فعالیت های انقلابی آیت الله طالقانی در «تاریخ شفاهی مسجد هدایت»
فعالیت های انقلابی و مذهبی آیت الله طالقانی به عنوان امام جماعت مسجد هدایت در کتاب تاریخ شفاهی مسجد هدایت می تواند الگویی برای ائمه جماعات باشد.
به گزارش خبرنگار مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، مسجد هدایت به عنوان یکی از کانونهای مبارزه سیاسی مکتبی، سابقهای ممتد و مستمر در بیدارگری و جنبش اجتماعی مردم ایران دارد. اهمیت مسجد هدایت به واسطه امام جماعت آن، یعنی آیتالله سیدمحمود طالقانی بوده است.«تاریخ شفاهی مسجد هدایت» نوشته جلیل امجدی در بهمن ماه 1387 با شمارگان 2000 جلد تهیه شده است.
این کتاب سعی دارد به مطالعه نقش و جایگاه مسجد هدایت در فراز و فرودهای مختلف تاریخی بپردازد، از آنجا که آیتالله طالقانی به عنوان محور تاریخ شفاهی مسجد هدایت، در جوار حق آرمیده است، نگارنده در تدوین این اثر از روایات شفاهی بعضی از دانشآموختگان مسجد هدایت بهره گرفته است و با توجه به اینکه طالقانی چهرهای شناخته شده بوده و تاکنون آثار مکتوب بسیاری از وی و درباره ایشان منتشر شده است، هر جا نگارنده دچار کمبود و نقص اطلاعات بوده، این منابع، خلاء موجود را در حد ممکن پر کرده است.
در این کتاب چنین آمده است: اهمیت مسجد هدایت به واسطه امام جماعت آن، یعنی آیتالله سیدمحمود طالقانی بوده است. طالقانی زمانی امامت جماعت مسجد هدایت را عهدهدار شد که این مکان تکیهای بیش نبود و تنها در ایام محرم گشوده و مراسم سوگواری در آن برگزار میشد. واقع شدن مسجد هدایت در مجاورت سینما پارک در خیابان استامبول و نزدیکی به لالهزار که یکی از مراکز تجمع و تفریح مردم آن روز تهران بود، از دلایل انتخاب این مکان به عنوان پایگاهی برای مبارزه و آموزش و اشاعه فرهنگ انقلابی اسلامی بهشمار میرفت. آیتالله طالقانی به دلیل آزاداندیشی و مخاطبشناسی و رویکرد نوگرایانه در اندیشه دینی، توانست به زودی این مکان کوچک را، کانون توجه اقشار مختلف جامعه به ویژه دانشجویان و دانشگاهیان قرار دهد.
آزاداندیشی و مخاطبشناسی طالقانی در بیت زیر نهفته است که وی گفته بود آن را بر سردر ورودی مسجد، کنار سینما نصب کنند: متاع کفر و دین، بیمشتری نیست گروهی این، گروهی آن پسندند و این خود عامل جذب بسیاری از جوانان گردید. آیتالله طالقانی دربارهی مسجد پیامبر(ص) میگفت: «مسجد پیامبر، هم مکان جهاد بود، هم تعلیم و تربیت و هم مرکز رفع اختلاف؛ فقط یک چیز نبود، مجلس فاتحه نبود.»
آیتالله طالقانی فعالیت فرهنگی خود را با تأسیس مسجد هدایت در سال 1327 به شکلی منسجم آغاز کرد. او در دهه 30 با فعالیت فرهنگیـ اجتماعی، انجمن اسلامی دانشجویان را بنیان نهاد و در دهه 40 نقش فرهنگیـ اجتماعیـ سیاسی مسجد را برجسته کرد و در دهه 50، با وجود رفتن به تبعید و زندان، مبارزه خود را تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داد. بدون تردید میتوان گفت اگر مسجد هدایت نبود، حسینیه ارشاد هم نبود. حسینیه ارشاد مکمل و جانشینی شایسته برای مسجد هدایت بود. نسلی که از مسجد هدایت مبارزه را آغاز کرده بود، سرانجام توانست این مبارزه را در حسینیه ارشاد تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه دهد.
*برگرفته ازسایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی
پایان پیام/40