آثار منفی تفکیک جنسیتی در جامعه/ مردان و زنان در چارچوب اخلاق پناه یکدیگر باشند
گروه معارف ــ عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه برخی همنشینی زن و مرد را بستری برای گناه میدانند، گفت: اگر بخواهیم با این منطق پیش برویم، باید تمام بازارها را تعطیل کنیم، زیرا در بازار نیز گناهانی همچون دروغ، کمفروشی و ربا انجام میشود، ولی اینها دلیلی بر تعطیلی بازار نمیشود؛ جداسازی زن و مرد نیز زیانبخش است و پیش رفتن روی این ریل...
به گزارش ایکنا از اصفهان، حجتالاسلام محمد سلطانی، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، امروز، یکشنبه، 5 اسفندماه در سمینار مهارت زندگی که با موضوع «رابطه زن و مرد: گناه؛ نیاز؛ پناه» توسط مرکز فعالیتهای قرآنی جهاد دانشگاهی واحد اصفهان و با همکاری گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: انسان دیدگاههای متفاوتی نسبت به امور مختلف دارد؛ ممکن است شخصی یک گلدان را شی اضافه بداند و یا آن را یک موجود زنده دارای حق تلقی کند، یا امکان دارد فقط جنبه زینتی آن را در نظر بگیرد، یا نه تنها او را یک موجود زنده، بلکه موجود باشعوری تلقی کند.
سه دیدگاه اصلی درباره رابطه زن و مرد
وی افزود: درباره رابطه زن و مرد سه دیدگاه اصلی یعنی «گناه، نیاز و پناه» وجود دارد؛ در دیدگاه نخست یعنی «گناه انگاری»، نزدیک شدن زن و مرد، و دختر و پسر به یکدیگر، همنشینی و همصحبتی آنها گناه و امری نامطلوب تلقی میشود واگر زن و مرد بخواهند به اوج کمال انسانی برسند باید از یکدیگر دوری کنند.
عضو هیئتعلمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان بیان کرد: در دو دین بزرگ مسیحیت (آرتدوکس وکاتولیک) وآیین بودا، گناه انگاری رابطه دختر و پسر را میبینیم، در این ادیان، فردی که میخواهد به کمال برسد، نباید ازدواج کند، مثلاً اسقف در مسیحیت نباید ازدواج کند، سرچشمه این اندیشه شاید به این خاطر باشد که گفته میشود حضرت مسیح(ع) نتوانسته ازدواج کند.
گناه پنداری ازدواج
سلطانی ادامه داد: در آیین بودا نیز معتقدند مرد و زن نیروی حیات دارند، وقتی به هم مشغول میشوند، این نیرو کاسته و از رسیدن به کمال باز میایستند، البته این مسئله به مکاتب فلسفی نیز راه پیدا کرده و دیدگاه فیلسوفان در این رابطه متفاوت است؛ برخی فیلسوفان این رابطه را مثبت و برخی آن را منفی تلقی میکنند.
وی با تأکید بر اینکه در شریعت اسلام به هیچوجه ازدواج گناه نیست، بلکه بیشتر مستحب و یا واجب است گفت: ازدواج در اسلام در بیشتر موارد مستحب و در برخی موارد واجب است و پیامبر(ص) ازدواجهای متعددی داشتند، زنان و مردان در زمان پیامبر(ص) اجازه مجرد ماندن نداشتند و به هیچوجه مجرد ماندن را تشویق نمیکردند. ولی با همه این وجود، گناه پنداری ازدواج و رابطه زن و مرد - در چارچوب اخلاقی- اصلاً ریشه در دین و شریعت اسلام ندارد، ولی به ما مسلمانان سرایت کرده است.
وی ادامه داد: با اینکه پندار «گناهانگاری» در اسلام وجود ندارد، اما آثاری در جامعه ما داشته است، چرا که برخی افراد در هر لباس و با هر تفکری اختلاط دختر و پسر، همنشینی و صحبت و ارتباط آنها را گناه میدانند و برجداسازی اصرار میکنند. اما باید دید این اندیشه از کجا پدیدار شده و چرا در محیط دینی ما وارد شده، در حالی که چند صد هزار نفر در موسم حج، بدون جداسازی و تفکیک، همزمان دور خانه کعبه میچرخند؛ حال باید سؤال کرد که مگر خداوند نمیتوانست حکمی بفرستد که مردان و زنان را در حج جدا کند؟ مسجد پیغمبر(ص) نیز پرده نداشته است.
