خواب مردم و مسئولان بر روی گسلهای کرمان/14 گسل در 25 کیلومتری شهر

خبرگزاری مهر – گروه استان ها: طی هفته های اخیر وقوع زمین لرزه های بالای ۴ ریشتر در مناطق مختلف کشور افزایش یافته که استان کرمان نیز در لیست این مناطق قرار گرفته و مناطق زلزله خیز گلباف و هجدک شاهد بروز این زمین لرزه ها بودند.

اما استان کرمان سابقه وقوع زمین لرزه های بسیار شدید تر را در کارنامه خود ثبت کرده است؛ ۶.۸ ریشتر گلباف، ۶ ریشتر لاله زار و نگار، دو زمین لرزه بالای ۶ ریشتر در ریگان، ۵.۶ شهداد، ۶.۵ بم، ۶.۴ حتکن، ۵.۸ نگار اینها تنها نمونه ای کوچک از زمین لرزه های ده های اخیر استان کرمان هستند که تنها در زمین لرزه بم ۳۳ هزار و ۴۸۹ نفر کشته و حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر زخمی شده اند. در این زلزله ۲۴ هزار و ۲۸۳ واحد مسکونی شهری؛ ۱۰ هزار و ۱۴۵ واحد مسکونی روستایی و ۳ هزار و ۳۲۶ واحد تجاری تخریب شد. همچنین ۹۷۶ واحد مسکونی شهری، ۱۲ هزار و ۲۵۲ واحد مسکونی روستایی، ۵۲۴ واحد تجاری و ۱۴۱ واحد صنعتی خسارت دیدند.

طبق اطلاعات اعلام شده در استان کرمان ۱۸ گسل فعال وجود دارد و ۹۸ درصد از مناطق مسکونی استان کرمان تحت تاثیر این گسلها قرار دارد

طبق اطلاعات اعلام شده در استان کرمان ۱۸ گسل فعال وجود دارد و ۹۸ درصد از مناطق مسکونی استان کرمان تحت تاثیر این گسلها قرار دارد و تنها بخش کوچکی از شهرستان سیرجان تحت تاثیر گسلها نیست.

آخرین زمین لرزه شدید کرمان در کوهبنان روی داد این زمین لرزه بعد از زمین لرزه های متعدد هجدک در نزدیکی شهر کرمان که شامل چندین زمین لرزه بالای ۵ تا ۶ ریشتر طی دو هفته بود روی داد. زمین لرزه کوهبنان ۵.۲ ریشتر بود اما بخش قابل توجهی از روستاهای اطراف و شهر کوهبنان را تخریب کرد و کار بازسازی این مناطق همچنان ادامه دارد.

زخم های زمین لرزه ها بر پیکر کرمان التیام نیافته اما فراموش شده است

زخمهای زمین لرزه های متعد بر پیکر استان کرمان در حالی هنوز التیام نیافته است که بعد از گذشت چند ماه از وقوع این حوادث خطر وقوع زمین لرزه در کرمان فراموش می شود و مردم و مسئولان تا وقوع حادثه بعد کمتر به یاد احتمال بروز این خطر هستند.

نکته نگران کننده این است که برخی از مدیران استان با توجیه جذب سرمایه حتی اجازه یادآوری وجود خطر زمین لرزه در کرمان را هم نمی دهند.

دو زمین لرزه خفیف اما نگران کننده در کرمان

بزرگترین مرکز جمعیتی استان، شهر کرمان است این شهر حدود یک میلیون نفر جمعیت دارد و هر چند همیشه تحت تاثیر زمین لرزه ناشی از گسلهای شهرهای اطراف لرزیده است اما در سال ۹۶ این شهر تحت تاثیر دو گسل زمین لرزه های خفیفی را تجربه کرد که نگرانی ها را بابت وجود گسل در این شهر افزایش داد. دو زمین لرزه خفیف در نزدیکی شهرک مطهری و شهرک سیدی نشان داد که احتمال فعال شدن چنین گسلهایی در این شهر نیز وجود دارد.

