مسجدی که یک مرکز فرهنگی است/ محلی برای گذران کودکی تا پیری

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: مسجد در فرهنگ اسلامی هر چند در نگاه ابتدایی و اولیه مکانی برای ادای فرایض دینی و خواندن نمازهای یومیه واجب معرفی می شود و در فرهنگ دینی ما بخصوص در مذهب شیعه مسجد یک مرکز فرهنگی بزرگ برای آموزش و تربیت خانواده ها و نسل جدید است.

هرچند بسیاری از مساجد ما در سراسر کشور از کارکردهای فرهنگی، هنری اجتماعی خود را محروم کرده اند و به علت عدم برنامه ریزی در ساعات کمتری از شبانه روز درشان به روی خانواده ها و جوانان باز است، ولی هستند مساجدی که با مدیریت مناسب و استفاده از کارشناسان و فعالان حوزه فرهنگ به یک مرکز فرهنگی موثر در آموزش و تبلیغ دینی، اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده اند. یکی از این مساجد مسجد حضرت زینب(س) کوی عبدامام بندر گناوه است.

بندر گناوه بندری تجاری و توریستی در شمال استان بوشهر است که نزدیک به ۸۰ هزار نفر جمعیت دارد و کوی عبدامام دیرینه ترین محله این شعر است که در طول تاریخ خاستگاه اتفاقات تاریخی زیادی بوده است، در شرق محله عبدامام مسجد حضرت زینب دیر صباحی است که مرکز ثقل برنامه های فرهنگی شده است از هنر و ورزش و برنامه های اجتمکاعی گرفته تا برگزاری ادعیه و مراسم مذهبی که پای ثابت برنامه های مسجد است، بخاطر همین و بصورت خلاصه به معرفی فعالیت های این مسجد خواهیم پرداخت.

پیشینه مسجد

مسجد حضرت زینب کبری(س) محله عبدامام گناوه از قدیمی‌ترین مساجد شهر گناوه است که اکنون در حوزه فعالیت‌های مذهبی، اجتماعی و فرهنگی فعالیت می‌کند.در کنار مسجد حسینیه حضرت زینب به عنوان مکمل ساختمان اصلی مسجد به عنوان فضای فیزیکینقش مهمی در فعالیت های این مسجد مهم شهر گناوه قرار دارد که با عنوان هیئت حضرت زینب معرفی می شود.

این هیئت قدیمی از اواسط دهه چهل در محله عبدامام توسط حاج الله کرم مظفری تاسیس شده است. حاج الله کرم مظفری قسمتی از منزلش را برای برگزاری مراسم مذهبی و سوگواری عبدالله الحسین (ع) در اختیار هیئت گذاشت تا در ایام محرم و صفر میزبان عزاداران و سوگواران باشد.

در ماه مبارک رمضان و برای برگزار مقابله و دیگر مراسم مذهبی این ایام، این مکان مذهبی میزبان اهالی محله عبدامام بود. بیش از یک دهه بعد و در سال ۱۳۵۵ حاج الله کرم مظفری زمینی را که توسط حاج منصور عوض پور اهدا کرده بود را برای ساخت مسجد درنظر گرفت و با کمک های مردمی این مسجد را ساخت. بیش از سه دهه بعد در جوار مسجد حسینیه بزرگی با نام مبارک حضرت زینب ساخته شد.

ائمه جماعت مسجد

نماز جماعت یکی از ارکان مهم در فعالیت های این مسجد مهم شهر است و هم اکنون در سه نوبت صبح، ظهر و مغرب نماز جماعت دراین مسجد برگزار می گردد.مرحوم شیخ غلامحسین مظفری اولین امام جماعت مسجدحضرت زینب بودو بعد از آن شیخ محمد احمد پور و حجت الاسلام و المسلمین سید حسین موسوی وظیفه امام جماعتی مسجد را برعهده داشته اند.

در حوزه تبلیغی نیز علاوه برائمه جمعه شیخ عبدالحسین فارسی بندری، شیخ عبدالعلی بدری، مرحوم شیخ حسن داوودی، شیخ عبدالخالق دشتی، حجت الاسلام شیخ علی دشتی، حجت الاسلام آشناگر در طول حیات این مسجد به منبر رفته اند.

