شاید شنیده باشید که عدهای میگویند تیپ شخصیتی A دارند. شاید هم خودتان یکی از همین افراد باشید. اما درک مفهوم تیپ شخصیتی A در حقیقت میتواند شیوه مدیریت استرس شما را اساسا متحول کند. علاوه بر این درک این موضوع به شما کمک میکند تا افراد متعلق به تیپ شخصیتی گروه A را شناسایی کنید و شیوه پاسخگویی به آنها را بر اساس شناخت خود از تیپ شخصیتی آنها تنظیم کنید. مِیِر فریدمن و رای روزنمن در دهه ۵۰ میلادی نخستین کسانی بودند که به مطالعه در حوزه تیپ شخصیتی نوع A پرداختند. از آن زمان به بعد این اصطلاح به طور گستردهای مورد استفاده همگان قرار گرفت.
حالا عده بسیاری میدانند که افراد متعلق به تیپ شخصیتی نوع A افرادی رقابتی و دارای وسواس کاری هستند. سلامت این افراد در معرض خطرات بیشتری قرار دارد. با این وجود، عده کمی میدانند که ویژگیهای رفتاری تیپ شخصیتی نوع A کدام است یا این ویژگیها دقیقا چه تاثیری بر سلامتی و خوشبختی افراد این گروه وارد میکنند.
در این مقاله شما اطلاعات بیشتری در رابطه با تیپ شخصیتی گروه A، چگونگی تاثیرگذاری این تیپ شخصیتی بر فرد و شیوههای مدیریت استرس در افراد متعلق به این گروه بهدست میآورید. اگر فردی هستید که تیپ شخصیتی نوع A دارید یا با یکی از افراد این گروه کار میکنید این اطلاعات کمک قابل توجهی به شما خواهد کرد.
تیپ شخصیتی نوع A
۱. مقایسه تیپ شخصیتی نوع A و نوع B
تیپ شخصیتی نوع A افرادی هستند که از روحیه رقابتی برخوردارند، محدودیت زمانی دارند و به نوعی به کار کردن معتاد میشوند- چیزی که در موفقیت کاری تاثیری قابل توجه دارد. این گروه از افراد در نقطه مقابل افراد گروه تیپ شخصیتی نوع B قرار میگیرند- افرادی که تمرکز کمتری بر رقابت دارند، بیشتر اهل سفر هستند و از ماجراجویی لذت میبرند.
آنچه گفته شد به این معنا نیست که افراد گروه تیپ شخصیتی نوع B علاقهای به کسب پیروزی و موفقیت ندارند. شاید آنها سخت کار کنند و به دستاوردها و موفقیتهای خود افتخار کنند اما اگر نفر اول نشوند یا به بیشترین موفقیت و دستاورد دست نیابند تحت تاثیر اضطراب و استرس حاصل از این وضعیت قرار نمیگیرند- وضعیتی که استرسی قابل توجه در افراد تیپ شخصیتی نوع A به وجود میآورد. افراد دارای تیپ شخصیتی نوع B افرادی خلاقتر هستند و بطور طبیعی استرس کمتری دارند. خبر خوب اینکه این بعد شخصیتی آرام افراد این گروه اکتسابی و قابل رشد است.
مطلب مرتبط: ۷ بدترین تیپ شخصیتی مردان که زنان باید از آنها دوری کنند
۲. تیپ شخصیتی نوع D
تیپ D( افراد پریشانحال) تفاوتهایی با تیپ شخصیتی A و B دارد. عواطف و احساساتی ناخوشایند از جمله نگرانی و تلاش همزمان برای انکار یا سرکوب این احساسات بواسطه پرهیز از قرار گرفتن در معرض تعاملات اجتماعی از ویژگیهای این تیپ شخصیتی است.
این فاکتورها اگرچه فاکتورهایی متفاوت با تیپ شخصیتی نوع A هستند اما میتوانند استرس بسیار زیادی در فرد ایجاد کنند و تاثیراتی ناخوشایند در سلامت او به همراه خواهند داشت. خوشبختانه، راههای موثری برای مبارزه با ویژگیهای شخصیتی تیپ D( منفینگری، نگرانی بیش از حد و سرکوب) وجود دارد.
