منظور حضرت حجت(عج) از دعای «اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا صِدقَ النِّیَة»

خبرگزاری شبستان، گروه مهدویت و غدیر: از دعاهای منسوب به امام عصر(عج) دعای معروف «اللهم ارزقنا توفیق الطاعه ...» است که به زیبایی هر چه تمام و در فرازهایی کوتاه وظایف منتظران از اقشار و صنوف مختلف را بیان کرده و راه و رسم زندگی به سبک انتظار را نشان می دهد.

از این رو، در سلسله مطالبی شرح فرازهای نورانی و ژرف این دعا مرور می شود:

در ادامه دعا حضرت حجت(عج) ار خداوند صداقت در نیت را مسئلت می دارند و می فرمایند: «و صِدقَ النِّیَة؛ و صداقت در نیت را به ما روزی کن »

آیت الله العظمی جوادی آملی با عنوان «نیت خالصانه» می فرمایند: «اصلاح انگیزة اعمال (نیت) و خلوص هر چه بیشتر از هر شائبه شرک و ریا در جمیع مراتبش، به گونه ای که چیزی جز اطاعت امر الهی و انجام دادن آنچه موجب رضای حق است در نیّت انسان سهم نداشته باشد، از وظایف اهل انتظار است: و صدْق النیّة.»[1]

آنچه ما را به مقام انتظار و رضایت حضرت بقیة الله می‌رساند عمل است و اساس عمل، نیت است. «نیت اساس و بنیان عمل است»[2] و قلب سلیم است که توفیق بندگی و دوری از معصیت نصیبش شده است که این قلب با نیت خالص به دست می‌آید. «صاحب نیت صادق، صاحب قلب سلیم است».[3]

و حضرت(عج) در ادامه می فرمایند: «و عِرفانَ الحُرمَة؛ و شناختن آنچه حرمتش لازم است روزیمان کن».

«شناخت محرّمات الهی» صفت دیگری است که آیت الله العظمی جوادی آملی لازم می داند، درونی شود: «ترک معاصی، شدنی نیست مگر با شناخت چیزهایی که خداوند سبحان با حکمت بالغه اش بر بندگانش حرام کرده است. و چون حرام یعنی آنچه دریدن پرده آن روا نیست خواه آن چیز، حق باشد یا دین و یا قانون و یا ... منتظری که محرمات الهی را نشناسد و حریم آن را پاس ندارد. چه بسا به شکستن حریم آن ها گرفتار آید، از این رو شناختن محرمات الهی ضروری است: و عرفان الحرُمة»[4]

دوری از معصیت، محقق نمی‌شود مگر با شناخت حرام‌ها و حرمت یعنی آنچه از حقوق خدا که انجام دادن آن واجب باشد یا حقی که نپذیرفتن و شکستن آن حرام باشد.

در فرهنگ دینی برای همه کس و همه چیز حریم و حرمتی قرار داده شده که رعایت آن حرمت‌ها بر همگان واجب است. «و هر کس حرمات را بزرگ دارد، نزد پروردگارش برای او بهتر است»[5] حرمت رسول خدا(ص)، حرمت آل رسول(ص) مخصوصا در زمان ما آخرین بازمانده از آل رسول، حضرت مهدی (ع) و حرمت قرآن، حرمت کعبه و حرمت مومن که در روایات نیز مورد اشاره قرار گرفته‌اند، از بزرگترین حریم‌ها هستند.

با حفظ این حدود حرمت‌هاست که شخص منتظر صلاحیت پیش روی در جاده انتظار را پیدا می‌کند و لحظه به لحظه به ولی خدا نزدیک‌تر می‌شود.

و به هوش باشیم که دشمن مکار، گام‌های تزویرش را برای حرمت‌شکنی‌ها برداشته است و به دنبال حتک حرمت نقشه‌ای بلند بالا را طراحی نموده است. از کاریکاتور‌هایی شخصیت‌های مذهبی گرفته تا سرودن ترانه هایی که به نحوی اشاره به شکستن حرمت‌ها دارد.