محرم و صفر

برگزاری مراسم ایام محرم و صفر و سوگواری اباعبدالله الحسین و یارانش یکی از مهمترین فعالیت های این مسجد در طول سال است که با شور و غنای بسیار زیادی توسط اهالی محله کوی عبدامام دراین مسجد برگزار می‌شود.

مراسم سینه زنی سنتی، نوحه پامنبری، مراسم سنج و دمام، دسته زنجیر زنی، حجله حضرت قاسم، سفره های مذهبی، پیشواز محرم، مختک گردانی و شیرخوارگان حسینی، سر صفری یا وداع محرم و صفر، شام غریبان، تعزیه و اطعام عزاداران حسینی از جمله مراسمی است که در ایام محرم و صفر در این مسجد برگزار می شود.

برافراشتن پرچم متبرک حرم حضرت زینب(س)

یکی از برنامه های مهم مسجد در پیشواز محرم و صفر برگزاری برافراشته شدن پرچم متبرک حرم حضرت زینب است که با برگزاری ویژه برنامه هایی در شامگاه اولین شب ماه محرم در مسجد و حسینیه حضرت زینب برگزار می گردد ودر ضمن آن و با حضور هیئات مذهبی شهر و مسولین مراسم استقبال از محرم و صفر برگزار می گردد.

از جمله مراسم مهم در ایام محرم که با حضورخانواده ها برگزار شده و مورد استقبال زیادی قرار می گیرد مراسم شیرخوارگان حسینی است که در اولین جمعه ماه محرم در مسجد و حسینیه برگزار می شود. و با حضور حداکثری خانواده ها اتفاق مهمی را در انتقال فهنگ عاشورا به نسل های آینده رقم می زند.

از جمله مراسم مهمی که در روز آخر ماه صفر و همزمان با شهادت امام رضا(ع) در مسجدو هیئت حضرت زینب(س) گناوه برگزار می شودف تجلیل از پیرغلامان حسینی شهر گناوه است که با حضور هیئات مذهبی شهر گناوه و با حضور مسولین، روحانیون و امام جمعه شهر بصورت با شکوهی اجرایی می شود و امسال قرار است هشتمین دوره خود را برگزار کند.

اعضای هیئت حضرت زینب و نمازگزاران مسجد در ایام ماه صفر در همایش باشکوه اربعین حسینی حضوری فعال دارند، بطوریکه هر ساله بین ۳۰تا ۴۰ نفر از نمازگزاران در پیاده روی بزرگ اربعین بصورت کاروان مسجد عازم عتبات عالیات شده و بازماندگان از پیاده روی اربعین نیز در شهر گناوه صبح روز اربعین از درب حسینیه تا امام زاده سلیمان بن علی و گلزار شهدا اقدام به راپیمایی نمادین می کنند.

احیای رسوم دیرین مذهبی یکی دیگر از فعالیت های این مسجد است. سر صفری که در آخرین روز صفر برگزار می شود یکی از این رسوم است که با حضور هیئات مذهبی و با تجلیل از خادمین مراسم محرم و صفر و نوحه خوانان و ذاکرین مسجد برگزار می شود.

رمضان و معرفی فرهنگ غنی دینی

شاید یکی از شلوغترین ایام مسجد ماه مبارک رمضان است که مسجد به عنوان یک مرکز فرهنگی فعال بصورت شبانه روزی میزبان روضه داران خواهر و برادر در تمامی سنین بخصوص نوجوانان و جوانان است.

در ایام ماه مبارک رمضان علاوه بر مراسم مقابله قرآن و سخنرانی و ادعیع در تمام شب‌ها، برگزاری دوره های معرفتی و حلقه های دینی یکی دیگر از فعالیت های مسجد است.

ضمن اینکه تفسیر قرآن همچنین آموزش روخوانی، روان خوانیف تجوید و دوره های احکام از دیگر فعالیت های مسجد در ایام مبارک ماه رمضان است.

نوجوانان و خردسالان فعال

یکی از رسوم مهم مسجد در طول ایام سال بخصوص ایام محرم و صفر تقدیر از کودکان و نوجوانان فعال در مراسم مذهبی است که در پایان ماه مبارک رمضان و ماه محرم است که همین باعث جذب حداکثری نوجوانان و جوانان به فعالیت های مسجد شده است.

برگزاری ادعیه در طول سال و بصورت مستمر از جمله فعالیت های این مسجد است که از جمله آنها می توان به دعای ندبه، دعای کمیل، دعای توسل، حدیت کسا، و دیگر ادعیه اشاره کرد.

