امام حسین(ع) در کلام بزرگان اهل سنت و خاورشناسان

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه به نقل از پایگاه تخصصی امام حسین علیه‌السلام کرب‌وبلا، تبیین مقام و موقعیت والای حضرت سیدالشهدا (ع) و نهضت گرامی و سترگ ایشان در بیان و تعابیر و تحقیقات و تألیفات مستشرقین و اندیشمندان بنام دنیا در سراسر جهان، ما را بر آن داشت تا در بررسی این موضوع، با حجت الاسلام «محمد اکبری»، استاد حوزه و دانشگاه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، گفت‌وگویی ترتیب دهیم که مشروح آن در ادامه از نظرتان می‌گذرد:

اکبری با بیان این نکته که شخصیت ممتاز و ابدی و جاودان حضرت سیدالشهدا (ع) تا قیام قیامت، قطعا مورد توجه محققین و اندیشمندان بزرگ جهان خواهد بود، گفت: عظمت عاشورا و نهضت حضرت اباعبدالله (ع) باعث شده است در سراسر تاریخ، چه دوست و چه دشمن آن جناب (ع)، نسبت به عملکرد و قیام آن بزرگوار (ع) واکنش نشان داده و عاشورا را برگ سترگی از تاریخ قلمداد کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم بیان کرد: شخصیت‌هایی که دارای اندیشه‌ها و گرایش‌های گوناگونی هستند در طی گذشت سالیان متمادی از وقوع واقعه عاشورا، سعی دارند به نحوی خود را به آن جناب (ع) نزدیک کرده و گوشه‌ای از زوایای نهضت ایشان را به طریقی، سرلوحه امور جاری جامعه خود گردانند. در نهایت نتیجه غایی همه این متفکرین و محققین این مسئله بوده است که حضرت سیدالشهدا (ع)، مختص به یک دوران و یک گروه و دسته خاصی نیستند و این وجود ذی جود، تأثیرات عالمگیرِ بسیار دارند که همه جوامع بشری می‌بایست از آن متنعم شوند.

دبیر علمی همایش ملی «قرآن کریم و میراث رضوی» در ادامه ابراز کرد: بزرگان شیعه، بیشتر از منظر روایات نبوی (ص) و آیات شریفه قرآن کریم وجود مقدس حضرت سیدالشهدا (ع) را تحلیل و تشریح کرده‌اند. بزرگترین مقام قرآنی سیدالشهداء (ع) طبق اجماع اکثر مفسرین شیعی، معنای آیه شریفه مباهله است که در آن حسنین (ع)؛ اولاد و فرزندان نبی مکرم اسلام (ص) معرفی شده‌اند. در روایات از لسان نبی اکرم (ص) آمده است که ایشان به صراحت بیان می‌دارند: «حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ»؛ به تحقیق شاید در تمامی مصادر اسلامی چنین جایگاهی نسبت به فردی بیان نشده باشد و این معنا عمق وجودی حضرت سیدالشهدا (ع) را نسبت به نبی اکرم (ص) بیان می‌دارد و محققین شیعی بر همین اساس معتقد هستند اشقیای کربلا، نه حضرت اباعبدالله (ع)؛ بلکه وجود مقدس رسول اکرم (ص) را در روز عاشورا به شهادت رساندند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم تصریح کرد: بزرگان اهل سنت در مصادر خود، روایات اِکرام و کرامات اهل بیت (ع) را تبیین کرده‌اند. به طور نمونه، اهل سنت نیز در برخی روایات و احادیث با شیعه متفق القول هستند و جایگاه سیدالشهداء (ع) را والا و گرامی توصیف می‌نمایند. مثلا احمدبن‌حنبل به نقل از بخاری که کتاب صحیح او، بعد از قرآن کریم، معتبرترین کتابِ مورد وثوق اهل سنت است روایت می‌کند که برخی پرسش می‌نمایند که آیا کشتن کوچکترین حشرات در مام محرم، حرام است یا خیر؟ و آیا اگر این فعل را انجام دهند مورد اتهام قرار خواهند گرفت؟ و خداوند آن‌ها را مؤاخذه خواهد نمود یا خیر؟ سپس می‌گوید: حال تعجب آور و حیرت انگیز است که این افراد چگونه به ریختن خون بهترین فرد دنیا، بعد از رسول الله (ص) و جانشین برحقش در ماه محرم و در صحرای کربلا واکنش نشان نمی‌دهند. احمدبن‌حنبل می‌گوید: به واقع می‌بایست بیان کرد که این نکته جای بسی تعجب و حیرت و مکاشفه دارد.

اکبری ادامه داد: شهاب الدین آلوسی فقیه و مفسر شافعی مذهب می‌گوید: در باب لعن و نفرین یزیدبن‌معاویه به علت جنایات و گناهان کبیره‌ای که انجام داد جای هیچ شک و شبهه‌ای وجود ندارد. آلوسی، یزید ملعون را دارای انحراف و کجروی در دین و مذهب بر می‌شمارد و او را واجد شرایط احراز خلافت مسلمین نمی‌داند.

