مراسم بهترین‌های فیفا و کلی ابهام و سوال؛ نقطه‌های اشتباه، انتخاب‌های غلط

به گزارش سایت نود، روزی که اولین جایزه مرد سال فوتبال دنیا در دستان لوتار ماتیوس قرار گرفت، کم‌تر کسی فکر می‌کرد جوایز فردی پایان سال فوتبال دنیا یکی دو دهه بعد به تحت تاثیر اسپانسرها و به عبارت بهتر پول تا این اندازه دستخوش تغییر شود.

توپ طلا و کلاهی که بر سر مارادونا و پله رفت

از آغاز دهه 60 تا سال 1991 تنها جایزه مهم فردی دنیای فوتبال، عنوان توپ طلای اروپا بود که توسط مجله فرانس فوتبال به بهترین‌های هر سال فوتبال اروپا اهدا می‌شد. قانونی مبنی بر منع انتخاب غیر اروپایی، اجازه نداد مارادونا با وجود سال‌ها بازی درخشان در ناپولی و بارسلونا صاحب این جایزه شود. پله هم که تمام دوران بازی‌اش را آن سوی آتلانتیک سپری کرده بود، طبیعتا نمی‌توانست توپ طلا را ببرد. در این بین، فیفا دست به کار شد و از سال 1991 مرد سال فوتبال دنیا را از نگاه خودش انتخاب کرد. اولین جایزه به لوتار ماتیوس رسید و سال 1995 انقلابی در این عرصه رخ داد و برای اولین بار یک غیر اروپایی به نام ژرژ وه‌آ مرد سال فوتبال دنیا و البته صاحب توپ طلا شد. قانون منع انتخاب بازیکنان غیراروپایی برداشته شد و 2 انتخاب موازی با هم بهترین‌های اروپا و دنیا را از هم تفکیک می‌کرد.

ماجرای اسپانسرها و گول‌زنی فیفا

سال 2010 فیفا در کنفرانسی از ادغام 2 جایزه توپ طلا و مرد سال فوتبال جهان و جایزه‌ای با نام «توپ طلای فوتبال جهان» خبر داد. این ماجرا حاصل امضای قرارداد پرسود بین «فرانس فوتبال» و فیفا بود؛ قراردادی 6 ساله که سود زیادی نصیب طرفین کرد و عنوان توپ طلای اروپا را در حد جایزه بهترین بازیکن فصل لیگ قهرمانان اروپا تقلیل داد. به این ترتیب وسلی اسنایدر در درخشان‌ترین فصل فوتبالی خودش نتوانست حداقل رنگ توپ طلای اروپا را به چشم ببیند. زمان گذشت و پس از 6 سال و پایان قرارداد، فرانس فوتبال هم دوباره جایزه مجزای خودش را به برترین بازیکن اهدا کرد؛ با این تفاوت که دیگر عنوان «اروپا» از توپ طلا برداشته شد و فرانس فوتبال هم موازی با فیفا، مرد سال فوتبال دنیا را معرفی کرد. به این ترتیب فیفا تصمیم گرفت جایزه جدیدی برای خودش با نام «THE BEST» ابداع کند و به حالا هر 2 نهاد مرد سال فوتبال جهان را برمی‌گزینند؛ فرانس فوتبال در قالب توپ طلا و فیفا در قاب جایزه «THE BEST»

اشتباه بزرگ و فریب اسپانسرها

به نظر می‌رسد در این بین کلاه گشادی سر فرانس فوتبال رفت و این نهاد رویه اولیه خودش که بر آن تاکید را داشت، تحت تاثیر اسپانسرها و قرارداد با فیفا را تغییر داد و جهانی شد. این نشانه، دلیل مستندی برای تایید نگاه تجاری فیفا و فرانس فوتبال به این انتخاب بهترین‌هاست. برای فیفا و یوفا مسائل تجاری اهمیت زیادی دارد و در این بین رای مربیان و کاپیتان‌ها (آیتم فیفا برای انتخاب بهترین بازیکن دنیا) هم خالی از شائبه نیست؛ نه به خاطر تطمیع بلکه به دلیل سطح فنی! طبق آنچه گابریله مارکوتی ادعا کرده چند سال قبل در جریان رونمایی از آرای مربیان و کاپیتان‌های عضو فیفا در رای سرمربی اوگاندا، نام ژابی آلونسو به جای ژاوی وارد شد و این سرمربی ادعا کرد به اشتباه اسم ژاوی را ژابی نوشته و از نام خانوادگی آلونسو هم یاد نکرده است! به این ترتیب رای به حساب ژابی واریز شد و ژاوی در سالی که یک یوروی رویایی را پشت سر گذاشته بود، دستش از افتخار فردی کوتاه ماند. خیلی‌ها با استناد به این اشتباه مدعی شده‌اند همه مربیان و کاپیتان‌ها نباید به شکل مساوی از حق رای برخوردار باشند و شاید گزینه «رای الکترال» تضییع حق کم‌تری در پی داشته باشد! علاوه بر این‌ها، روند تجاری شدن فوتبال ( برگزاری جام‌های جدیدالتاسیس و افزودن تعداد تیم‌های تورنمنت‌ها) در انتخابات فیفا تاثیرگذار گذاشته و جهت‌دهی به رای‌ها، معمولا مطابق میل و سیر تجاری فیفا پیش می‌رود. اینکه در کره‌شمالی، کشوری با تعداد محدود تلویزیون، نظر یک سرمربی کم‌تر فوتبال دیده و دور از ارتباطات فوتبالی، چقدر نزدیک به سرمربی تیم ملی کشوری به نام انگلیس است، جای سوال دارد و به همین دلیل آرای کلی در انتخاب مرد سال فوتبال دنیا چندان علمی و فنی به نظر نمی‌رسد. به همین دلایل موازی با تغییرات متعدد در مراسم و عنوان بهترین‌های هر سال دنیا، انگار روند منطقی انتخاب‌ها هم متفاوت شده است!

1977