برخی برداشت‌ها از آثار چخوف غلط است/ نگاه تازه به یک متن کلیشه‌ای

احسان ناجی که به صورت مشترک با سحر پرتوی کیان نمایش «خرس» را در سالن گوشه فرهنگسرای نیاوران روی صحنه دارد در این باره به خبرنگار مهر گفت: این نمایش که از ۲۱ مهرماه اجرای خود را آغاز کرده است تا دوم آذرماه در سالن گوشه روی صحنه خواهد بود. خوشبختانه بازخوردهای خوبی از اجرای کار دریافت کرده ایم و روزهای پایانی هفته شاهد استقبال بیشتری از جانب مخاطبان هستیم.

وی درباره رویکردی که به متن آنتوان چخوف داشته است، توضیح داد: در این اجرا کاراکترها نسبت به متن چخوف دچار تغییراتی شده اند. داستان نمایش درباره بیوه زنی به نام خانم پوپوف است که به همراه پیشخدمت‌های خود در ملکی روستایی زندگی می‌کند که روزی سر و کله طلبکاری خشن پیدا می‌شود که به دلیل مشکلات اقتصادی به هر قیمت ممکن می‌خواهد طلب خود را وصول کند و تلاش ما این بوده که در اجرای کار رویکرد متفاوتی نسبت به کاراکترهای نمایش داشته باشیم.

ناجی ادامه داد: در این اجرا شخصیت خانم پوپوف دچار تغییر شده و ویژگی های دوگانه ای در شخصیت پردازی اش مورد توجه قرار گرفته است. همچنین کاراکتر خرس شغل دیگری پیدا کرده و ادبیات جدیدی برایش انتخاب شده است. شخصیت لوکا که پیشخدمت خانه است نیز پررنگ تر از متن اصلی شده و به عنوان یک کاتالیزور در داستان عمل می کند. در واقع شخصیت های نمایش به کاراکترهای آشنایی که در زندگی زیاد با آنها روبرو شده ایم تغییر ظاهر داده اند.

این کارگردان یادآور شد: نمایش «خرس» ایرانیزه نشده است اما در جاهایی با برخی از قومیت ها و لهجه های بامزه ای که دارند با توجه به روند داستان شوخی شده است. دکور نمایش نیز برشی از ذهنیت زن نمایش است چون در واقع اتفاقاتی که در داستان می افتد رویای خانم پوپوف است و دکور هم مبتنی بر همین ایده طراحی شده و ۹۰ درصد آکسسوار صحنه به صورت معلق و آویزان طراحی شده است که البته مخاطبان در انتهای کار متوجه دلیل این معلق بودن می شوند.

وی در پایان درباره روی صحنه بردن آثار چخوف در ایران بیان کرد: معتقدم در اجرای نمایشنامه های چخوف، کارگردان باید امضای خودش را پای متن بزند نه اینکه عین متن را اجرا کند. برخی از برداشت هایی که از آثار چخوف می شود غلط است و به این شکل نمایش به اثری خسته کننده برای مخاطب تبدیل می شود در حالی که نقش دراماتورژ در این نوع متون است که معنا پیدا می کند. من همیشه علاقه مند بوده ام نگاهی تازه و شخصی به متن های کلیشه ای داشته باشم و دلیل انتخاب «خرس» نیز همین بوده است.

حامد شریفی، مریم جعفری، پوریا عبدی بازیگران نمایش «خرس» هستند که تا دوم آذرماه هر روز به جز سه شنبه ها ساعت ۲۰ در سالن گوشه فرهنگسرای نیاوران روی صحنه است.