اسطوره سازی و افسانه‌بافی دیپلماتیک برای یک پروژه با پایانی تقریبا هیچ / چرا اروپایی‌ها تا این حد گستاخ شده‌اند؟

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ برجام به یکی از تجربه‌های تلخ تاریخی کشورمان مبدل شده است. اما در این حیطه هنوز برخی از رسانه‌های طرفدار دولت از عملکرد دستگاه دیپلماسی کشورمان اسطوره سازی می کنند و افسانه می بافند. در همین رابطه چندی پیش بود که یکی از رسانه‌ها درباره «سید عباس عراقچی» با همین روش وارد شد.

در همین رابطه، انتخاب نوشت: شنیده‌ها حکایت از آن دارد که در جلسه مذکور (جلسه روز سه شنبه ۱۸ دی ماه میان مقام‌های وزارت خارجه و نمایندگان کشور‌های اروپایی) ، طرف اروپایی بدون آنکه موضوع جلسه را عنوان کنند، به وزارت خارجه آمده و شروع به بیان موضوعات امنیتی کردند.

در این بین، یکی از دیپلمات‌های اروپایی کاغذی بیرون آورد تا بیانیه‌ای از طرف جمع بخواند.

در این لحظه، عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه با قاطعیت حرف طرف مقابل را قطع کرد و گفت: «فکر می‌کردیم آمده اید تا از کم کاری‌های خود درباره برجام بگویید یا درباره تروریست‌هایی که در اروپا پناه داده اید، توضیح دهید و عذر خواهی کنید.«

عراقچی سپس اجازه نداد آن‌ها سخنان خود را ادامه دهند و اعلام کرد که «دیدار تمام است». او سپس از جلسه خارج شد، در را محکم بست و رفت.

در این بین، دیپلمات‌های اروپایی خواهش کردند که یادداشت خود را تحویل مقام‌های ایرانی دهند، اما از طرف ایرانی، هیچ کس آن را تحویل نگرفت و سرانجام اروپایی‌ها نیز رفتند.

البته این نوع رفتار با دیپلمات‌هایی که بیش ازهفت ماه است که برای کانال مالی ایران و اروپا کشورمان را معطل کرده‌اند باید یک موضوع عادی باشد اما جالب اینجاست که رسانه‌هایی که پیشتر برای برجام اسطوره سازی می کردند حالا به نوعی دیگر در این خصوص افسانه بافی می کنند.

دیپلماسی خنده و افسانه‌های برجامی

در حوزه مذاکرات برجام نیز اسطوره سازی‎های مختلفی صورت گرفت. روش ظریف در تعامل دیپلماتیک با طرف غربی که به «دیپلماسی خنده» مشهور شده بود گاها با مواردی همچون قدم زدن با «جان کری» وزیر خارجه دولت اوباما همراه بود که مورد اعتراض واقع می شد. حتی در این بین ارتباطات میان دیپلمات‌های ایرانی و آمریکا هم آنقدر نزدیک شده بود که بعضا مواردی از صحبت‌هی صمیمانه دیپلمات‌ها در رسانه‌ها منتشر می شد.

در این میان دو روایت از برخورد ظریف و دیپلمات های ایرانی با طرف های آمریکایی مطرح شد که رسانه‌های طرفدار دولت روی آن مانور تبلیغاتی فراوانی دادند.

در روایت اول که بسیاری از خبرگزاری‌ها و روزنامه‌هاصبح ایران آن را پوشش داده‌اند آمده است طی اختلاف نظر بر سر رفع تحریم‌های نظامی، خانم موگرینی حرف از ترک مذاکرات می‌زند که آقای ظریف در پاسخ به آن با فریاد می‌گوید: "هیچوقت یک ایرانی را تهدید نکن" و سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در ادامه می‌گوید: "همچنین یک روس را!".

همچنین جان کری روایت می کند: «یک جا، آنقدر از شنیدن آنچه گفته می‌شد عصبانی شدم که دستم را محکم روی میز کوبیدم. خودکاری که در دستم بود تصادفاً از دستم خارج شد و مستقیم به سمت عباس عراقچی حرکت کرد و نزدیک سینه‌اش فرود آمد. همه برای لحظاتی ساکت شدند؛ بیشترین عصبانیتی بود که تک تک آنها تا آن موقع از من دیده بودند. فوراً از عباس عذرخواهی کردم، اما آن لحظه باعث شگفت‌زدگی همه ما شد و تلنگری شد تا از نوع شروع کنیم و بار دیگر به گفت‌وگوهای محترمانه و معقول، اگرچه نه کاملاً سازنده برگردیم.»

پوستری که پس از به نتیجه نرسیدن برجام از سوی طرفداران دستگاه دیپلماسی در حمایت از ظرف طراحی شد

عراقچی بیان می کند که من هم این خودکار را جلوی وی انداختم و چیز زیاد مهمی نبوده است. اما این موضوعی بود که در رسانه‌های طرفدار دولت بازتاب زیادی داشت.

