نویسنده دفاع مقدس باید خلاقیت تبیینی داشته باشد/در حوزه ادبیات دفاع مقدس، مخاطب‌شناس نبوده‌ایم

زهره شریعتی نویسنده دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا عنوان کرد: تاریخ شفاهی و خاطرات دفاع مقدس شاید از لحاظ آن دسته افرادی که خواننده دائمی این آثار هستند تکراری شده باشد، این مسئله مربوط به سوژه‌ها نیست بلکه مرتبط با سبک نگارش است که بعضا آزاردهنده شده و باید سبک‌های نگارش ما تغییر کند.

وی ادامه داد: در زمینه‌ای که از نظر مستندات ضعفی وجود ندارد در خصوص زندگی، شخصیت و سرگذشت شهدا باید به سبک‌های مختلف و متفاوت مثل داستان و رمان و شعر پرداخته شود؛ اما در خصوص آن دسته از شهدایی که هنوز مستندات کافی از زندگی و سرگذشتشان در دست نیست، همانند شهدای مدافع حرم، نیاز است که همچنان در زمینه تاریخ شفاهی فعالیت‌های لازم انجام گیرد؛ هر چند که تاریخ شفاهی دفاع مقدس تمامی ندارد.

نویسنده دفاع مقدس باید خلاقیت تبیینی داشته باشد

پژوهشگر و نویسنده حوزه دفاع مقدس افزود: در سال‌های آینده سلیقه مخاطب به سمت مستندات دفاع مقدس سوق پیدا می‌کند و به دنبال واقعیت‌های آن زمان خواهد رفت، نکته حائز اهمیت در این مسئله نیز این است که قلم باید قلم مناسبی باشد و ما در حال حاضر خلاقیت زیادی در سبک نگارش مشاهده نمی‌کنیم.

شریعتی با بیان اینکه خلاقیت به معنای تخیل نیست، اضافه کرد: در نگارش خاطرات، ما چیزی از خود نمی‌نویسیم و نمی‌توانیم بال و پر زیادی به مطالب بدهیم اما وظیفه ما در عین امانت‌داری بیان خلاقانه و تبیین خاطرات است که متاسفانه برخی نویسندگان ما خلاقیت تبیینی ندارند که بتوانند داستان را بدون دخالت تخیل در عین حال هنرمندانه ارائه دهند؛ ما در زمینه تاریخ شفاهی و نگارش آن هنوز هم قله‌های فتح نشده زیادی داریم.

عشق و حماسه در کنار هم، راه جذب جوانان است

نویسنده "عاشقان ایستاده میمیرند" در خصوص جذب جوانان به ادبیات دفاع مقدس اظهار کرد: در مورد جوانان دو نکته جالب و قابل توجه است، یکی جنبه احساسی و روابط عاشقانه شهدا با همسرانشان و جنبه دیگر جنبه حماسی، قدرت تغییر و انتخاب نوع مرگ است که باید بین این دو مسئله تعادل برقرار شود.

پژوهشگر و نویسنده حوزه دفاع مقدس ادامه داد: جوان باید ببیند و تحلیل کند که چگونه یک فرد بااحساس و عاشق با این حجم از محبت به خانواده، هدف والاتری را در نظر می‌گیرد و برای رسیدن به آن هدف از آن همه محبت گذشته و جان خود را در راه هدفی والا می‌دهد، و این مسئله است که هم درجات عشق و هم حماسه انتخاب مرگ را متعالی می‌کند.

اهداف اخروی سبب دل بریدن از عشق دنیایی خواهد شد

شریعتی اضافه کرد: جوان باید بداند که شهید از شدت خستگی، زندگی را رها نکرده است بلکه داشتن اهداف اخروی سبب دل بریدن از عشق دنیایی خواهد شد، جوان باید درک کند که شهید از عشق دنیایی و زندگی خود به خاطر رسیدن به هدفی والاتر گذشته است.

فضای کتاب‌خوانی جامعه پیچیده است

پژوهشگر و نویسنده حوزه دفاع مقدس افزود: هر فرد در جامعه باید برای خود دغدغه‌مندی داشته باشد، از نویسنده و طراح جلد گرفته تا خواننده و مخاطب، و این دغدغه‌مندی است که سبب می‌شود اندک اندک فرهنگ کتابخوانی و توجه به سرگذشت و تاریخ کشور رواج پیدا کند و ضعف‌های فرهنگی جامعه جبران شود.

در حوزه ادبیات دفاع مقدس، مخاطب‌شناس نبوده‌ایم

شریعتی در خصوص موفق نبودن کشور در زمینه تبلیغ و ترویج ادبیات دفاع مقدس تشریح کرد: این مسئله بیشتر به نوع معرفی و تبلیغ آثار برمی‌گردد، ما مخاطبان را درست شناسایی نکرده‌ایم و نتوانسته‌ایم احساس نیاز به کتاب و کتابخوانی را در آنان زنده کنیم و این نشان‌دهنده کم‌کاری رسانه‌ها و مدارس است که نقش بسیار مهمی در این امر ایفا می‌کنند و البته سهل انگاری بیشتر از سوی مدارس و خصوصا مربیان پرورشی است.

کتاب یک کالای فرهنگی است نه یک هدیه فرهنگی

وی هدیه دادن کتاب در مراسمات و همایش‌ها به عنوان یک کالای فرهنگی را کاری اشتباه و نادرست دانست و عنوان کرد: زمانی که یک کالای فرهنگی با ارزش مانند کتاب، قبل از برانگیخته شدن احساس نیاز در مخاطب به صورت رایگان در اختیار وی قرار گیرد سبب می‌شود تا مخاطب ارزش آن محصول را درک نکرده و از آن استفاده نکند.

پژوهشگر و نویسنده حوزه دفاع مقدس ادامه داد: کتاب باید به عنوان یک محصول فرهنگی به فروش برسد و مخاطب برای به دست آوردن آن اول احساس نیاز کند و سپس هزینه بپردازد تا ارزش آن را درک کرده و به راحتی از کنارش عبور نکند، اگر بر خلاف این باشد نتیجه مطلوب به دست نخواهد آمد.

شریعتی در پایان اظهار کرد: تاریخ شفاهی و ادبیات دفاع مقدس جای پیشرفت دارد اما به این معنا نیست که فعالیت‌های انجام شده در این زمینه سودمند نبوده و تاثیرات لازم را بر جامعه نداشته است، چرا که اگر ادبیات دفاع مقدس ضعیف بود ما رشادت‌های شهدای مدافع حرم را نداشتیم و همین دلاوری‌ها و جوانمردی‌های جوانان نسل جدید نشان دهنده تاثیرگذاری ادبیات دفاع مقدس و مقاومت بر سبک زندگی مردم است.