نگاهی به تاریخچه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تربت حیدریه

این نهاد انقلابی در جای‌ جای کشور به همت مبارزان مومن و نستوهی شکل گرفت که شنیدنش از زبان آنها در هفته دفاع مقدس به منزله بازآموزی درس ایستادگی و مقاومت در مسیر حفظ آرمانهای انقلاب و نظام مقدس جمهوری اسلامی است.

تربت‌حیدریه در مرکز خراسان رضوی از جمله شهرهای پیشرو کشور در مبارزات انقلابی ملت مسلمان ایران علیه رژیم ستمشاهی بود و به همین خاطر مروری بر روند تاسیس و شکل‌ گیری نهادهای برآمده از انقلاب اسلامی در این خطه بازگویی نخستین ها از سلسه فعالیت های انقلابی و مردمی است.

مردان و زنان جوان، مومن و انقلابی بسیاری از خطه تربت‌ حیدریه در این مسیر تلاش کرده‌ اند که حجت الاسلام محمدعلی رضایی یکی از افرادی است که نقشی موثر در تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تربت‌ حیدریه ایفا کرده است.

گرچه وی هم اکنون به عنوان قائم مقام نماینده ولی فقیه در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور مشغول خدمت است اما هفته دفاع مقدس فرصتی فراهم کرد تا در قالب تاریخ شفاهی با خبرنگار ایرنا به گفت و گو بنشیند و خاطراتش را از نخستین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی مرور نماید.

حجت الاسلام رضایی تحصیلکرده حوزه تا سطح خارج فقه و اصول و متولد سال ۱۳۲۷ تربت‌ حیدریه هنگام پیروزی انقلاب اسلامی جوان ۳۰ ساله بود. وی در طول چهار دهه اخیر مسئولیت هایی همچون فرمانده کمیته انقلاب و سپاه پاسداران در تربت حیدریه، قائم مقام فرمانده کمیته انقلاب خراسان، رئیس شورای اسلامی شهر تربت حیدریه در نخستین دوره آن، نماینده مردم تربت حیدریه، زاوه و مه ولات در دوره هشتم مجلس شورای اسلامی و معاون اداری مالی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور را داشته است.

تاسیس کمیته انقلاب اسلامی در تربت حیدریه
بر اساس اسناد تاریخی موجود و تایید سپاه پاسداران ناحیه تربت حیدریه، حجت الاسلام محمدعلی رضایی نخستین کسی است که خشت بنای تاسیس این ۲ نهاد اجتماعی و نظامی را در خطه تربت حیدریه بنا نهاده است.
وی به خبرنگار ایرنا گفت: دوران مبارزاتی من به مشهد و در خدمت مقام معظم رهبری، مرحوم حجت الاسلام عبدالکریم هاشمی نژاد و مرحوم آیت الله عباس واعظ طبسی باز می گردد.
حجت الاسلام رضایی افزود: از سوی این اشخاص ماموریت یافتم به زادگاهم بازگردم و با کمک اقشار مختلف مردم فعالیت سیاسی خود را دنبال کنم که نتیجه این مبارزات در روز شنبه نهم دی سال ۱۳۵۷ نتیجه داد.
وی اظهار داشت: در این روز بعد از سخنرانی در مسجد جامع، تصمیم گرفتیم مجسمه شاه را از میدان پایین بکشیم که اینکار با موفقیت انجام شد، اما در این اقدام ۹ نفر از بهترین جوانان این خطه شهید شدند و یک نفر هم مجروح شد که بعدا به خیل شهدا پیوست.
وی گفت: اهمیت این موضوع زمانی بیشتر مشخص می شود که بدانیم نیروهای شهربانی عقب نشینی کردند و در داخل ساختمان شهربانی مستقر شده بودند و پس از اینکه ما مجسمه را پایین کشیدیم، نیروهای انقلابی و مردمی بر شهر مسلط شدند و همین حرکت، جرقه تشکیل کمیته انقلاب بود.
حجت الاسلام رضایی با بیان اینکه در این دوران تمام فعالیت های ما تحت نظارت و رهبری سه اشخاصی بود که پیشتر از آن ها یاد کردم، افزود: نیروهای انقلابی مردمی که البته مسلح نیز بودند، به سوی شهربانی تیراندازی کردند و به یاد دارم در یک لحظه متوجه شدم محوطه شهربانی تاریک شد و به من گفتند ماموران شهربانی قصد دارند با خودرو از داخل شهربانی خارج شوند و من از مردم خواستم راهشان را مسدود نکنند و در نتیجه آنها در پادگان نظامی پناه گرفتند و تمام شهر در اختیار نیروهای انقلابی قرار گرفت.
وی گفت: ما یک شهر جنگ زده، شهید داده و یک آشفته بازاری را از شهربانی تحویل گرفتیم و به دست نیروهای مردمی سپردیم که شور و شوق زیادی برای اداره شهر داشتند.
وی افزود: فردای آن روز حوزه علمیه را تبدیل به مرکز ستاد کردیم و به ۲ دستگاه ماشین بلندگو بستیم و آن ها در سطح شهر راه می رفتند و شماره تلفن های حوزه علمیه را از طریق بلندگو به مردم اعلام می‌کردیم و کم کم مردم از محلات مختلف به این ستاد می آمدند و اقدام به سازماندهی آن ها کردیم.
به گفته رضایی با تشکیل این ستاد، علاوه بر آن که شهروندان احساس آرامش و امنیت می کردند، امنیت روستاها را نیز همین نیروها به عهده گرفتند و به عبارت بهتر در روز یکشنبه دهم دی ماه یک "ستاد انقلابی مردمی" برای اداره تربت حیدریه و روستاهای اطراف ایجاد کرده بودیم و این در حالی بود که روز ۲۲ بهمن در سراسر کشور، روز پیروزی انقلاب اسلامی نام گرفت.
وی اظهار داشت: در همین ایام پیروزی انقلاب در تربت حیدریه، نامه ای خدمت حضرت امام (ره) ارسال کردم و در آن به تشریح وضعیت تربت حیدریه برای ایشان پرداختم و در نهایت از معمار فرزانه انقلاب کسب تکلیف نمودم.
حجت الاسلام رضایی گفت: ایشان در پاسخ به من دستور دادند کمیته ای را در تربت حیدریه تشکیل و من نیز بلافاصله فرمان را اجرا کردم و بدین ترتیب تا آنجا که ذهنم یاری می دهد، آغاز کار کمیته انقلاب اسلامی تربت حیدریه، در روزهای دهم یا یازدهم دی ماه سال ۵۷ به این شکل رقم خورد که زیر نظر علمای شهر اداره می شد.
وی افزود: تحت لوای همین کمیته، کمیته امداد نیز با عنوان کمیته تعاون برای رسیدگی به امور خانواده شهدا و خانواده های بی بضاعت تشکیل دادیم و حتی به یاد دارم بعدها که آقایان مهدی کروبی و مرحوم حبیب الله عسگراولادی که از سوی حضرت امام (ره) مامور سرکشی از شهرهای ایران شده بودند، وقتی کمیته تعاون ما را دیدند، مورد پسندشان قرار گرفت و پرونده های تربت حیدریه را کپی کردند و با خودشان به تهران بردند و بعدها کمیته امداد امام خمینی(ره) را بر اساس همین الگوی تربت حیدریه ایجاد کردند.

تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسامی تربت حیدریه
حجت الاسلام رضایی در ادامه به چگونگی تشکیل سپاه پاسداران در تربت حیدریه پرداخت و گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به تدریج موضوع سپاه در تربت حیدریه مطرح شد و من با حجت الاسلام حسن ربانی که از علما و فضلا هستند و اکنون نیز پشتیبانی حوزه علمیه قم را بر عهده دارند، در این خصوص صحبت کردم.
وی با بیان اینکه در این زمان مرحوم آیت الله عباس واعظ طبسی فرمانده کمیته انقلاب در خراسان بود، افزود: به اتفاق جمعی از علمای دیگر شورایی را برای ایجاد سپاه تشکیل دادیم و در آن دوران آقای واعظ طبسی نه تنها فرمانده کمیته انقلاب بود بلکه همه کاره سپاه در استان بود و دستور دادند من به عنوان مسئول و فرمانده سپاه کار را ادامه دهم.
وی اظهار داشت: در همان ایام خشت بنای نهادهای دیگری چون بنیاد شهید، بنیاد مستضعفان و سازمان تبلیغات اسلامی را نیز بنیان گذاشتم.

بر اساس گزارش ارسالی از سوی روابط عمومی سپاه پاسداران ناحیه تربت حیدریه، اسامی فرماندهان سپاه ناحیه تربت حیدریه از ابتدای تشکیل تا امروز به شرح ذیل است:
حجت الاسلام محمدعلی رضایی، حاج مصطفی خراسانی، حجت الاسلام حسین نمازی، سرهنگ هوشنگ رجب نیا، مروی، سرهنگ محمد کمیلی، سرهنگ علی اکبر رمضانی، سرهنگ حسین یزدانخواه، سرهنگ علی محمدی، سرهنگ غلامرضا محمدپور، سرهنگ نجیب اله نیک انجام، سرهنگ عباس حجازیان، سرهنگ فرضعلی گرایلی و اکنون سرهنگ علی نیک یاد فرماندهی سپاه تربت حیدریه را بر عهده دارد.
این گزارش می افزاید: حجت الاسلام سید حسن ربانی در همان سال ها مسئول سازماندهی نیروهای انقلاب با عنوان گارد انقلاب بود.
مرکز شهرستان ۲۲۵ هزار نفری تربت حیدریه در ۱۵۰ کیلومتری جنوب غربی مشهد واقع است.

۷۰۷۹/۶۱۲۱/۶۰۵۳