این استاد حوزه و دانشگاه تاکید کرد: زمخشری در کتاب «ربیع الابرار» و از رسول اکرم (ص) روایت می‌نماید که ایشان روزی به حضرت صدیقه طاهره (س) بیان می‌دارند که من مال و ثروتی ندارم که برای شما به ارث و یادگار بگذارم؛ اما؛ سپس وجود نازنین حسنین (ع) را مورد تفقد قرار داده و می‌فرمایند: بخشش و عطوفت خدادادی خود را به حسن (ع) و شجاعت وجودی خود را که موهبتی است از جانب حضرت رحمان به حسین (ع) واگذار می‌نمایم تا باشد بعد از من صراط و رویه و منش مرا متابعت و پیگیری نمایند.

اکبری با بیان این مسئله که در نگاه مستشرقین و خاورشناسان بنام جهان اشتباهی کلیدی و فاحش در تحلیل و بحث در باب قیام و نهضت حضرت سیدالشهدا (ع) وجود دارد، گفت: آن اشتباه به عدم مراجعه به منابع متقن و اساسی اسلامی و رجوع به منابع دسته چندم و غیر متقن تاریخی است؛ ادامه داد: بر اساس همین دیدگاه و پژوهش‌ها است که برخی مستشرقین بیان می‌ کنند: شیعه در روز عاشورا متولد شده و پیش از این اتفاق یک گروه دسته چندم در جهان اسلام بوده است. این تحلیل کاملا اشتباه و نادرست است. جایگاه شیعه از ابتدای امر نبوت آغاز و با اعلام ولایت حضرت امیرالمومنین (ع) در روز غدیر، به غایت و سرانجام نبوت حضرت ختمی مرتبت (ص) گِره ‌خورده و اساساً اسلام راهی جز تبعیت از معصوم (ع) را بعد از نبی مکرم (ص) بر نمی‌تابد.

وی ابراز کرد: کارل، خاورشناس و محقق آلمانی در باب وجود مقدس حضرت سیدالشهدا (ع) می‌گوید: شهادت امام حسین (ع) علاوه بر نتایج و اثرات سیاسی، موجب تحکیم و اشاعه مذهب تشیع در سراسر گیتی شده است.

اکبری گفت: واشنگتن ایروینگ، محقق و مورخ تاریخی آمریکایی در کلامی شگرف بیان می‌دارد: در زیر آفتاب سوزان سرزمین خشک و بی آب و علف و ریگ‌های تفت‌دیده سرزمین حجاز؛ روح امام حسین (ع) فناناپذیر است؛ یا دکتر رینو جوزف؛ مستشرق معروف فرانسوی در کلامی دیگر می‌گوید: شیعه دین خود را با شمشیر پیش نبرده، بلکه با نیروی تبلیغ و دعوت پیشرفت کرده و اهتمام آن‌ها به برگزاری مراسم سوگواری حضرت سیدالشهدا (ع) موجب شده است که تقریبا دوسوم مسلمانان و سایر ادیان نیز با آن‌ها در عزای حسین علیه‌السلام شرکت کنند.

این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه تصریح کرد: توماس کارلایل؛ فیلسوف و محقق و مستشرق انگلیسی در بیانی معتقد است که بهترین درسی که می‌توان از حسین (ع) و یارانش در واقعه کربلا گرفت این نکته است که آن‌ها ایمانی استوار به خدا داشتند و با عمل خود روشن کردند که تفوق عددی، در جایی که حق با باطل روبرو می‌گردد؛ کارگشا نخواهد بود و او با وجود قلت یارانش و کثرت دشمنانش؛ بر آن‌ها فائق می‌آید که این امر باعث حیرت و تعجب من است. این نکته و دست یافت این محقق انگلیسی؛ همان نکته‌ای است که در لسان بزرگان ما بسیار مورد اشاره قرار گرفته است که آری؛ در مواجهه حق و باطل؛ این خون است که بر شمشیر پیروز خواهد بود.

اکبری افزود: مهاتما گاندی، رهبر بزرگ کشور هندوستان نیز در کلامی در مدح حضرت سیدالشهدا (ع) بیان می کند: «اگر کشور هندوستان می‌خواهد در جنگ و نبرد با دنیای امپریالیسم و غارتگر غرب موفق و پیروز گردد؛ راهی ندارد جز تبعیت از حسین (ع)». وی می‌گوید: این نکته را من در مرور صفحات کربلا دریافته‌ام، بنابر این قطعا راه سعادت و فتح برای مردم این سرزمین پیگیری و تبعیت از الگوی مقاومت و ایستادگی حسین (ع) خواهد بود.

وی در انتها با اشاره به این مطلب که وجود مقدس حضرت سیدالشهداء(ع) آنچنان جامع و فراگیر و جهانی است که همه آزادی خواهان و عدالت جویان جهان، با هر کیش و مسلکی که دارا هستند به این وجود نورانی و مقدس ارادت و علاقه دارند، خاطرنشان کرد: درس عاشورا و نهضت حضرت اباعبدالله (ع) تا همیشه تاریخ؛ درس آزادگی و عدالت خواهی و ذلت ناپذیری است که این امر اساس نبوت تمامی انبیاء (ع) و کُتب آسمانی است که ما می‌بایست پیوسته در این صراط و مسیر گام برداریم تا ان شاءالله این رویه به تلألو و دیدار دولت کریمه و عدالت گستر حضرت حجت (عج) منتج شود.

پایان پیام/9