داشتن یک شغل خانگی ساده با درآمد مناسب امروزه یکی از دغدغههای بسیاری از افراد به ویژه زنان خانهدار یا افرادی است که به دنبال شغل دومی برای افزایش درآمد خود هستند. پرورش جوجه و تولید گونههای مختلف جوجه پرندگان مانند بوقلمون، بلدرچین، مرغ، کبک، غاز، اردک و … یکی از مشاغل خانگی است که برای علاقهمندان به حیوانات، میتواند همراه با لذت و سرگرمی نیز باشد. در این مقاله قصد داریم تا شما را با نحوه جوجه کشی در منزل، تجهیزات و وسایل مورد نیاز آن آشنا کنیم.
اصول و مراحل آموزش جوجه کشی
مراحل کار و شرایط محیطی مورد نیازی که در ادامه توضیح داده میشود مربوط به جوجه کشی مرغ است. البته برای دیگر پرندگان نیز اصول کار از همین روند تبعیت میکند و فقط شرایط محیطی و دوره جوجه کشی بر اساس نوع پرنده متغیر خواهد بود.
شرایط تخم مناسب جوجه کشی
شکل کلی بیشتر تخمها از نظر هندسی، داشتن یک انتهای پهنتر و مسطحتر نسبت به طرف دیگر است و به شکل یک بیضی بیقاعده است. تخمهای مناسب برای جوجه کشی، اندازه متوسط و وزن بین ۵۰ تا ۶۰ گرم دارند. توجه داشته باشید از تخم مرغهایی با شکل غیر طبیعی به صورت کج، موجدار، کشیده یا کاملا گرد، استفاده نکنید.
تشخیص نطفه دار بودن تخم مرغ
تخم مرغ نطفه دار به تخمی گفته میشود که اسپرم و تخم در ناحیه شیپور با هم ترکیب شده باشند. برای تشخیص نطفه دار بودن تخم مرغ، استفاده از نور بهترین راهکار است. به این منظور یک منبع قوی نور در یک محیط نسبتا تاریک که از یک لوله بر روی بدنه تخم بتابانید. در صورت وجود نطفه و جنین در داخل تخم مرغ، به وضوح رگهای تنیده شده و رگههای خونی بسته به میزان رشد جنین در داخل تخم قابل تشخیص است.
شرایط محیط نگهداری تخمها
دمای مناسب محل نگهداری تخم مرغ تا قبل از شروع جوجه کشی، حدود ۱۰ الی ۱۵ درجه سانتیگراد و میزان رطوبت ۷۵ الی ۸۰ درصد است. در این دما و رطوبت، نگهداری تخم مرغ تا یک هفته امکانپذیر است.
نحوه قرار دادن تخم مرغها تا قبل از شروع جوجه کشی
لازم است تخم مرغها در محل نگهداری به صورتی قرار بگیرند که قسمت پهن تخم مرغ رو به بالا باشد. توصیه میشود طی زمان نگهداری، تخم مرغها را روزی چند بار بچرخانید، زیرا عدم توجه به این موضوع منجر به چسبیدن جنین به پوسته و کاهش جوجهآوری خواهد شد.
اصول اولیه کار با دستگاه جوجه کشی
دستگاه جوجه کشی خانگی، یک وسیله برای تولید جوجه یک روزه است. این دستگاه را از فروشگاههای اینترنتی یا فروش لوازم و تجهیزات، کشاورزی، دام و طیور تهیه کنید. همچنین از آنجایی که تقریبا تمامی دستگاههای جوجه کشی موجود در بازار، امروزه مجهز به سیستمهای کنترل اتوماتیک هستند و کلیه فرایند کنترل شرایط محیطی به صورت دیجیتالی تنظیم میشوند، تنها مسئلهای که برای آموزش جوجه کشی باقی خواهد ماند، نحوه چیدن تخم مرغها در شانهها و انتقال به سبدها و تخلیه جوجهها است.
جالب است بدانید، امروزه دستگاههایی در بازار موجود است که، تمامی عملکرد دستگاه را میتوانید از طریق گوشی همراه خود تنظیم و کنترل کنید و هرگونه تغییر در شرایط محیطی را از راه دور بررسی و تنظیم کنید و حتی در شرایط بحرانی، اخطارهای لازم را برای شما از طریق تماس تلفنی و یا پیامک ارسال میشود.
آموزش جوجه کشی و نحوه کار با دستگاه
دستگاه جوجه کشی خانگی از یک محفظه دو جداره تشکیل شده است که حرارت را به وسیله برق، نفت و یا گاز تامین میکند.
دمای دستگاه جوجه کشی
بهترین دمای جوجه کشی مرغ در دوران ستر ۳۷/۷ درجه سانتیگراد و در ایام هچر ۳۷/۲ درجه است. لازم است بدانید، طول دوره جوجه کشی در همه پرندگان یکسان نیست، به عنوان مثال این دوره برای تخم مرغ، ۲۱ روز و برای تخم شترمرغ، ۴۲ روز است. با توجه به اینکه در این مقاله آموزش جوجه کشی مرغ آورده شده است، بنابراین از این ۲۱ روز، ۱۸ روز اول، دوره ستر و ۳ روز آخر، دوره هچر نامیده میشود. در دوره ستر، نطفه جوجه داخل تخم به اندازه مناسب رشد کرده و برای خروج از پوسته (هچری) آماده میشود، در زمان هچری (۳ روز نهایی)، گردش دستگاه متوقف میشود تا خروج جوجه از داخل تخم راحتتر انجام شود.
رطوبت دستگاه
در بخش ستر، رطوبت دستگاه باید در حدود ۶۰ درصد و در دوران هچر این رطوبت باید ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش داده میشود. تأمین رطوبت در بخش ستر بسته به نوع دستگاه با استفاده از مخزن آب یا دستگاههای رطوبتساز تأمین میشود. رطوبت کمتر سبب از دست رفتن آب تخم مرغ و در نتیجه تلف شدن جنین و ضعیف شدن جوجه تولیدی میشود. رطوبت زیاد هم سبب تشکیل قطرات آب بر روی پوست و ورود آلودگی به داخل تخم مرغ و رشد قارچ میشود.
جدول دما و رطوبت دستگاه جوجه کشی مرغ
دوره |
دما (درجه سانتیگراد)
|
رطوبت (درصد)
|
طول دوره جوجه کشی (روز)
|
ستر |
۳۷/۷
|
۶۰
|
۱۸
|
هچر |
۳۷/۲ – ۳۷/۴
|
۷۰
|
۳
|
در پایان توجه داشته باشید، لازم است هر بار قبل از جوجه کشی، کلیه وسایل، اتاق جوجه کشی و دستگاه به خوبی ضدعفونی شود. همچنین اتاقی که دستگاه را در آن قرار میدهید باید کاملا نورگیر و به آسانی قابل ضدعفونی و قابل شستشو باشد. یکی از لذت بخشترین مراحل جوجه کشی خروج جوجه از تخم است. توصیه میکنم چند باری از پشت شیشه دستگاه نظاره گر خروج جوجه مرغها از تخم باشید که یکی از زیباترین لحظات طبیعت را خواهید دید.