13 آبان چه اتفاقی می‌افتد؟

فرارو- مقامات سیاسی و اقتصادی کشور در روز‌های اخیر بار‌ها تاکید کرده اند که در روز ۱۳ آبان که قرار است دور دوم تحریم‌های آمریکا علیه ایران آغاز شود، اتفاق جدیدی رخ نخواهد داد. آن‌ها تاکید دارند که امریکا هر کاری که می توانسته انجام داده است.

به گزارش فرارو، چند روز پیش حسن روحانی رئیس جمهور به صراحت گفت که آمریکا هرچه می‌خواست بکند، قبل از ۱۳ آبان انجام داده و هیچ اتفاق تازه‌ای نمی‌افتد.

«محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان هم در خصوص تحریم‌هایی که قرار است آمریکا از ۱۳ آبان اعمال کند، گفت، بعید است با اعمال دور جدید تحریم‌های آمریکا اتفاق جدیدی بیفتد.

او تاکید کرد: «بعید می‌دانیم ۱۳ آبان که تحریم‌ها در مرحله دوم اجرایی می‌شود، اتفاق جدیدی بیفتد. معمولا آثار تحریم بیشتر روانی است تا عملی. آثار روانی تحریم‌های آمریکا از روزی که آقای ترامپ از برجام خارج شد و حتی قبل از آن که خروج را اعلام کرده بود، شروع شد، و در طول شش ماه گذشته از زمانی که ایشان سخنرانی معروفش را انجام داد تا امروز، آثارش را مشاهده کردیم. بعید می‌دانیم که ۱۳ آبان که تحریم‌ها در مرحله دوم اجرایی می‌شود، اتفاق جدیدی بیفتد.»

محمود واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهور هگام با دیگر مقامات با بیان اینکه آمریکایی‌ها خیلی تلاش کردند تا با جنگ روانی اضطراب عمومی به وجود آورند به این معنا که «اگر تحریم شود چه می‌شود؟» گفت: "مردم ایران امروز متوجه شدند اگر تحریم‌ها هم اعمال شود اتفاقی نمی‌افتد."

سخنان مشابه از سوی عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و دیگر مقامات کشور مطرح شده است.

آمریکا در ماه های اخیر تلاش گسترده‌ای را برای قانع کردن خریداران نفت ایران برای تحریم ایران آغاز کرده است. برخی کشورها همچون ژاپن با آمریکا همکاری کرده اند و برخی دیگر همچون هند خواستار انعطاف و زمان بیشتری شده اند.

کره جنوبی نیز خواستار نرمش ایالات متحده در اعطای معافیت از تحریم نفتی ایران شد.

در این وضعیت سوال این است، 13آبان قرار است چه اتفاقی بیافتد؟

وحید شقاقی کارشناس مسائل اقتصادی در این باره به فرارو گفت: «آمریکا دو مرحله تحریمی را در برنامه خود داشت. اول تحریم ۱۵ مرداد بود که بیشتر تحریم فلزات و تحریم‌های مرتبط با اشخاص بود. بخش فلزات گرانبها و سایر فلزات مورد نیاز صنایع را در ۱۵ مرداد مشمول تحریم قرار داده بودند. دور دوم تحریم‌ها ۴ نوامبر (۱۳ آّبان) است. قرار براین است که در این تاریخ بخش انرژی به طور ویژه نفت و پتروشیمی مشمول تحریم باشد. تحریم مبادلات مالی و پولی نیز در همین زمان آغاز می‌شود.»

او افزود: "دور اول تحریم‌های آمریکا عملا از اردیبهشت ماه شروع شد. بانک البلاد اسلامی، آقای سیف رییس کل وقت بانک مرکزی، پسته و فرش ایران از اردیبشت ماه و نه از مرداد تحریم شدند. دور دوم تحریم‌ها هم عملا از اواسط تیر آغاز شد. در آن زمان مقامات آمریکایی تلاش فراوانی برای تحریم نفتی ایران آغاز کردند. نیکی هیلی نماینده وقت آمریکا در سازمان ملل در ۲۰ تیر به هند سفر کرد تا واردات نفت ایران را محدود کند. یا سفر دوره‌ای پمپئو وزیر خارجه آمریکا به کشور‌های آسیای جنوبی شرقی از شهریور ماه شروع شد."