مجالس تفسیر قرآن

مجالس تفسیر قرآن کریم یکی از دوره های مهمی است که در مسجد برگزار می شود. این دوره هم اکنون زیر نظر حجت الاسلام مردانی از اساتید حوزه علمیه قم دو شب در هفته در مسجد حضرت زینب برگزار می شود با استقبال خوب جوانان روبرو شده است.

فعالیت های فرهنگی، اجتماعی و هنری

یکی از فعالیت های مهم مسجد فعالیت های فرهنگی و هنری است که از جمله آنها می توان به برپایی دوره ها و کارگاه های آموزشی در حوزه های مختلف از جمله داستان نویسی، شعر، تئاتر، خوشنویسی و...اشاره کرد.

اجرای تعزیه، تولید و اجرای نمایش، برگزاری جشن های مختلف با حضور هنرمندان شهر و کشور و پخش فیلم های آموزشی و سینمایی از جمله این فعالت ها است.

یکی از فعالیت های شاخص هنری مسجد برپایی نمایشگاه عکس عاشورایی است که با نام سربازان کوچک امام حسین(ع) در دهه آخر صفر هر سال برگزار می شود.

مجید مظفری از عکاسان و معلمین قدیمی شهر گناوه و یکی از برگزار کنندگان این نمایشگاه در خصوص برگزاری این نمایشگاه عکس می‌گوید: نمایشگاه عکس عاشورایی با موضوع کودکان شیرخواره برای اولین بار در سطح استان در این هیئت برگزار شد و بعد ها با حمایت سازمان بسیج هنرمندان استان بوشهر به عنوان نمونه در دیگر شهرها نیز برگزار شد.

وی گفت: ما خوشحالیم در یک موضوع هنری الگویی برای برگزاری فعالیت های عکاسی در دیگر شهرها شده ایم. وی درخصوص نمایشگاه که قرار است پنجمین دوره خود را امسال برگزار کند، می گوید نمایشگاه شامل عکس هایی است که توسط عکاسان هیئتی از مراسم محرم بخصوص مراسم شیرخوارگان حسینی گرفته شده، می شود و خوشبخانه در دوره های برگزار شده با استقبال اهالی محل و هنرمندان شهر روبرو شده است.

وی می گوید نکته مهم در این نمایشگاه این است که عکس ها با کیفیت بسیار خوب و قیمت بسیار پایین در اختیار خانواده ها قرار می گیرد.

گروه موزیک مسجد

یکی از فعالیت های دیگر مسجد در حوزه فرهنگی تشکیل و فعالیت دسته موزیک مسجد و هیئت است که با حضور جوانان محل و هیئت تشکیل شده و درایام محرم و دیگر اعیاد مذهبی به اجرای برنامه می پردازد.

برنامه‌هایی برای بانوان

یکی از فعالیت های بانوان فعال هیئت و مسجد حضرت زینب شرکت در برگزاری جشنواره مادرانه است که به وسیه سازمان مردم نهاد نیمدری سبز در شهرستان گناوه برگزار می شود.

بر همین اساس ودر قالب جشنواره فرهنگی و هنری مادرانه هرساله و در سالروزولادت حضرت فاطمه نمایشگاه و جشنواره غذایی در مسجد و حسینیه حضرت زینب برگزار شده و به برگزیدگان جوایزی اهدا می شود این جشنواره در دوره های برگزار شده با استقبال خوب بانوان روبرو شده است.

پیرکنیزان حسینی شهر گناوه

یکی دیگر از فعالیت های مهم مسجد حضرت زینب که با همکاری سازمان مردم نهاد نیمدری سبز هر ساله در مسجد برگزار می شود، تجلیل از پیر کنیزان حسینی از مساجد و هیئت های مختلف شهر است که با استقبال خوب مردم و مساجد شهر روبرو گردیده و هرساله با حضور هیئات مذهبی و مسولین شهر برگزار می شود.

یکی از فعالیت مهم مسجد در حوزه های فرهنگی مشارکت با سازمان های مردم نهاد است که در این زمینه برگزاری نمایشگاه تن پوش های عاشورایی در سال ۱۳۹۷ یکی از فعالیت ها بود که با استقبال روبرو شد.