مطلب مرتبط: ۱۴ وضعیت بد که باعث تغییر شخصیت شما میشود
۳. ویژگی های رفتاری تیپ شخصیتی نوع A
شاید اصطلاح تیپ شخصیتی نوع A را اغلب شنیده باشید اما عده زیادی درک درست و دقیقی از ویژگیهای شخصیتی تشکیل دهنده تیپ شخصیتی A ندارند- حتی کارشناسان و متخصصان این حوزه! از نظر برخی از افراد این تیپ شخصیتی نشان دهنده افرادی بیادب، عجول و بیحوصله است. از نظر گروهی دیگر افرادی که معتاد کار کردن هستند از دارندگان تیپ شخصیتی نوع A هستند. بسیاری از افراد هم رقابتی بودن را ویژگی اصلی این گروه میدانند. طبق تحقیقات انجام شده ویژگیهای زیر مشخصترین ویژگیهای شخصیتی الگوی رفتاری نوع A به شمار میروند:
فوریت زمانی و عجول بودن:
این گروه از افراد وقتی در صف انتظار میمانند ناامید میشوند، حرف دیگران را قطع میکنند، به سرعت راه میروند یا صحبت میکنند، همیشه به طرز وحشتناکی از زمان اطلاع دارند و اوقات فراغت بسیار کمی دارند.
آزادانه ابراز کردن خشم، خشونت یا عصبانیت:
این رفتار نشان دهنده ناشکیبایی، عجول بودن و گستاخی افرادی است که تیپ شخصیتی نوع A دارند. این گروه از افراد به راحتی بخاطر مسائل کوچک و جزئی ناراحت میشوند یا به اصطلاح فیوز میپرانند.
رقابتی بودن:
این گروه از افراد باید در هر چیزی برنده باشند؛ از کار گرفته تا روابط! حتی اگر این ماجراها یا کارها ماهیت رقابتی نداشته باشند باز هم فرد دارای تیپ شخصیتی نوع A در هر جایی که باشد احساس رقابت را تجربه میکند.
روحیه قوی دستاوردمحور
افراد دارای تیپ شخصیتی نوع A احساس خودارزشی را از دستاوردها و پیروزیهایی که کسب میکنند بهدست میآورند.
نیاز به حاکمیت و فرمانروایی:
بسیاری از افراد تیپ شخصیتی نوع A تمایل دارند تسلط و حاکمیت خود را در کسبوکار و روابط فردی نشان بدهند. در نتیجه این روحیه آنها با هدف برنده شدن خودشان آرزوها، نیازها و تمایلات دیگران را نادیده میگیرند یا به آنها بیاحترامی میکنند.
۴. خصوصیات فیزیکی/ جسمی افراد دارای تیپ شخصیتی نوع A
استرس و سالهای طولانی زندگی کردن با تیپ شخصیتی نوع A منجر به بروز خصوصیاتی در فیزیک افراد این گروه میشود. فریدمن خصوصیات فیزیکی زیر را اغلب متعلق به افراد دارای تیپ شخصیتی نوع A میداند.
گرفتگی عضلات صورت: لبهای تنگ و به هم فشرده، چسبیدگی و انقباض در فک ساییدن دندانها به همدیگر، صدا دادن زبان حلقههای تیره زیر چشمها عرق کردن صورت( روی پیشانی یا بالای لبها)۵. تاثیرات منفی رفتار تیپ شخصیتی نوع A
استرس بیش از حدی که افراد دارای تیپ شخصیتی نوع A در طول سالها تجربه میکنند تاثیری قابل توجه بر اوضاع سلامت و سبک زندگی آنها وارد میکند. در ادامه برخی از تاثیرات ناخوشایند رایج این تیپ شخصیتی را بر رفتار افراد این گروه میخوانیم.
