کندس (کندوس) میوه ناشناخته

به گزارش ایسنا به نقل از خوان باجی، وقتی نگاهی موشکافانه‌تر به کندس انداخته می‌شود، به نظر می‌رسد که عدم حضور آن در سبد مصرفی خانوار، اجحاف در حق سلامت خانواده است. کندس (کندوس) چون طبیعی رشد می‌کند، می‌توان با قاطعیت عنوان کرد که ارگانیک است و این هم موضوعی است که پیشنهاد می‌شود از این میوه خوشمزه و جذاب بیشتر استفاده نمود و مدل‌های مختلف استفاده (تازه، شور و شیره) از آن را را در سبد غذایی خود جای دهید.

شناخت کندس (کندوس)

در زبان لاتین به آن medlar و یا Germanic medlar گفته می‌شود و زبان فارسی با عناوینی مانند ازگیل وحشی، ازگیل کوهی، کندس، کندوس، کونوس و کنوس خوانده شده است. زادگاه اصلی این درخت ایران و آسیای جنوبی می‌باشد که از طریق رومی‌ها به اروپا بخصوص کشورهای حاشیه دریای سیاه راه پیدا کرده است. استرابو (Strabo) جغرافیدان و فیلسوف یونان باستان در فصل چهار کتاب خود (Geographica) از این میوه نام برده است که نشان از قدمت کندس (کندوس) دارد. هر چند گونه‌های دیگری از آن با عنوان Mespilus canescens در آمریکای لاتین در حدود سال ۱۹۹۰ کشف شده، ولی ریشه همه آنها همان کندس (کندوس) خودمان است. تاریخ حضور آن در ایران ثبت نشده، ولی در یونان حدود ۷۰۰ سال قبل از میلاد و در ایتالیا حدود ۳۰۰ سال قبل از میلاد ثبت شده است.

درخت کندوس معمولاً در مناطق مرطوب و نیمه گرم با خاک تقریباً اسیدی رشد می‌کند و طول عمر این درخت بین ۳۰ تا ۵۰ سال می‌باشد. در ۱۰۰ گرم از کندس (کندوس)، ۰.۴ گرم پروتئین، ۰.۲ گرم چربی، ۱۰.۴ گرم کربوهیدرات، ۴۶ کالری، ۲۲۶ میل گرم پتاسیم، ۱۶ میلی گرم کلسیم، ۱۳ میلی گرم منیزیم، ۱ میلی گرم سدیم، ۲۷ میلی گرم فسفر، ۰.۳ میلی گرم آهن، ۰.۲ میلی گرم منگنز، ۰.۱ میلی گرم زینک و ۴۰ میکرو گرم مس می‌باشد که سرشار از ویتامین‌های خانواده B (B۱,B۲, B۵, B۶, B۹)، ویتامین C و ویتامین A بوده و فلانوئید و فنول در آن به وفور یافت می‌شود.

فواید و خواص کندوس (کندس)

یکی از مهمترین فواید کندوس (کندس) وجود آنتی اکسیدان بالا در آن می‌باشد که عملاً در برابر رادیکال‌های آزاد مقاومت کرده و بدن را در برابر سرطان محافظت می‌کند و همچنین برای کمک به درمان بیماری‌های آب مروارید و دیابت بسیار مفید است. از سویی با تأثیر مستقیم روی عملکرد مغز، در جلوگیری از بیماری‌های عصبی و حافظه مانند آلزایمر مؤثر است. در کنار فواید فوق که به صورت مستقیم در میوه کندوس وجود دارد، از برگ و دم‌نوش آن برای بهبود آنژین و سرفه استفاده می‌شود و فعالیت کلیه را بهبود داده و ادرارآور است. همچنین اسید ارسولید (ursolic) موجود در برگ درخت کندس در بیماری ایدز و کنترل آن استفاده می‌شود.

همچنان که عنوان شد، کندوس با کنترل قند موجود در خون، برای بیماران دیابتی تجویز می‌شود و کاربرد زیادی دارد. فیبر موجود در این میوه خوش طعم، سطح کلسترول را نرمال نگه داشته و به همین جهت برای بیماران قلبی مفید فایده می‌باشد و چربی سوزی را نیز افزایش می‌دهد. یکی دیگر از شگفتی‌های این میوه، کاهش و جلوگیری از پوکی استخوان است که بر اساس مطالعات آزمایشگاهی تأثیر آن ثابت شده است. کندوس (کندس) به اندازه هویج برای چشم و وضعیت بینایی مفید است و ویتامین A موجود در آن، کمک زیادی به افزایش قدرت بینایی می‌نماید. یکی دیگر از خواص میوه کندس، سم‌زدایی آن در بدن است که با دفع اسید اوریک بدن، خطر ابتلاء به نقرس و سنگ کلیه را کاهش می‌دهد. در واقع کندوس دارای خاصیت دیورتیک (diuretic) می‌باشد. وجود میزان بالای پکتین (pectin) کمک می‌کند که سموم در روده جذب نشود و به همین دلیل احتمال وقوع سرطان را نیز کاهش می‌دهد.

نحوه استفاده

کندس نیز مانند بسیاری از میوه‌های دیگر در تمامی طول سال در دسترس نیست و عموماً در اواخر تابستان و اوایل پاییز برداشت می‌شود. به همین جهت از دیر باز در کنار مصرف تازه آن به صورت میوه، از دو روش شیره کندوس و شور کندوس برای نگهداری و مصرف آن در فصول دیگر استفاده می‌شده است.

در هر دو روش مزایا و فواید کندوس به صورت کامل حفظ شده و می‌توانید با خیال راحت از آن استفاده نمائید. شور کندوس از ترکیب کندوس تازه با آب نمک و مقداری کمی سرکه طبیعی تهیه می‌شود و معمولاً بعد از یک ماه قابل استفاده است و تا تقریباً یک سال (بسته به نگهداری صحیح) ماندگاری دارد و خواص و طعم خود را از دست نمی‌دهد. شمالی‌ها، از شور کندوس به غیر استفاده در کنار غذا، به عنوان تنقلات نیز استفاده می‌کنند.

شیره کندوس نیز با جوشاندن کندوس تازه و جدا کردن هسته و پوست آن به دست می‌آید که کمی ترش مزه است. برخی به آن شکر اضافه می‌نمایند ولی به صورت عمومی بدون شکر تهیه شده و با کره‌های گیاهی مانند کره کنجد و یا بادام زمینی استفاده می‌شود.

انتهای رپرتاژ خبری