اما طبق آمار رسمی ۱۴ گسل در فاصله ۲۵ کیلومتری کرمان شناسایی شده اند که باید مطالعه و بررسی روی این گسلها در کوتاه ترین زمین ممکن انجام شود.

طبق آمار رسمی ۱۴ گسل در فاصله ۲۵ کیلومتری کرمان شناسایی شده اند که باید مطالعه و بررسی روی این گسلها در کوتاه ترین زمین ممکن انجام شود

باید یادآوری کنیم که زمین لرزه شدید بم بر اثر فعال شدن گسلی روی داد که کسی از وجود آن در زیر شهر خبر نداشت و احتمال وجود چنین گسلهایی در شهری که اکثر ساختمان های موجود در آن بالای ۵۰ سال عمر دارند دور از انتظار نیست.

گفته می شود مناطق حاشیه ای شهر کرمان که اکثرا شاهد ساخت و سازهای بی ضابطه در سال های گذشته بوده اند، بافت تاریخی شهر و سازه های قدیمی در محله های مختلف شهر کرمان در صورت بروز زمین لرزه در خطر قرار دارند.

اما هنوز هم مردم این شهر نمی دانند در صورت بروز شرایط بحرانی زمین لرزه دقیقا باید به کدام قسمت های شهر مراجعه کنند و تجربه نیز نشان داده است رفتار مردم در زمان بحران مدیریت نشده و هجوم به پمپ بنزینها نمونه ای از این رفتار است.

نگرانی از وجود سازه های غیر مقاوم در شهر کرمان

رئیس سازمان زمین شناسی استان کرمان در گفتگو با مهر ضمن اشاره به وجود سازه های غیر مقاوم در استان کرمان می گوید: در سالهای اخیر در قالب طرح های عمرانی برخی از مناطق استان مقاوم سازی شده است و طرح های بازسازی بم و بروات و زرند نیز موجب شده روستاها و برخی از سازه های شهری بازسازی شوند.

علی رشیدی اما نگران خانه های غیرمقاوم در شهر کرمان است و از مردم می خواهد نسبت به مقاوم سازی خانه های مسکونی اقدام جدی انجام دهند.

وی در خصوص تعداد گسل های کرمان می گوید: نمی توان در این زمینه عدد دقیقی ارائه کرد چون بسیاری از این گسل ها خود به چندین گسله تقسیم می شوند که زمین لرزه های شدیدی را می توانند ایجاد کنند.

وی خواستار اختصاص بودجه و اعتبار مورد نیاز برای بررسی و مطالعه بر روی گسل های کرمان شد و بیان کرد: زمین لرزه قابل پیش بینی نیست اما می توان از ساخت و ساز در حوالی گسل های فعال جلوگیری کرد.

گسل هایی مانند کوهبنان، لکر کوه، گلباف و نایبند در شمال استان کرمان می توانند موجب بروز زلزله ای هایی با شدت ۷ ریشتر شوند

رشیدی بیان کرد: گسل هایی مانند کوهبنان، لکر کوه، گلباف و نایبند در شمال استان کرمان می توانند موجب بروز زلزله ای هایی با شدت ۷ ریشتر شوند.

وی گفت: کشور ما در منطقه ای قرار گرفته است که نیروهای تکنوتیکی و فعالیت پوسته زمین می تواند منجر به بروز زمین لرزه شود .

وی گفت: استان کرمان به دلیل موقعیت زمین ساختی که دارد شاهد وجود گسل هایی است که امتداد لغز هستند که روند شمال غرب – جنوب شرق دارند.

وی گفت: این وضعیت مختص شمال استان نیست در جنوب نیز چنین گسل هایی وجود دارد و می توان به گسل سبزواران ، بم اشاره کرد البته تاکید می کنم هر یک از این گسل ها خود به چندین گسل فرعی منشعب می شوند.