جداسازی و تفکیک مفید نیست
سلطانی افزود: برخی ممکن است اختلاط و همنشینی زن و مرد را بستری برای گناه بدانند، اما اگر بخواهیم با این منطق پیش برویم، باید تمام بازارها را تعطیل کنیم، زیرا در بازار نیز به بهانههای مختلف گناهانی همچون دروغ، کمفروشی و ربا انجام میشود، ولی اینها دلیلی بر تعطیلی بازار نمیشود و این استناد اصلاً قابل پذیرش نیست که اگر در یک حیطه و یا حوزهای گناهی پیش بیاید، ما آن را منع و یا حذف کنیم. به عقیده من جداسازی و تفکیک زن ومرد و دختر و پسر به هیچ عنوان مفید نیست، بلکه زیانبخش است و پیش رفتن روی این ریل سبب ایجاد اتفاقات ناگواری در جامعه میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان ادامه داد: دیدگاه دوم درباره رابطه زن و مرد، دیدگاه «نیاز» است، شاید امروزه بیشتر مکاتب بشری و اندیشمندان غربی بر این نکته تأکید دارند که زن نیازمند مرد، و مرد نیازمند زن است و باید به این نیاز پاسخ داده شود و به هیچوجه نباید به این نیاز پاسخ منفی داد، بلکه باید پاسخ مثبت داد تا هیچ مشکلی پیش نیاید. ازدواج در واقع نیاز فیزیولوژیکی و روحی است؛ به عقیده من این دیدگاه درست، اما کامل نیست.
وی با اشاره به آیه 35 سوره بقره، که میفرماید: «وَقُلْنَا یَا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّةَ؛ با جفت خود در بهشت جای گزین»، گفت: خداوند حضرت آدم را آفرید و اولین چیزی که به او داد، مسکن همراه با زوج بود، پس قطعاً ازدواج یک نیاز است که اگر پاسخ داده نشود، این نیرو و قدرت یا تبدیل به گناه میشود و یا در صورت پاسخ ندادن به افسردگی و بیماری جسمی تبدیل خواهد شد. بسیاری افراد فکر میکنند هوس چیز بدی است و باید سرکوب شود، در صورتی که حضرت علی(ع) در این خصوص در نامهای به مالک اشتر میفرماید: «یا مالِکْ! اَملِکْ هَواکَ»، مالک هوا وهوست باش، البته از راه صحیح به سمتش برو»، یعنی اینکه نه آن را سرکوب کن و نه تسلیم آن شو.
وی ادامه داد: اگر ما در رابطه با جنس مخالفمان و یا همسرمان فقط به دید برآورده شدن نیازمان نگاه کنیم، آن انسان را شئ دانستهایم، بنابراین این دیدگاه هر چند صحت دارد ولی انسان را کوچک میکند.
آرامش زن و مرد
عضو هیئتعلمی دانشگاه اصفهان با اشاره به مفهوم دیدگاه «پناه»، تصریح کرد: خداوند در دو جای قرآن درباره رابطه زن و مرد این تعبیر را به کار برده است: «لِتَسکنو الیها»، بسیاری از ترجمههای فارسی، سکونت و یا سکن را آرامش ترجمه کردهاند و این آیه را به معنی به آرامش رسیدن زن و مرد در ازدواج با هم میدانند. اما در زبان عربی هر فعلی با حرف جَر خاصی همراه است، مثلا «سَکن» همیشه با «فی» همراه میشود و فقط در رابطه زن ومرد «سکن» با «الا» همراه شده، در زبان عربی اگر فعلی با حرف جر نامناسب همنشین شد، علامتش این است که این فعل معنای فعل دیگری نیز دارد، سکن وقتی با الا همنشین میشود، معنای اعتماد و پناه گرفتن را در خود حمل میکند.
وی افزود: «لِتسکنو الیها» یعنی مرد و زن آرامشی به همدیگر میدهند که این آرامش ناشی از پناه گرفتن و پناه جستن میباشد و این دیدگاه بالاتر از دیدگاههای دیگر است. در این دیدگاه مردان و زنان در جامعه، نباید به چشم مایه گناه، فساد و برطرف کننده نیاز به یکدیگر نگاه کنند، بلکه باید در چارچوب اخلاق، به عنوان پناه به یکدیگر نظر داشته باشند. این دیدگاه تنها مختص به بحث ازدواج هم نیست، بلکه در مسائل سیاسی، اجتماعی، علمی و مالی نیز میتواند صدق کند.
انتهای پیام