مراقب فیلم اولی ها باشید/ با این انتخاب‌ها بستر مبتذل سازی را نهادینه نکنیم

به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری موج، یک روز پس از انتشار آرای هیات انتخاب سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر، حمیدرضا هنری کارگردان فیلم گیتی همسر علیرضا، که از راه یابی به دور نهایی بخش نگاه نو باز ماند، با انتشار متنی که در اختیار رسانه ها قرار گرفت نسبت به این آرا و انتخاب به شدت انتقاد کرد.

این هنرمند فیلم اولی که سبقه فعالیت رسانه ای در سال های گذشته را هم دارد، در تشریح دلیل انتقادش نسبت به رای هیات انتخاب در بخش نگاه نو گفت: بیشترین نقد و صحبتی که نسبت به این داوری و اتفاقی که افتاده این است که به نظر می رسد ارزشی که سلبریتی هایی همچون بهرام رادان ، هدیه تهرانی ، جواد عزتی و دیگران دارند، در انتخاب شدن این ده فیلم ارزش بالایی است و با مرور این لیست می بینیم که این ده فیلم از حضور چنین بازیگرانی بهره می برند.

وی افزود: این مسئله برای فیلم های اول خیلی خطرناک است که فیلم هایی با شاخصه های کمدی و ارزش های سلبریتی به این جشنواره راه پیدا می کنند و کاملا ذات فیلم کوتاه را زیر سوال برده و از بین می برند. البته تاکید می کنم که من قائل به این نیستم که همه فیلم ها باید آثاری آرتیستیک و با مخاطب خاص باشند اما متاسفانه چیزی که در سینمای ما اتفاق می افتد که من هم نسبت به آن انتقاد جدی دارم، این است که همه فیلم اولی ها به سمت فیلم های ژنریک که فیلم گیشه و آمریکایی هستند رفته اند که فیلم هایی با ارزش های متفکرانه، اندیشمند و شعور مند نیست و این بسیار دردناک است.

این کارگردان ادامه داد: این پارادوکس عجیبی است که از طرفی نشست های مختلفی در مورد وضعیت سینما و آثار سینمایی برگزار می شود و گله های بسیاری وجود دارد که چرا آثاری تولید و اکران می شود که نمی توان با خانواده به تماشای آنها نشست اما به نظر من این قصه از اینجا شروع می شود. البته شاید این انتقاد را نتوان به بخش مسابقه اصلی سودای سیمرغ ، وارد کرد و اگر این اتفاق در مورد آن هم بیفتد شاید نباید خیلی ناراحت شویم، اما به نظر من، بخش فیلم اولی ها جایی است که باید خط مشی بهتری داشته باشد.

جشنواره فجر دستاورد انقلاب فرهنگی ما است

وی در ادامه تاکید کرد: جشنواره فجر پیشانی جشنواره های سینمایی و فرهنگی و دستاورد انقلاب فرهنگی ما است. وقتی چنین اتفاقاتی در آن می افتد، باید تامل بیشتری کرد. به نظر من باید سیاستگذاران به این نکته توجه کنند که با این رویه، یک فیلم اولی با استفاده از سلبریتی ها از دو بهشت جشنواره (که به دیده شدن اثرش کمک ویژه ای خواهد کرد) و اکران بهرمند می شود و کسی همچون من که راجع به فکر و اندیشه صحبت کرده، نه جشنواره را دارد و نه گیشه را؛ پس کاملا در جهنم سینما خواهد سوخت.

کارگردان فیلم گیتی همسر علیرضا اظهار داشت: تا چند سال پیش از این، این گونه نبود. شما اگر تاریخ جشنواره را مرور کنید آن وقت می بینید که از این بخش چه کسانی پا به این عرصه گذاشته اند. وقتی فیلمی همچون من ترانه پانزده سال دارم بازیگر سلبریتی نداشت بلکه ترانه علیدوستی با این فیلم به این عرصه معرفی شد. این خیلی برای من عجیب است که این نوع سیاست‌گذاری، در مورد فیلم اولی ها صورت گرفته است و درست مثل این است که نکات پایه حضور در سینما نادیده انگاشته شود.

هنری افزود: احساس من این است که رج این هیات انتخاب، رج بازیگر است. چیزی که در سینمای امروز ایران بسیار آزار دهنده شده است و این درد، این است که در حال حاضر بازیگران هستند که سینما را مدیریت می کنند و شاید بهتر باشد که بگوییم سرمایه گذارانی که برای اصطلاحا بفروش شدن فیلمشان، اصرار بر حضور ستاره ها دارند.

غاطبه فیلم اولی ها برای گیشه سرشان را خم می کنند نه سینما!

وی بیان کرد: در واقع به نظر من وضعیت به سمتی رفته که حتی غاطبه فیلم اولی ها برای گیشه سرشان را خم می کنند نه سینما! در حالی که یک فیلم اولی باید برای سینمایی که در آن مهرجویی و تقوایی و امثال این بزرگان بوده اند، کرنش داشته باشد. نمی خواهم بر فیلم روشن فکری تاکید کنم بلکه تاکید من بر فیلم سینما است در آن سینما دیده شود نه فیلمی که در آن بازیگر حرف اول را بزند و اگر بازیگر را از آن جدا کنی باز هم قابل دیدن باشد.