اسطوره سازی از برجام توسط رسانه‌های اصلاح طلب

درست بعد از امضای برجام رسانه‌های اصلاح طلب با شکل و شمایلی عجیب روی گیشه روزنامه فروشی ها ظاهر شدند. روزنامه‌های اصلاح طلب به طور کاملا هماهنگ تصویری اسطوره‌ای از ظریف در رسانه‌های خود به نمایش گذاشتند. برخی از این روزنامه ها وزیر خارجه کشورمان را همپایه مصدق و برخی نیز وی را در پوشش امیر کبیر و آرش کمانگیر تصویر سازی کردند.

این اسطوره سازی تا جایی بود که برخی از مردم به بهانه توافق هسته ای به خیابان ها آمدند و شادمانی کردند و یک دلاری و هزار تومانی را به امید گشایش اقتصادی به هم نشان می دادند و عکس‌های ظریف که در هیبت و شکوه امیر کبیر توسط همین رسانه‌ها تصویر سازی شده بود را در دست گرفتند.

اخیرا وزیرخارجه در کنگره حزب ندای ایرانیان شرکت کرده است و «صادق خرازی» فعال سیاسی اصلاح طلب درباره وی بیان کرده است: « اگر ظریف متعلق به ایران نبود مستعد دبیر کل سازمان ملل متحد شدن را داشت. دل ظریف بیش از ما خون است. دغدغه هایش برای کشور بیش از کنشگران سیاسی است. او با همه بی مهری‌های داخلی در صحنه‌های خارجی مقاوم ایستاده است و برای ایران، آرمان‌های کشورمان و خون شهدا تلاش می‌کند. ظریف افتخار مردم ایران است. نام او در تاریخ مانند دکتر فاطمی خواهد ماند.»

با این توصیفات تا به اینجا ظریف با «امیرکبیر»، «آرش کمانگیر»، «دکتر محمد مصدق» و «دکتر حسین فاطمی» و ... به جهت بالابردن و نوعی تقدس گرایی جناحی هم رده و هم شان این شخصیت‌های تاریخی و اسطوره‌ای تصویرسازی شده است.

چرا اروپایی ها اینقدر گستاخ شده‌اند؟

اما سئوال اساسی اینجاست که چرا با وجود چنین رفتاری و تصویری که از دیپلمات های ایرانی در ذهن مقامات غربی جای گرفته است اما آنها آنقدر گستاخ شده اند که در کشورمان علیه مسائل نظامی و موشکی ایران قصد بیانیه خوانی دارند؟ چرا هنوز بعد از این همه مدت که «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا از برجام خارج شده است و اروپایی ها قول حفظ برجام را داده اند کاری برای راه اندازی کانال مالی ایران و اروپا نکرده اند.

بعد از مدت‌ها که از وعده‌های پر آب و تاب برجام می گذرد اقتصاد کشور با مشکلات مختلفی روبروست. دیپلماسی مقتدرانه ایران حالا بیشتر شبیه به دیپلماسی التماسی است و عزت‌مندی مردم ایران در خارج از مرزها خدشه دار می شود و انفعال دیپلماتیک را از وزارت خارجه می بینم. موضوع گرجستان و برخورد ناشایست با ایرانیان در مبادی وردی به این کشور یکی از همین موارد است.

این درحالی است که در چند ماه اخیر اروپایی‌ها انواع و اقسام اتهام افکنی‌ها را علیه دیپلمات‌های ایرانی انجام داده است و از سوی دیپلماسی ایرانی تنها سکوت را شاهد بوده‌ایم. جالب اینجاست که در این شرایط رسانه‌های طرفدار دولت اقدام به اسطوره سازی از دیپلمات‌ها می کند.

به نظر می رسد که پاسخ درست را «فواد ایزدی» کارشناس مسائل بین الملی در این زمینه ارائه داده است.

ایزدی با بیان اینکه ما با انجام برخی اقدامات و مواضع به آقای ترامپ این مطلب را انتقال دادیم که اگر آن‌ها از برجام خارج شوند ما همچنان در برجام خواهیم ماند، افزود: «در آن زمان ما بار‌ها گفتیم که اگر آمریکا از برجام خارج شود با اروپا در قالب گروه ۱+۴ برجام را ادامه خواهیم داد و زمانی که ترامپ یقین پیدا کرد که ایران در برجام خواهد ماند متوجه شد که به گزینه ایده آل خود نزدیک شده است که آن حفظ برجام به همراه محدودیت‌های هسته‌ای شامل تحریم‌های گسترده علیه ایران است.»

این کارشناس بین الملی بیان کرد: «اروپا امروز یقین پیدا کرده که ایران در برجام خواهد ماند، بنابراین نتیجه این می‌شود که این تصور را داشته باشند که چه به ما امتیازی بدهند چه ندهند، ما همچنان نسبت به تعهدات خود در برجام پایبند هستیم، از طرفی اروپا هم که دوست ما به حساب نمی‌آید، پس برای چه بخواهد به ما امتیازی بدهد؟»