فشار خون بالا
اگرچه ارتباط پیچیدهای میان تیپ شخصیتی و فشار خون وجود دارد، اما بیماری فشار خون بالا تا حدودی به تیپ شخصیتی نوع A مرتبط است.
بیماری قلبی:
اگرچه ابهاماتی در این زمینه وجود دارد اما برخی تحقیقات نشان میدهند که رابطهای معمول بین تیپ شخصیتی نوع A و بیماری قلبی عروقی وجود دارد. با این وجود آنالیزهای اخیر قادر به تایید این نظریه نبوده و با شکست روبهرو شدهاند.
استرس شغلی
افراد تیپ A معمولا شغلهای پراسترس و پرزحمتی را انتخاب میکنند. برخی اوقات این شغل افراد است که رفتار تیپ A را در آنها به وجود میآورد. این رفتارها نیز در نهایت منجر به مشکلاتی در اوضاع سلامت افراد و بروز بیماریها میشود.
انزوای اجتماعی
افراد دارای تیپ شخصیتی نوع A معمولا از دیگران فاصله میگیرند، زمان زیادی را وقف کار کردن میکنند، تمرکز کمی بر روابط خود دارند، روابط آنها در معرض خطر قرار میگیرد، به انزوای اجتماعی دچار میشوند و در نتیجه این وضعیت استرس آنها افزایش خواهد یافت.
۶. خصوصیات ثابت و واکنشهای موقعیتی
اگرچه بسیاری از ویژگیهای اخلاقی مثل برونگرایی ویژگیهای درونی هستند اما بیشتر محققان بر این باورند که خصوصیات شخصیتی تیپ A بیشتر به شکل واکنش به فاکتورهای محیطی یا گرایش به رفتارهایی خاص هستند که تحت تاثیر فرهنگ و ساختار شغلی قرار دارند. در ادامه برخی از نمونههای مشابه را با هم میخوانیم:
بسیاری از مشاغل محدودیتهای زمانی بسیار سنگینی اعمال میکنند. در این موارد کارمندان باید همه کارها را فورا انجام بدهند. در این صورت است که کار آنها به درستی انجام شده است. برخی از محیطهای کاری جریمههای بسیار سنگینی را برای خطاها و اشتباهات کارکنان خود در نظر میگیرند. به این ترتیب بهرهوری، راندمان کاری، دستاوردها و موفقیتها در این محیطها به شدت حائز اهمیت است. برخی مشاغل هم استرس بیشتری ایجاد میکنند، سطح تحمل، صبر و بردباری افراد را کاهش میدهند، آنها را به افرادی پرتنش و استرسی تبدیل میکنند و به این ترتیب افراد را در برابر رفتارهای تیپ A مستعدتر میکنند. گروه دیگری از افراد به طور طبیعی افرادی طبیعیتر هستند. با این وجود، استرس محیطی منجر به تخریب این روحیه در این افراد میشود. همچنین تلاش آگاهانه و تغییرات سبک زندگی نیز میتواند تضعیف این روحیه مقاومت و سختکوشی را به همراه داشته باشد.۷. شیوههای تغییر و منعطف ساختن خصوصیات تیپ شخصیتی نوع A
خوشبختانه خصوصیات تیپ شخصیتی نوع A هم مثل سایر ویژگیهای اخلاقی از جمله بدبینی یا اعتمادبهنفس کاذب و نمایش آن قابل تغییر است. در ادامه روشهایی برای ایجاد انعطاف در خصوصیات رفتاری تیپ A و تغییر آنها را به شما آموزش میدهیم.
زندگی کاری خود را تغییر دهید
تغییر فاکتورهایی خاص در زندگی کاری شما، کاهش استرس شغلی، بالا بردن میزان رضایتمندی شغلی و انتخاب شغلی آسانتر و کم دردسرتر به شما کمک میکند تا خصوصیات اخلاقی خود را تغییر بدهید. برای مثال، میتوانید در اقدامی آگاهانه بر معنا و مفهوم کاری که انجام میدهید تمرکز کنید، از آن لذت ببرید و تمرکز اصلی خود را از روی نتایج کارتان بردارید. اگر استرس شغل شما به حدی زیاد است که سلامت شما را تحت تاثیر قرار داده، بهتر است با رییستان درباره انتظاراتی که از شما دارد صحبت کنید. مطمئن شوید در صورتیکه به میزان قابل قبولی کار کنید این امکان وجود دارد که نیازها و انتظارات رییس را برآورده کنید.
