرامش بی نظیری برای بازدید کنندگان به همراه داشته باشه.

۹- پارک آبی دالغا بیچ باکو

این مجموعه عظیم در سال ۲۰۱۶ در زمینی به مساحت ۶۸ هزار متر مربع با ۱۲ هزار متر مربع فضای آبی و دارا بودن هفت استخر متصل طراحی شده است همچنین ۷۰۰ متر مربع استخر اختصاصی کودکان نیز برای آن در نظر گرفته شده است.علاوه بر آن کلیه ورزشهای آبی و استخر های اختصاصی وی آی پی نیز در مجموعه در نظر گرفته شده است.این مجموعه دارای کلوپ کودکان ، کلوپ جوانان ، کلوپ شبانه ، چندین رستوران آذری و فرنگی ، پاب و بار ، ساحل اختصاصی دریا و پلاژ می باشد. این مجموعه در ۳۰ کیلومتری باکو واقع شده است.

۱۰- تور ویژه کشتی کروز

اگر شما هم جز مسافران شهر باکو پایتخت آذربایجان هستید و قصد دارید چند روزی در این شهر اقامت کنید به شما پیشنهاد می کنیم تور کشتی کروز را حتما امتحان کنید.

همراه با موسیقی زنده و اجرا ء، شام ، نوشیدنی قلیون میوه ای ، مراسم شادمانی ، و آتش بازی.

۱۱- مرکز خرید ‏TsUM‏ یا ‏MUM

MUM‏ یکی از قدیمی ترین و برجسته ترین مراکز خرید باکو می باشد. در این ۴ طبقه همه چیز از لباس عروس تا ‏ابزار الکترونیکی فروخته می شود. این مرکز خرید دقیقا در مرکز شهر باکو قرار گرفته و در همین نقطه تمام اجناس ‏مورد نیاز خود را پیدا خواهید کرد، از اجناس محلی و صنایع دستی گرفته تا اجناس مارکدار.‏ ‏

جاهای دیدنی کشور آذربایجان

۱- لاهیج (lahic)

لاهیج یکی ار روستاهای باکو است و در دامنه های جنوبی قفقاز واقع شده است. این روستا با کمتر از یکهزار نفر جمعیت، گویش فارسی-تاتی دارند و بیشترین شهرت آن برای صنعت مسگری و صنایع مسی زیبای آن است. قالی های این روستا نیز شهرت بسیاری دارند. معماری فوق العاده بازار این روستا، مناظر طبیعی خیره کننده و چشم انداز کوهستان لحظه هایی مملو از آرامش را برای گردشگران رقم می زنند.

۲- شهر شکی (sheki)

این شهر در غرب باکو یکی از قدیمی‌ترین اقامت گاه‌های انسان در کل منطقه قفقاز است که سکونت در آن به ۲۵۰۰ سال پیش بازمی‌گردد. این شهر در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و به دلیل داشتن صنایع‌دستی ابریشمی شهرت داشت. امروزه هم این سنت در این شهر زنده است و گردشگران از صنایع گلدوزی و بافندگی این شهر استقبال می‌کنند. علاوه بر این صنایع‌دستی، در این شهر می‌توان قلعه، مساجد، حمام‌های سنتی و قصر سکی خان را دید که به قرن ۱۸ بازمی گردد. این قصر یک اثر معماری شگفت‌انگیز است که در ساخت آن از هیچ میخی استفاده نشده است. حتماً از نقاشی‌های دیواری و پنجره‌های کنده‌کاری‌شده آن دیدن کنید.

۳- خینالیق (khinalug)

خینالیق یک روستای کوهستانی دورافتاده در شمال شرقی آذربایجان است. اهالی این روستا به زبان خینالیق و ترکی آذربایجانی حرف می زنند و در آنجا آثار بسیاری از ایرانی های زرتشتی را میتوان مشاهده کرد. حدود یکهزار تات در این روستا زندگی می کنند و این روستا مملو از هندوها و بوداییان است.

۴- یانار داغ (yanar dag)

یانار داغ به معنای کوه سوزان همان طور که از نامش پیداست کوهی است که دایم در حال سوختن است. این کوه در فاصله کمی از باکو واقع شده است و حدود ۱۰ متر از آن به طور شبانه روز در حال سوختن و شعله ور بودن است دلیل این آتش وجود گاز طبیعی در دل کوه است. در نزدیکی این کوه یک چایخانه سنتی قرار دارد که غروب ها می توان در آنجا نشست و منظره کوه را تماشا کرد.

۵- روستای نابران

نابران روستایی در ۳ ساعتی باکو به سمت شمال شرق است که به یک منطقه توریستی تبدیل شده است. نابران در کرانه دریای کاسپین قرار دارد و یکی از نقاط جذاب آن آب‌وهوای گرم و تابستانی آن است. پارک آبی و استخرهای این منطقه باعث می‌شود بتوانید فعالیت‌های آبی انجام دهید. افرادی که می‌خواهند شب‌زنده‌داری کنند می‌توانند از بارها، رستوران‌ها و کلوپ‌های شبانه آن لذت ببرند.

۶- آرامگاه نظامی گنجوی

مقبره شاعر پارسی و بزرگ کشورمون در شهر گنجه جمهوری آذربایجان قرار داره که امروزه یکی از دیدنی های کشور آذربایجان رو تشکیل میده و هر ساله افراد زیادی برای ادای احترام به این شاعر بزرگ و پر آوازه از آرامگاهش بازدید می کنند.

غذا و نوشیدنی آذربایجانی ها

غذای مردم این کشور تلفیقی از غذاهای ترکی و مواد آسیایی است. در چایخانه های این کشور مردها دور هم جمع می شوند و علاوه بر نوشیدن چای سیاه، تخته نرد بازی می کنند.

از مشهورترین غذاهای آذربایجان باید به موارد زیر اشاره کرد:

لایولیا کباب (گوشت چرخ کرده طعم دار شده با ادویه در سیخ همچون کباب کوبیده)

‏