ادبیات دوره قاجار ارزشمند است/ادبیات در سطح سیاسی باقی نمی ماند

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، «نسرین فقیه ملک مرزبان» عصر دیروز (شنبه 15 دی) در نشست نقد و بررسی کتاب «ادبیات ایران در دوره قاجار» نوشته «مهوش واحددوست» که در سرای اهل قلم برگزار شد، گفت: بحث قاجار در دانشگاه ها نادیده گرفته شده است. برنامه ریزان دانشگاه دارند ظلم و تاریکی ایجاد می کنند که این مسئله حلقه های شناخت نثر و شعر را از بین می برد.

این استاد دانشگاه و پژوهشگر اظهار داشت: واحدهای دانشگاه های ما تا قرن هشتم می کشد و دوره هایی مثل صفویه، قاجاریه و پهلوی نامفهوم و نارساست. این باعث می شود که نتوانیم تحلیل درستی داشته باشیم. در دوره سلجوقی علوم نقلی نسبت به علوم عقلی بیشتر رشد کرد. در قاجاریه علاوه بر اینکه تشیع شکل گرفت و نگاهی به علوم عقلی شد، نگاه به مقوله های عقلی، ایدئولوژیک و وحدت ملی بازبینی شد.

وی بیان کرد: در قاجار مسیری باز می شود که از تعارض است. ادبیات قاجار ارزشمند است و از خانم واحددوست که به این حوزه پرداخته باید تشکر کرد. اینکه ایشان نثر را در این دوره دیدند، نوعی هوشمندی است. نثر در این دوره یک مرحله جدید را شروع می کند که در گذشته پیشینه این چنینی نداشت. مسئله شکل گیری نمایشنامه نویسی و روزنامه نگاری در این دوره باید در کتاب ادبیات ایران در دوره قاجار تبیین می شد.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: خانم واحددوست تکه های گوناگون را از متون مختلف جمع آوری کردند. برای کسی که کتاب می خواند یک راهبرد نوشتاری ایجاد می شود. یکی از مشکلاتی که احتمالا خانم واحددوست با آن درگیر بوده تعدد و تکثر آثار در دوره قاجار بوده است. جا داشت که ایشان در مورد وقف نامه و عریضه ها نیز کار می کرد.

فقیه ملک مرزبان با بیان اینکه منابعی باید به کتاب ادبیات ایران در دوره قاجار اضافه شود، گفت: از کتاب زرگرنژاد هم می توان به عنوان منبع استفاده کرد. حیف است که کارهای داریوش رحمانیان به عنوان منبع کتاب ادبیات ایران در دوره قاجار استفاده نشود. مخاطب کتاب ادبیات ایران در دوره قاجار استادان هستند. بر این اساس می شود مستقیم تر به اصل مطلب پرداخت.

وی خاطرنشان کرد: برای تاریخ ادبیات سه چیز لازم است یکی مقوله های سیاسی و حکومتی و مسئله دیگر آداب و رسوم. جا دارد ادبیات عامیانه در کتاب ادبیات ایران در دوره قاجار وارد شود. ادبیات در سطح سیاسی نمی ماند. در دوره سلجوقی می بینیم که ادبیات با دربار خیلی پنجه در پنجه است. جا داشت که در این کتاب صفحاتی به مقوله هنر اختصاص داده می شد.

گفتنی است، کتاب «ادبیات ایران در قاجار» نوشته «مهوش واحد دوست» مشتمل بر ۱۲۱۶ صفحه در قطع وزیری از سوی انتشارات سروش به قیمت ۷۵۰۰۰ تومان چاپ شده است.مهوش واحد دوست، پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه ارومیه است. وی کتابهایی همچون نهادینه های اساطیری در شاهنامه فردوسی، شیوه های نگارش فارسی و رویکردهای علمی به اسطوره شناسی را نوشته است.

پایان پیام/31