به گفته این کارشناس مسائل اقتصادی "مذاکرات تحریم‌های دور دوم آمریکا علیه ایران عملا از تیر ماه آغاز شد. در شهریور ماه کره جنوبی صادرات نفت ایران را به صفر نزدیک کرد. برخی شرکت‌های اروپایی مثل توتال واردات نفت ایران را کاهش دادند. ژاپن وارداتش را کم کرد. به این ترتیب عملا صادرات نفت خام ما از دو ونیم ملیون بشکه به یک میلیون و هفتصد هزار بشکه رسید. در این بین برخی کشور‌ها خواستار دوره تنفس شدند مثل هند و برخی دیگر همچون چین زیر بار پذیرش تحریم نفتی ایران نرفتند."

شقاقی در ادامه اظهار کرد: «آمریکا حتی بحث تحریم مبادلات پولی و مالی را هم از چند ماه پیش آغاز کرد. بانک‌هایی که ما با آن‌ها کار می‌کردیم محدودیت زیادی برای کار با ایران دارند. مثلا بانک کونلون یک بانک کوچک چینی است که در اوایل دهه ۹۰ با سرمایه ایرانی‌ها کارش را آغاز کرد. تبادل ارزی ایران برای واردات کالا‌های چینی از طریق این بانک انجام می‌شد. هفته پیش همین بانک نامه‌ای به مقامات کشور نوشته و گفته حاضر نیست با ایران کار کند. حالا ایران به دنبال راه اندازی بانک دیگری در چین است.»

این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه عملیات تحریم‌های ایران از چند ماه پیش آغاز شده است، افزود: «شاید در ۱۳ آبان آمریکا اقدام نمادین و پرسروصدایی علیه ایران انجام دهد، مثلا سوئیفت تحریم شود و یا یکی از شرکای تجاری ایران رابطه اش را قطع کند.»

او تصریح کرد: «تحریم دور دوم ایران از قبل شروع شده است و ۱۳ آبان به نوعی تاریخ کامل شدن بسته تحریمی آمریکاست.»

شقاقی درباره میزان صادرات نفت ایران در شرایط کنونی اظهار کرد: «ایران در حال حاضر حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه صادرات نفت دارد. نکته‌ای که تحریم‌های کنونی ایران را با تحریم سال ۹۰ متفاوت می‌کند این است که امسال پتروشیمی هم در لیست تحریم قرار دارد، اما در سال ۹۰ پتروشیمی ایران تحریم نشده بود. اینکه آیا آمریکا توانایی تحریم پتروشیمی را دارد یا نه جای بحث دارد، اما پتروشیمی هم در لیست قرار دارد.»

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه هدف آمریکا از تحریم نفت رساندن صادرات ایران به صفر بود، گفت: «قطعا این اتفاق رخ نخواهد داد چرا که چین ۸۰۰ هزار بشکه نفت ایران رامی خرد و تن به تحریم آمریکا نمی‌دهد. در بازار غیر رسمی هم ایران می‌تواند چند صد هزار بشکه بفروشد که نهایتا می‌توان گفت: فروش نفت ایران تا پایان سال حدود یک میلیون و دویست هزار بشکه خواهد بود.»

او درباره وضعیت پتروشیمی با تحریم‌های آمریکا گفت: «پتروشیمی برای ایران اهمیت زیادی دارد. سال گذشته ۱۵ میلیارد دلار صادرات پتروشیمی داشتیم. این یعنی یک سوم صادرات غیر نفتی ایران. یک سوم ارز اوری غیر نفتی مربوط به این بخش است و سامانه نیما روی آن استوار است. به این ترتیب این بخش حیاتی است. تحریم این بخش در دستور کار آمریکا قرار دارد، اما نمیتوان به درستی تخمین زد چقدر موفق می‌شوند چرا که صادرات پتروشیمی میتواند از طریق حمل و نقل جاده‌ای باشدکه نظارت بر آن بسیار دشوار است.»

شقاقی تاکید کرد: "برنامه ایران برای دور زدن تحریم‌های پتروشیمی باید قوی باشد. ایران باید دنبال شرکای جایگزین باشد. متاسفانه شرکای اصلی تجاری ایران کشور‌های متحد امریکا هستند. مثلا امارات از جمله انهاست. پاشنه آشیل اقتصاد ایران است که ۶۰ درصد واردات و صادراتش از طریق ۴ کشور است. عراق، کره جنوبی، امارات و چین هر کدام یکی از این چهار کشور می‌توانند به ایرن ضربه بزنند. در حال حاضر پاشنه آشیل ایران امارات است چرا که در تحریم ایران کاملا با امریکا همراهی می‌کند و ممکن است هر لحظه هم در واردات و صادرات شیطنت کند. "