رشیدی بر مطالعه بر روی این گسل ها تاکید کرد و گفت: باید بگویم که لزوما هر گسلی فعال نیست و همچنین هر گسل فعالی هم قرار نیست الزاما لرزه زا باشد به همین دلیل کار تحقیقاتی بر روی این گسلها دارای اهمیت بسیار بالا است.

وی گفت: زندگی در استانی مانند کرمان می تواند خطراتی از جمله لرزه خیر بودن منطقه را به همراه داشته باشد پس بهتر است با برگزاری مانور، دادن آگاهی به مردم، مقاوم سازی سازه ها و آموزش مدیریت بحران در سطوح مختلف خسارات ناشی از زمین لرزه را کاهش داد.

طی سالهای اخیر نظارت بسیاری جدی در بحث مقاوم سازی انجام می شود و مجوز پایان کار به ساختمانهایی که استانداردهای موجود را رعایت نکنند داده نمی شود

معاون عمرانی استاندار کرمان نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: طی سالهای اخیر نظارت بسیاری جدی در بحث مقاوم سازی انجام می شود و مجوز پایان کار به ساختمانهایی که استانداردهای موجود را رعایت نکنند داده نمی شود.

مصطفی آیت اللهی موسوی در خصوص وجود ساختمانهای غیر مقاوم در استان کرمان گفت: باید به سمتی سیاست گذاری کنیم که زمینه نوسازی و مقاوم سازی این سازه ها در شهر کرمان و سایر مناطق استان فراهم شود ضمن اینکه طی سال های اخیر اقدامات قابل توجهی نیز به خصوص در بم، زرند و جنوب استان کرمان انجام شده است.

معاون استاندار کرمان گفت: نتیجه همین مقاوم سازی ها بوده که بر اثر زمین لرزه های ۴ تا ۵ ریشتر در کرمان خسارت جانی روی نمی دهد.

مقاوم سازی را جدی گرفته ایم

موسوی گفت: کرمان استانی حادثه خیز است و باید همه در راستای مقابله با حوادث طبیعی خود را آماده کنیم بطوریکه از مجموع حوادث موجود در جهان ۳۰ مورد در استان کرمان روی می دهد.

این مسئول گفت: زمین لرزه های بم، زرند و راور و کوهبنان باید برای مردم تجربه شود چون زمین لرزه قابل پیش بینی نیست.

وی با اشاره به زمین لرزه های سال ۹۶ کرمان گفت: انرژی که از گسل های کرمان آزاد شد دو برابر انرژی زمین لرزه گسل کرمانشاه بود اما عملا به دلیل بازسازی که در پی زمین لرزه قبلی در این منطقه روی داده بود عملا خسارت جانی نداشتیم.

کرمان بر روی لایه اوراسیا و تحت تاثیر لایه عربی قرار داد و عملا این بخش از لایه های زمین تحت فشار بالایی قرار دارد

وی تاکید کرد: کرمان بر روی لایه اوراسیا و تحت تاثیر لایه عربی قرار داد و عملا این بخش از لایه های زمین تحت فشار بالایی قرار دارد و هر سال ۲ سانتیمتر فشردگی را تجربه می کند و همین انرژی می تواند منجر به فعال شدن گسل ها به مرور زمان شود، به مردم توصیه می کنیم نسبت به مقاوم سازی سازه ها اقدام کنند و در همین راستا تسهیلات مقاوم سازی و بافت فرسوده نیز در اختیار مردم در شهرها و روستاها قرار می گیرد.

با این وجود؛ هزینه های سنگین ساخت و ساز و فراموشی خاطرات دردناک زمین لرزه های گذشته موجب شده مردم بر روی ۱۸ گسل که از آنها به عنوان غول های خفته کرمان یاد می شود به خواب غفلت فرو روند.