الگوهای فکری خود را تغییر بدهید
وقتی در اثر تمرین الگوهای فکری خود را تغییر میدهید و افکاری مثبتتر را جایگزین افکار منفی میکنید، به خودتان و اطرافیانتان اعتماد بیشتری میکنید و میتوانید رفتارها و گرایشهای تیپ شخصیتی A را منعطفتر و نرمتر کنید. برای مثال، اگر در صورت مرتکب شدن خطا و اشتباه احساس شایسته نبودن را تجربه میکنید، تمرکز خود را بر خوب انجام دادن کارتان بیشتر کنید. وقتی میبینید گفتوگوهای ذهنی منفی و ناخوشایند را در سرتان میپرورانید، تمرکز خود را از روی گفتوگوهای ذهنی منفی بردارید و مثل یک دوست مهربان و خوب با خودتان حرف بزنید.
به چیزی تظاهر کنید تا آن را در واقعیت تجربه کنید
برخی اوقات میتوانید از طریق تظاهر کردن به چیزی عادتهایی جدید را در خود به وجود بیاورید. حتی اگر همیشه احساس آرامش و صلح را تجربه نمیکنید، انتخاب آگاهانه کنید، سعی کنید خودتان را آرام کنید، در تعامل با دیگران صبورتر باشید. به این ترتیب این رفتار بهتدریج به یکی از عادتهای شما تبدیل میشود و پرداختن به آن برایتان راحت میشود.
هشدار:
توصیه نمیشود که آگاهی به احساسات خود را کاملا نادیده بگیرید یا آنها را تا جایی سرکوب کنید که ناگهان منفجر شوند. بلکه باید با استفاده از استراتژیهای مبتنی بر احساسات بر تغییر رفتار خود تمرکز کنید و به پیشرفتهای خود سرعت و شتاب بیشتری بدهید.
یادداشت روزانه بنویسید
نوشتن خاطرات و یادداشتهای روزانه فواید بسیار زیادی در سطح استرس شما و سلامت عمومیتان دارد. این کار اگر درست انجام شود میتواند در نرم کردن خصوصیات تیپ شخصیتی نوع A هم موثر واقع شود. در ادامه با شیوههایی آشنا میشوید که در آنها از یادداشت نویسی روزانه به عنوان ابزاری برای تغییر استفاده میشود.
یادداشت کنید که در طول روز چند بار عصبانی میشوید؟ با دیگران رفتاری گستاخانه و دور از ادب دارید؟ در ناکامی و ناامیدی غرق میشوید؟ به رفتارها و تمایلات خود آگاهتر شوید. چه محرکهایی این واکنشها را در شما تحریک میکنند؟ آگاه شدن از این موارد گامی ارزشمند درتغییر الگوهای شما به شمار میرود. احساسات خودتان را یادداشت کنید. درباره احساساتتان بنویسید. این کار به شما در پردازش احساساتتان کمک میکند، از شدت آنها کم میکند و به این ترتیب کمتر در احساسات خود غرق میشوید. راهکارهایی که به ذهنتان میرسد را یادداشت کنید. حل کردن مشکلات روی کاغذ( بجای آنکه در ذهنتان به آن بپردازید) به شما کمک میکند تا کمتر در آن غرق شوید. میتوانید هر از گاهی به عقب برشد، نگاهی به یادداشتهای خود بیندازید و از راهحلهای قدیمی برای حل مشکلات جدید استفاده کنید.با ترسهایتان روبهرو شوید
شاید این کار دیوانگی به نظر برسد اما یک تمرین موثر برای عبور کردن از رفتارهای ناخوشایند تیپ شخصیتی A این است که خودتان را در معرض همان چیزی قرار بدهید که شما را ناامید میکند یا میترساند. با این کار به خودتان نشان میدهید که آن موضوع چندان هم ناخوشایند نبوده است.