امام عصر(عج) در ادامه این دعای شریف بیان می کنند: «و أکرِمنا بِالهُدی وَ إستِقامَة؛ وما را به راهنمایی و پایداری گرامی دار»

حضرت آیت الله جوادی در مورد وظایف شخصی منتظران می فرمایند: «انسانی که در انتظار کریم ترین انسان های عصرش به سر می برد، بایسته است که از خداوند کریم اعطا و ازدیاد و حفظ کرامت خود را در اسباب کرامت طلب کند و خویش هم در تحقق آن خواسته از پای ننشیند.

أ. درخواست هدایت تکوینی خاص: آنچه مایه کرامت جان آدمی است، هدایت یافتن به نور دین الهی و حفظ تقوا است. آنان که به مسیر اطاعت او هدایت نشوند، در سیاهی جهالت ها و انحرافا ها سرگردان و از کرامت الهی انسان محروم خواهند شد. بر انسان متنظر است که با تلاش علمی و جهد علمی، زمینة افاضه هدایت تکوین را در خویش هر لحظه پرورش دهد: و اکرمنا بالهُدی.

ب. درخواست استقامت در مسیر هدایت: بسا کسانی که از هدایت الهی بهره مندند؛ امّا پس از اندک زمانی با غفلت از حق و روی آوردن به اهوا و امیال خویش از جاده هدایت به بیراهه ضلالت افتادند و نور هدایتشان را در شب دیجور گمراهی خاموش کردند، پس بر منتظران راستین بایسته است که در مسیر هدایتی که خدای سبحان آن ها را به آن رهنمون شده است استقامت ورزند و با تمسّک به علم و ایمان از هر اعوجاجی دوری جویند تا مشمول هدایت های برتر که محصول استقامت در مسیر هدایت است باشند: و الاستقامة»[6]

کرامت، صفتی برازنده برای انسان است که در قران کریم به آن اشاره شده است. «لقد کرّمنا بنی آدم»[7] ما بنی آدم را گرامی داشتیم. اما راه رسیدن به کرامت، هدایت و استقامت است که این دو رهنمون انسان به سحت تقوا شده انسان را گرامی‌ترین افراد در نزد پروردگار معرفی می‌نمایند. «همانا گرامی‌ترین شما نزد خدا، با تقوا‌ترین شماست»[8]

خدایی که کریم است و رسولانی کریم فرستاده است و به همراه آخرین رسولان، کتابی کریم را نازل فرموده راه دست‌یابی به کرامت حقیقی را ارتباط بیشتر انسان با کریمان داشته است.

«هدایت» کلید اول کرامت: آن‌چه مایه کرامت جان آدمی است، هدایت یافتن به نور دین الهی و حفظ تقوا است. بر انسان منتظر است که با تلاش علمی و جهد علمی، زمینه افاضه هدایت خاص را در خویش پرورش دهد و فضای قلبش را بر تراوش نور هدایت آماده کند.

«استقامت در هدایت» کلید دوم کرامت: بسا افرادی که از هدایت الهی بهره‌مندند؛ اما پس از اندک زمانی با غفلت و روی آوردن به هوس‌های باطل به جاده ضلالت افتاده نور هدایت را از دست می‌دهند. انسان منتظر برای تداوم هدایتش، نیازمند استقامت است تا مشمول هدایت‌های برتر از محصول استقامت است شود. «به یقین کسانی که گفتند: پروردگار ما خداوند یگانه است سپس استقامت ورزید، فرشتگان بر آنان نازل می‌شوند که نترسید و غمگین مباشید و بشارت باد به شما به آن بهستی که به شما وعده داده شده است»[9]

پی نوشت ها:

[1] . امام مهدی علیه السلام موجود موعود، ص201؛

[2] . قال علی علیه السلامع): النیة اساس العمل، غرر الحکم، ص93؛

[3] . قال الصادق علیه السلامع): صاحب النیة الصادقه، صاحب القلب السلیم، بحار، ج27، ص210؛

[4]. امام مهدی علیه السلام موجود موعود، ص201؛

[5] . و من یعظم حرمات الله فهو خیر له عند ربه. حج، 30؛

[6]. امام مهدی علیه السلام موجود موعود، ص202؛

[7] . اسراء، 70؛

[8] . ان اکرمکم عند الله اتقاکم؛

[9] . فصلت، 30.

*برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی مرکز تخصصی مهدویت

پایان پیام/9