از کجا بفهمم آی یو دی جا به جا شده؟

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: با سلام و خسته نباشید، من سه ماه پیش زایمان کردم و تا کنون پریود نشدم 5 روز پیش دستگاه ای یو دی توسط یک متخصص زنان گذاشتم، دیروز سونو انجام دادم دستگاه در جای مناسب خودش بود، می خواستم بدونم من سه روز اول پس از گذاشتن ای یو دی لکه بینی داشتم، ترشح بی رنگ و بی بو هم داشتم، هنوزم گاهی اوقات ترشح دارم آیا طبیعی است؟ الان زیر دلم درد دارم زانو دردم دارم آیا مشکلی هست؟ ممکن است ای یو دی روی روند طبیعی پریود تأثیر بگذارد یا ربطی ندارد من الان به بچه ام شیر خودم را می دهم، اگر ای یو دی از جایش تکان بخورد چطوری باید متوجه بشوم؟ ممنون.
پاسخ دکتر کتایون برجیس، متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی:
دوست عزیز معمولا آی یو دی معمولی برای خانم هایی که خونریزی زیاد و درد قاعدگی دارند توصیه نمی شود پس حتما شما این علایم را نداشتید که برای تان آی یو دی گذاشته اند و قطعا در حال حاضر آنتی بیوتیک هم مصرف می کنید. این ماه که جای آی یو دی را با سونو برای شما چک کرده اند ولی ماه بعد هم مجددا باید بروید و محل آی یو دی تان را چک کنید چون بیشترین زمانی که احتمال خروج آی یو دی هست زمان پریود است که شما با توجه به شیر دادن به نوزادتان پریود نمی شوید بنابراین باید مراجعه کنید که محل آی یو دی با سونو یا معاینه چک شود.

IUD ،یکی از روش های مؤثر و قابل برگشت پیشگیری از بارداری است. یکی از مهم ترین عوارض این روش که منجر به عدم تداوم استفاده و خارج کردن آن می شود، لکه بینی است.
نخ IUD در فاصله 2.5 سانتی‌متری از دهانه‌ی رحم (سرویکس) بریده می‌شود. اگر نخ IUD دیده نشود، باید برای بررسی بیشتر از جهات حاملگی، پاره شدن نخ، سوراخ شدن رحم، ورود IUD به حفره‌ی شکمی و خروج IUD، سونوگرافی درخواست شده و در صورت نیاز به بیمارستان ارجاع داده شود.
از کجا متوجه شوم که آی یو دی همچنان سر جایش قرار دارد؟
همانطور که می دانید یک یا دو رشته نخ از آی یو دی آویزان است که تا واژن ادامه دارد. پزشک به شما آموزش می دهد که چگونه می توانید متوجه شوید که دستگاه سرجایش قرار دارد.
چک کردن آی یو دی در ماه اول باید چند بار انجام شود، سپس بعد از هر دوره قاعدگی و در فواصل منظم باید چک شود.
بسیار کم پیش می آید که آی یو دی از محل اصلی خود حرکت کند اما اگر این اتفاق بیفتد، دستگاه دیگر از شما در برابر بارداری محافظت نمی کند.
خانمها حتمأ باید هر 6 ماه به منظور رویت نخ آی یو دی به پزشک نیز مراجعه نمایند تا در صورت دیده نشدن نخ، آن را خارج کنند.
در صورت عدم مشاهده نخ آی یو دی احتمال بروز حاملگی بالا می رود، آن هم از نوع خارج رحمی که می تواند برای بیمار کشنده باشد.
آیودی، در صورتی که درست کار گذاشته شده و به شرط چک و کنترل منظم هر 6 ماه یکبار پس از گذاشته شدن در حفره رحم ،حدود 99.8 درصد. در پیشگیری از بارداری موفق است .
میزان خروج خودبخود ای یو دی در ماههای اول پس از کار گذاشته شدن به ویژه در 1 ماه اول تا 3 درصد، اعلام شده است. در صورتی که احساس می کنید نخ ای یودی در هنگام شستشوی خودتان ، لمس می شود و یا درد و وسوزش در ناحیه دهانه رحم به پزشک و مامای خودتان مراجعه کنید.

پیگیری بعد از گذاشتن آی یو دی
مراجعه‌های پیگیری IUD در مراکز ارائه‌ی خدمت (مراکز بهداشتی، مطب پزشک و غیره) دو دسته هستند و به شرح زیر انجام می‌شوند:مراجعه‌هایی که به منظور کنترل انجام می‌شوند: یک ماه پس از کارگذاری IUD (پس از پایان خونریزی قاعدگی) و بعد از آن هر 6 ماه یک بار در دوره‌ی پاکی باید برای بررسی نخ IUD مراجعه کنید. اما در این پیگیری‌ها معاینه‌ی لگن ضرورتی نداشته و فقط در موارد وجود بیماری‌های منتقله از راه تماس جنسی(STI) و بیماری‌های التهابی لگن(PID) و خروج نسبی یا کامل IUD معاینه‌ی لگن توصیه می‌شود. کم‌خونیِ فقر آهن در استفاده‌کنندگان از IUD که خونریزی‌های شدید دارند نباید مورد غفلت قرار گیرد. اندازه‌گیری هموگلوبین سری اول، یک ماه پس از گذاشتن IUD و سری بعد، سه ماه پس از گذاشتن IUD انجام خواهد شد.
آی یو دی وسیله متحرکی نیست که بتواند حرکت کند و معمولا در جای خود باقی میماند. تنها امکان جابجایی آی یو دی به طرف پایین و داخل واژن است که خطری برای سلامت فرد ندارد.
رحم در داخل حفره لگن قرار دارد و توسط استخوانهای لگنی محافظت میشود. بنابراین رحم در شرایط فیزیکی مختلف ثابت میباشد. زمانی که آی یو دی در داخل رحم کارگذاشته میشود، در واقع در حفره رحمی ثابت شده و توسط رحم و استخوان لگن محافظت میشود.
بنابراین با انجام کارهای سنگین مانند کشاورزی و یا پیاده روی و دویدن جابجا و کج نمیشود. همچنین خروج آی یو دی با کار سنگین به همین دلیل اتفاق نمیافتد.
وضعیت قرارگیری آی‌یو‌دی در داخل رحم به نحوی است که در حالت‌های مختلف بدن (نشستن، ایستادن، خم شدن) هیچ ‌گونه مشکلی به وجود نمی‌آورد. همه خانم‌های شاغل، چه قالیباف و کشاورز و چه کارمند باید بدانند که انجام این کارها بدون رعایت وضعیت صحیح قرارگیری بدن، می‌تواند مشکلاتی را برای کمر، گردن و ستون فقرات ایجاد کند، اما این مساله هیچ ارتباطی به استفاده کردن یا نکردن از آی‌یو‌دی ندارد.