تاکید کمیسیون حقوق بشر افغانستان بر رسیدگی به جنایات جنگی آمریکا/تحلیل

خبرگزاری آریا - کمیسیون حقوق بشر افغانستان رسیدگی به جنایات جنگی آمریکا در آن کشور را خواستار شد.
پس ازآنکه آمریکا به بازرسان دیوان کیفری لاهه اجازه سفربه افغانستان را نداد، سخنگوی کمیسیون حقوق بشر این کشوراز مجامع بین المللی و نهادهای حقوق بشری خواست که مانع ادامه جنایات جنگی آمریکا در افغانستان شود.
"بلال صدیقی" گفت؛ کمیسیون حقوق بشرافغانستان همیشه خواهان تامین عدالت و طرفدار حاکمیت قانون در این کشوراست ومتاسفانه در18 سال گذشته، نظامیان خارجی به فرماندهی آمریکا دراین کشورجنایات زیادی را درافغانستان رقم زد ه اند.
وی ازدولت "اشرف غنی" و سازمان های بین المللی خواست مانع ادامه جنایات جنگی آمریکا و کشتار مردم افغانستان شوند.
این اظهارات درحالی است که "مایک پمپئو" وزیر خارجه آمریکا گفته بود، واشنگتن به بازرسان دیوان کیفری لاهه که بخواهند برای تحقیق درباره جنایات جنگی آمریکا درافغانستان به واشنگتن سفر کنند، ویزا نمی‌دهد.
درخواست برای رسیدگی به جنایات جنگی نظامیان آمریکایی درافغانستان مطالبه ای ملی در این کشوراست که کاخ سفید تاکنون با آن مخالفت کرده است.
با توجه به ابعاد گسترده و مختلف جنایات جنگی آمریکا درافغانستان، حدود دوسال پیش دادستان دیوان بین المللی کیفری از ورود این نهاد به پرونده جنایات جنگی نظامیان آمریکا درافغانستان خبرداد.
از آن زمان تاکنون دولت آمریکا با اعمال فشار و تهدید علیه کارکنان و قضات دیوان بین المللی کیفری درصدد توقف رسیدگی به پرونده جنایات نظامیان این کشوردرافغانستان شده است.
آمارهای اعلام شده ازسوی برخی نهادهای حقوق بشری حاکی ازآنست که نظامیان آمریکایی درجنگ افغانستان دهها جنایت جنگی مرتکب شده اند.
درپرونده مشهوربه کشتارقندهارکه درفهرست جنایات جنگی آمریکا قراردارد در صبح 11 مارس سال 2012 یک نظامی آمریکایی به نام "رابرت بیلز" 17غیرنظامی افغان را درشهرستان پنجوایی استان قندهاربا تیراندازی مستقیم کشت و اجساد آنان را به آتش کشید.
حمله هوایی آمریکا به بیمارستان پزشکان بدون مرزدرشهر قندوز در سال 2015 که دهها کشته و زخمی برجای گذاشت ازدیگرموارد موجود درپرونده جنایات جنگی آمریکا درافغانستان است که ازسوی "فاتو بنسودا" دادستان دیوان بین المللی کیفری مورد توجه قرارگرفته است.
شکنجه زندانیان در زندان های مخفی و شناسنامه دارافغانستان ازجمله زندان بگرام نیزازدیگراقدامات جنایتکارانه نظامیان آمریکایی است که همواره مورد انتقاد نهادهای حقوق بشری درافغانستان و درسطح نظام بین الملل بوده است.
درشرایطی که مردم ودولت افغانستان وافکارعمومی جهانی خواستار بررسی جنایات جنگی آمریکا درآن کشورهستند مخالفت ومانع تراشی کاخ سفید برای رسیدگی به این پرونده از سوی دیوان بین المللی کیفری به شدت مورد اعتراض نهادهای حقوق بشری قرار گرفته است.
البته درپرونده مربوط به جنایات جنگی آمریکا در جنگ افغانستان برخی نکات قابل تامل وجود دارد که می تواند برای دیوان بین المللی کیفری محدود کننده باشد.
آمریکا که در این دیوان عضویت ندارد سعی کرده با توافقنامه های دو جانبه با دیگر کشورها؛ حوزه نفوذ و اختیارات دیوان بین المللی کیفری را علیه شهروندان ومقامات خود محدود کند.
دولت افغانستان که با آمریکا درسال 2014 پیمان امنیتی امضا کرده پذیرفته که نظامیان آمریکایی مصونیت قضایی دارند که در صورت هر گونه ارتکاب جرم تنها درکشور خود محاکمه می شوند.
این شرایط موجب شده تا در خصوص رسیدگی به پرونده جنایات جنگی آمریکا درافغانستان از سوی دیوان بین المللی کیفری محدودیت هایی وجود داشته باشد.
البته دولت افغانستان که عضو این دیوان است می تواند بدون توجه به پیمان امنیتی با آمریکا ازاین دیوان بخواهد جنایات جنگی نظامیان آمریکایی را رسیدگی کند.138/118
نویسنده: محمدرضا عسگری
بیشتربخوانید:
واکنش تند مشاور امنیت ملی افغانستان به سیاست‌های آمریکا در قبال کابل
تحقیق درباره جنایت‌های آمریکا در افغانستان؛ دولت ترامپ به‌لاهه تاخت/ تحلیل
کلیدواژه آمریکا افغانستان