فعالیت ورزشی

از جمله روش های جذب حداکثری در مسجد حضرت زینب(س) کوی عبدامام بندر گناوه توجه به جذب جوانان و نوجوانان به مسجد با استفاده از فعالیت های ورزشی است که بر همین اساس انجام فعالیت های ورزش و اردوهای مختلف ورزشی از آن جمله است. همچنین برگزاری تمرینات والیبال ف فوتبال ساحلی، و سالنی از دیگر فعالیت های ورزشی این مسجد است.

همایش دوچرخه سواری غدیر جدید ترین فعالیت ورزشی مسجد است که اولین دوره اش عید غدیر امسال با حضور نزدیک با ۶۰ دوچرخه سوار و با همکاری اداره ورزش و جوانان و راهنمایی و رانندگی گناوه در خیابان های منتهی به مسجد برگزار شد و به ۳۰ نفر از شرکت کنندگان نیز به قید قرعه جوایزی داده شد.

فعالیت های خیریه و عام المنفعه

در حوزه فعالیت های خیریه و عام المنفعه از جمله کمک به خانواده های نیازمند، ازدواج جوانان، جمع آوری کمک به سیل زدگان و زلزله زدگان کشور این مسجد سالهاست که فعالیت داشته و پیشرو بوده است.

بانی و پیر غلام حسینی مسجد

حاج الله‌کرم مظفری بانی و موسس هیئت متوسلین زینب کبری شهرستان گناوه است. او که پدرش از مکتب داران و روضه‌خوانان و روحانیون شناخته شده منطقه حیات داوود بود در جوانی به عنوان قاری قرآن و روضه خوان محلی و مقتل خوان در مراسم مختلف مذهبی در روستای پوزه گاه، بندرریگ، جزیره خارگ و گناوه حضور داشت و از اواسط دهه چهل نیز با راه اندازی هیئت مذهبی در قسمتی از منزلش در محله قدیمی عبدامام میزبان سوگواران حسینی شد.

وی یکی از موذنین خوش صدای گناوه بود و ادعیه و روضه را خوب می‌خواند و بخاطر همین در بسیاری از مساجد و منازل شخصی نیز حضور پیدا می کرد و در برپایی مراسم روضه سیدالشهدا وقت می گذاشت.

حاج الله‌کرم مظفری که از رزمندگان هشت سال دفاع مقدس است در مبارزات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس حضور فعالی داشته و به عنوان یکی از معتمدین شهر گناوه در بسیاری از فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و مذهبی نقش پررنگی ایفا کرده است. هم اکنون فرزندان ایشان در کنار وی هیئت را اداره می کنند.

برنامه‌های متنوع فرهنگی و مذهبی

مسئول هیئت متوسلین زینب کبری(س) بندر گناوه به خبرنگار مهر گفت: به برکت ائمه اطهار و راه سرخ ابا عبدالله الحسین (ع) حضور مردم در کنار همدیگر در مراسم محرم و صفر علاوه بر بزرگداشت حماسه حسینی می شود باعث نزدیکی و تالیف قلوب مردم در حوزه های اجتماعی نیز می شود.

محمد مظفری با بیان اینکه امروز بیشتر از همیشه جامعه نیاز به کار فرهنگی دارد، تصریح کرد: یکی از کارهای فرهنگی برگزاری مراسم و برنامه‌های عزاداری حسینی است که پیام‌های بسیار زیادی برای جامعه دارد.

وی با اشاره به فعالیت‌های هیئت متوسلین زینب کبری(س) بندر گناوه خاطرنشان کرد: افراد بسیاری در طول سال‌های گذشته با این هیئت همکاری داشته‌اند و این هیئت یکی از هیئت‌هایی است که مردم استقبال گسترده‌ای برای حضور در مراسم و برنامه‌های آن دارند.

مسئول هیئت متوسلین زینب کبری(س) بندر گناوه افزود: از جمله برنامه‌های این هیئت می‌توان به مراسم روضه خوانی، سینه زنی پامنبری، زیارت عاشورا، سینه زنی سنتی، صبح روسیاه، مختک گردانی، مراسم حجله قاسم، سنج و دمام، چاوشی خوانی و شیر خوارگان حسینی اشاره کرد.

وی با اشاره به برگزاری راهپیمایی روز اربعین و برپایی نمایشگاه عکس عاشورایی، تصریح کرد: هیئت متوسلین زینب کبری(س) بندر گناوه در ایام محرم و صفر یکی از فعال‌ترین هیئت‌های مذهبی است.