بیضه شناور چیست؟

بیضه شناور [بیضه سرگردان] بیضه یا خایه‌ای است که می‌تواند در فضای بین کیسه بیضه و کشاله ران جلو و عقب برود. وقتی بیضه سرگردان در کشاله ران قرار دارد می‌توان در طول معاینه شخصی به سادگی آن را به کمک دست به وضعیت درست قرارگیری بیضه، یعنی درون کیسه بیضه (کیسه پوستی آویخته در پشت آلت تناسلی مردانه، برگرداند. پس از رها کردن، بیضه ولو به طور موقت در پوزیسیون درست خود باقی می‌ماند.
در مورد اغلب پسران مشکل بیضه سرگردان گاهی اوقات پیش از رسیدن به دوران بلوغ برطرف می‌شود. بیضه به محدوده درست قرارگیری خود در کیسه بیضه می‌رود و به شکل دایمی در آنجا ماندگار می‌شود.
گاهی از اوقات بیضه سرگردان در کشاله ران می‌ماند و دیگر حرکت نمی‌کند. وقتی چنین اتفاقی رخ دهد، این اختلال زیر عنوان بیضه صعودی یا بیضه فرونیفتاده اکتسابی شناخته می‌شود.

علایم بیضه سرگردان
بیضه‌ها در طول دوره رشد جنینی درون شکم شکل می‌گیرند. در طول ماه‌های آخر رشد، بیضه‌ها به تدریج وارد کیسه بیضه می‌شوند. اگر این رخداد در زمان تولد کامل نشده باشد بیضه به طور معمول در طول چند ماه پس از تولد وارد کیسه بیضه می‌شود. اگر نوزاد پسر دارای بیضه سرگردان باشد، بیضه همان گونه که باید، در ابتدا وارد کیسه بیضه می‌شود اما در آنجا باقی نمی‌ماند.
علایم و نشانه‌های بیضه سرگردان شامل موارد زیر است:
- بیضه را ممکن است بتوان با دست از کشاله ران وارد کیسه بیضه کرد و بیضه بلافاصله به کشاله ران برنمی‌گردد.
- بیضه ممکن است خود به خود وارد کیسه بیضه شود و برای مدتی در این موقعیت باقی بماند.
- بیضه ممکن است برای مدتی دوباره به شکل خود به خود ناپدید شود.
بیضه سرگردان موضوعی متفاوت از بیضه فرونیفتاده (کریپتورکیدیزم) است. بیضه فرونیفتاده بیضه‌ای است که هرگز وارد کیسه بیضه نمی‌شود.

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در طول معاینات منظم نوزاد و چکاپ‌های سالانه دوران کودکی پزشک کودکان بیضه‌های بچه را برای تعیین وضعیت آنها از نظر سلامت و کامل بودن معاینه می‌کند. اگر کسی بر این باور باشد که فرزندش دارای بیضه سرگردان یا بیضه فرونیفتاده است یا اگر در مورد رشد بیضه فرزند خویش دچار نگرانی باشد باید بچه را به پزشک ارجاع دهد.

علل بیضه سرگردان
یک عضله بیش‌فعال باعث ایجاد بیضه سرگردان می‌شود. عضله کریماستر یک عضله کیسه مانند باریک است که بیضه درون آن قرار می‌گیرد. وقتی عضله کریماستر منقبض می‌شود بیضه را به سمت بدن بالا می‌کشد. رفلکس کریماستر می‌تواند بر اثر مالش یک عصب روی قسمت داخلی ران و عواطفی مثل ترس و خنده تحریک شود. کریماستر همچنین بر اثر سرمای محیط فعال می‎شود.
اگر رفلکس کریماستر به قدر کافی قوی باشد می‌تواند سبب بیضه سرگردان شود، بیضه را از کیسه بیضه خارج کرده به فضای داخل کشاله ران بکشد.

عوارض بیضه سرگردان
بیضه سرگردان معمولاً به عوارضی ختم نمی‌شود جز اینکه خطر ایجاد بیضه صعودی افزایش پیدا می‌کند.

تشخیص بیضه سرگردان
اگر پسربچه‌ای دارای بیضه‌ای باشد که در کیسه بیضه قرار ندارد، پزشک جای بیضه را در کشاله ران معین می‌کند. وقتی جای بیضه مشخص شد، پزشک سعی خواهد کرد تا بیضه را به ملایمت وارد جای درست آن در کیسه بیضه کند.
در طول معاینه بچه می‌تواند سر پا بایستد، بنشیند یا دراز بکشد. اگر بچه نوپا باشد، دکتر ممکن است او را در حالتی بنشاند که کف پاهایش با طرفین داخل زانوها تماس یابد. این وضعیت یافتن و دستکاری بیضه را راحت‌تر می‌کند.
اگر بیضه از نوع بیضه سرگردان باشد، نسبتاً به آسانی وارد کیسه بیضه شده و بلافاصله به موضع قبلی در کشاله ران برنمی‌گردد.
اگر بیضه درون کشاله ران بلافاصله به محل اولیه خود برگردد به احتمال زیاد مشکل بیضه فرونیفتاده مطرح است.

درمان بیضه سرگردان
بیضه سرگردان نیاز به عمل جراحی یا درمان دیگری ندارد. بیضه سرگردان احتمالاً پیش از دوران بلوغ یا در طول این دوره خود به خود وارد کیسه بیضه می‌شود. اگر پسربچه‌ای دارای بیضه سرگردان باشد پزشک وضعیت را برای بروز هر گونه تغییر در وضعیت بیضه پایش خواهد کرد.