برای مثال بعضی از درمانگرها توصیه میکنند که در فروشگاه خودتان را در یک صف طولانی قرار بدهید تا به خودتان نشان بدهید که میتوانید حال بد ناشی از منتظر ماندن در یک صف طولانی را مدیریت کنید. یا شاید ترس از مجبور به انتظار شدن در یک صف طولانیتر ذهن ناخودآگاه شما را وادار میکند تا در صفهای کوتاهتر صبورتر باشد.
ماجرا را به یک بازی برای خودتان تبدیل کنید
وقتی چیزی شما را ناامید و خسته میکند، یک بازی از آن بسازید. اگر بدانید که چه چیزهایی در زندگی شما را خسته میکنند به راحتی میتوانید آنها را به شوخی بگیرید. مثلا شما همیشه منتظر هستید تا دیگران ناگهان فکرشان را تغییر بدهند.
تمرین تنفس
بار دیگر که خواستید فریاد بزنید، توقف کنید، به جای آن نفس عمیق بکشید و فریادتان را به شکل یک نفس بیصدا بیرون بدهید. به یاد داشته باشید وقتی احساس میکنید میخواهید منفجر بشوید، چند نفس عمیق و آرام میتواند معجزه کند. تمرینهای تنفس را یاد بگیرید. این تمرینها استرس را کاهش میدهند و در هر شرایطی میتوانید آنها را به کار ببرید.
به حیوانات خانگی ابراز عشق کنید
حیوانات خانگی به شما در مدیریت استرس کمک بسیار زیادی میکنند، فواید بسیاری در سلامت شما دارند و آرامش مورد نیازتان را به شما میدهند. بردن سگ برای پیادهروی یک تمرین اجتماعی و آرامشبخش است. با این روش شما با طبیعت ارتباط برقرار میکنید( یا حداقل از محیط خانه و شرکت خارج میشوید) و حتی نوعی ورزش هم به شمار میرود.
مراقبت کردن از یک حیوان و دریافت عشق بدون شرط آن شما را با بهترین بخشهای بعد انسانیتان مرتبط میکند. حتی تماشای ماهیهای داخل آکواریوم تاثیر قابل توجهی بر فشار خون شما دارد.
باغبانی کنید
زیر نور خورشید بروید، حیاط خانهتان را زیبا کنید، با طبیعت دوباره ارتباط برقرار کنید. اینها تنها بخشی از فواید باغبانی به شمار میروند. باغبانی کردن استرس شما را تا حد زیادی کاهش میدهد. باغبانی ابزاری موثر برای کاهش اضطراب و تنش است، استرس عمومی را کاهش میدهد و به شما یاد میدهد اوضاع را راحتتر بگیرید. با این کار رفتارهای تیپ شخصیتی گروه A تا حد زیادی نرم و منعطف میشود.
کلام آخر
تغییر ویژگیهای اخلاقی تیپ شخصیتی A لزوما به این مفهوم نیست که درحالحاضر شخصیت خوبی ندارید. اگر میخواهید برخی از ویژگیهای رفتاری نوع A خود را تغییر بدهید معنایش این است که میخواهید استرس خود را کاهش دهید و از سفر زندگی بیشتر لذت ببرید. با این وجود باید بدانید که همچنان میتوانید به اهداف خود دست یابید.
اگر شما خودتان فردی متعلق به گروه تیپ شخصیتی نوع A نیستید اما با یکی از این افراد سر و کار دارید میتوانید اعتماد به نفس خود را بالا ببرید، از تکنیکهای سالم برای تحلیل مسئله استفاده کنید، حریمهای سالمتری را حفظ کنید و مانع از تسلط فرد مقابل بر خودتان شوید.
ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده -فاطمه یحیی
منبع:verywellmind