این سینماگر ادامه داد: من باز هم مراجعه می کنم به مثالی که در سال گذشته اتفاق افتاد و سه فیلم اولی به جشنواره راه یافتند که از این میان دو اثر، کمدی بودند. آیا این دو فیلم را می توان دوباره دید و ادعا کرد که از آنها یک فیلمساز متولد شد؟ آنها فیلم گیشه بودند و برای تفریح. گرچه اثر آقای مقصودی فیلم کمدی شریفی بود اما باز هم جای تعجب داشت که سینمای سرگرمی به بخش اصلی این جشنواره راه پیدا کرده بود.

فیلم اولی ها مثل بچه هایی هستند که احتیاج به مراقبت دارند

کارگردان فیلم گیتی همسر علیرضا افزود: حرف من این است که گیشه بساطش را در جشنواره فجر باز کرده و در بین فیلم اولی ها رسوخ کرده است؛ در حالی که فیلم اولی ها مثل بچه هایی که احتیاج به مراقبت دارند، حواس همه باید به آنها باشد تا به بیراهه نروند. مثل بذر است که وقتی از آن مراقبت می شود محصول خوبی خواهد داشت.

در حال حاضر در سینما همه پولها به سمت بازیگران رفته در حالی که مثلا تدوینگران متبحر در آمدشان بسیار پایین‌تر از آنهاست و به نظر من جشنواره فیلم فجر هم خود را خرج بازیگران می کند.

وی در پاسخ به این سوال که شما چطور با ندیدن آثار به این نتیجه گیری و قضاوت زود هنگام رسیده اید گفت: به هر حال برای کسانی که در سینما می چرخند و اهل فیلم دیدنند، با دیدن اسامی کارگردانان و بازیگران و حتی نام هایی که می شود گفت بعضا اروتیک هستند، می توان پی برد که با چه محتوای احتمالی روبرو هستیم.

من فکر می کنم وقتی کارگردان اسکاری ما فیلمی بد و تنها با بهره گیری از حضور زوجی که در سینمای اروپا بفروش هستند، اثری ساخته منتقدین نباید سکوت کنند. در مورد آثار جشنواره فجر هم نباید به پروپانگادایی بی مصداق کرد. به نظر من رسانه ها باید متوجه این مسائل باشند و فهم آن را بوجود بیاورد تا این روش و منش، به عنوان الگویی برای فیلمسازان سال آینده نباشد.

حمید رضا هنری افزود: فیلم من رد شده و من سعی می کنم مقاومت کنم و به ساختن فیلم خوب ادامه دهم. وقتی واروژکریم مسیحی به من می گوید که تنها بدهکاری تو به من ساخت فیلم خوب است همین برای من کافی است.

این هنرمند سینماگر در مورد زمان و هزینه ای که برای ساخت اولین فیلم بلند سینمایی اش صرف شده گفت: نیمی از هزینه ساخت این فیلم را فارابی تامین کرده است و من سه سال از عمرم را برای ساخت این فیلم صرف کرده ام.

علیرضا هنری تصریح کرد: من سه سال از عمرم و زندگی ام را صرف فیلمی کرده ام که در آن کسی فحش نمی دهد،سیگار نمی کشد، بی ادبی نمی کند. بازیگر من نقشی را بازی می کند که به شدت مناسب سیگار کشیدن است چرا که خسته و مانده در خیابان ها پرسه می زند اما من به عنوان کارگردان سیگار در دستش نگذاشتم. معتقدم می شود سیگار نداشت، فحش نداد، بی ادبی نکرد، فریاد نزد و شوخی جنسی نکرد. به این نکات می شود فکر کرد و از خود پرسید چرا این همه ناهنجاری رفتاری در جامعه زیاد شده است.

شکوه از سینمای ما رفته است

این کارگردان افزود: امیدوارم ذکر این نکات باعث کاهش این موارد در سینما شود. دیگر خسته شدیم که شکوه از سینمای ما رفته است. سینمای ما کوچک و نحیف، مانند یک فرد معتاد خسته، شده است. اما سینما اصلش پرده، شکوه، عظمت و لانگ شات است. تا کی باید این دوربین روی دست لعنتی و فضاهای داخلی آپارتمانی را تماشا کنیم؟ این وضعیت به قدری رایج شده که به جایی رسیده ایم که کلا خودمان را در سینما می بینیم. اما ذات سینما این نیست.

وی در ادامه اظهار داشت: این شکوه از سینمای ما گرفته شده و این خیلی خطرناک است. وقتی به دیدن یک فیلم کمدی می روی که در نیمی از آن یک بازیگر پیشکسوت و توانا، پای منقل و وافور نشسته خجالت زده و افسرده می شوی.

هنری تاکید کرد: من مشکلی با ستاره های سینما ندارم. سلبریتی ها کار خود را می کنند اما وقتی به ابزاری تبدیل می شوند که خارج از عناصر دراماتیک اثر قرار می گیرند و جشنواره ای مثل جشنواره فجر را تحت الشعاع خود قرار می دهند، مثل این است که به همه علاقمندان سینما توهین شده است و این جاست که اگر مملکت و سینمایمان را دوست داریم باید صدایمان در آمده و فریادمان بلند شود.

حمیدرضا هنری در پاسخ به این سوال که ممکن است این سخنان باعث بالا رفتن توقع مردم از شما و فیلمتان شود گفت: فیلم من آنچنان با شکوه نیست اما فیلم بدی نساخته ام. به هر حال در این فیلم کسانی مثل حقیقی، علی رفیعی و واروژ کریم مسیحی حضور دارند که کنارم بودند و به من کمک کرده، هوای من را داشته اند و از من مراقبت کرده اند. من سالها دستیار علی رفیعی بودم و از آن تبار و جنسم و سعی می کنم فیلم بدی نسازم.