تخصیص یارانه به واردات خودروهای کم مصرف راهکار رفع چالش‌ها

علی مراد شریفی پیش از ظهر امروز (سه شنبه) در نشست "اثرات افزایش قیمت بنزین بر اقتصاد ایران" که به همت گروه اقتصاد و با همکاری انجمن علمی اقتصاد و پژوهشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان در این دانشگاه برگزار شد، اظهار کرد: در بحث افزایش درآمد دولت، آنچه از حذف یارانه‌های حامل انرژی نصیب دولت می‌شود، عمدتا در حوزه فرآورده‌های نفتی است که حدود ۲۰۰ میلیارد دلار برای کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا پیش بینی می‌شود.

وی افزود: این رقم چیزی حدود پنج درصد در قسمت افزایش بر درآمد دولت است و در افزایش رفاه نیز رقمی حدود چهار درصد از تولید ناخالص داخلی را شامل می‌شود.

تدوین مدل یکپارچه انرژی راهکار رهایی از چالش‌ها

به گزارش ایسنا، این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان، یکی از مشکلات اصلی در حوزه حامل‌های انرژی را عدم تدوین مدل یکپارچه انرژی دانست و توضیح داد: چند راهکار در چهل سال گذشته ارائه شد، یکبار در دهه ۷۰ در دانشگاه شریف مدل جامع انرژی ارائه شد که براساس آن تمام حامل های انرژی به صورت یک پکیج در کنار هم قرار داده می شدند که این طرح ناتمام ماند.

شریفی اضافه کرد: در دهه ۸۰ گام دیگری با همکاری دانشگاه اصفهان و شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان برداشته و مدل جامع انرژی مطرح شد که این طرح نیز متاسفانه در دولت احمدی نژاد ناتمام ماند. در این مدل یکی از بحث ها این بود که حذف یارانه حامل های انرژی چه تاثیری بر اقتصاد کلان، مدل جمعیتی، محیط زیست و تجارت خارجی دارد.

وی بر ضرورت بررسی شفاف پرداخت یارانه‌ها تاکید کرد و گفت: قیمت بنزین از سال ۱۳۵۵ با ۶ ریال آغاز شد و تا امسال که به نرخ ۱۵۰۰ تومان برای بنزین سهمیه‌ای و ۳۰۰۰ تومان در سهمیه آزاد رسیده است. این روند نشان از فراز و نشیب در این زمینه دارد و قطعا در سال‌های آینده چالش ها ادامه خواهد داشت.

کاهش سهم صادرات نفتی ایران تا ۲۰۴۰

این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان به گزارش آژانس بین المللی انرژی اشاره کرد و گفت: این گزارش سالانه تهیه و در آن روند حامل‌های انرژی به تفکیک کشور ها معرفی می‌شود. آنچه در حوزه کارشناسان اقتصاد اهمیت دارد، بررسی‌های این آژانس است که بر اساس پیش بینی های آن، سهم صادرات و استخراج نفت ایران تا سال ۲۰۴۰ محدود می شود.

شریفی، پیش بینی محدودیت صادرات نفتی ایران را تهدیدی جدی تلقی کرد و افزود: البته این پیش بینی ها تا قبل از خروج آمریکا از برجام بود.

وی اضافه کرد: اکنون در خوشبینانه ترین حالت می توانیم تا ۱۰ میلیون بشکه در روز به شرط سرمایه گذاری مناسب به فروش برسانیم و حتی اگر تحریم ها نیز برداشته شود، ظرفیت ما خیلی امیدوارانه نیست، چراکه درحال حاضر، عراق بهتر از ایران در این حوزه فعالیت دارد.

این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان، تهدید دیگر برای کشور را روند رو به افول سهم نسبی نفت در عرضه جهانی دانست و اظهار کرد: در حال حاضر تمرکز به سمت انرژی های تجدیدپذیر همچون باد، آب و خورشید بیشتر است که سهم ایران در این حالت از هفت درصد تجاوز نمی کند و در واقع حرفی برای گفتن در حوزه انرژی های تجدیدپذیر نداریم.

شریفی با تاکید بر اینکه وضعیت خوبی در حوزه صادرات نفت به دلیل کاهش تقاضا نداریم، استفاده بیشتر از انرژی های تجدیدپذیر را استراتژی بلندمدت برای رهایی از سوخت فسیلی دانست و گفت: سهم کشورهای جهان در عرضه انرژی ۲۰۱۷ نشان می دهد که کشورهای آمریکا، عربستان، روسیه، کشورهای اوپک و کشورهای غیر اوپک بیشترین سهم را در این زمینه دارند و ایران در حوزه گاز طبیعی جایگاه مناسبی دارد که با کانادا قابل رقابت است.

وی به گزارش های صندوق بین المللی پول اشاره و اظهار کرد: دو گزارش از سوی صندوق بین المللی پول منتشر شده که یکی در سال ۲۰۱۵ تحلیل بررسی یارانه حامل های انرژی به تفکیک کشورها است و سال ۲۰۱۹ اطلاعات آن به روز شده است. در این گزارش ها می توان فاصله قیمت های حامل انرژی را سنجید.

این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان با بیان اینکه یارانه انرژی در تمام دنیا پرداخت می شود، خاطرنشان کرد: در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ مجموع پرداخت یارانه حامل های انرژی در سراسر جهان اعم از کشورهای توسعه یافته و کشورهای درحال توسعه رقمی حدود ۴ تا ۵ هزار میلیارد دلار بود که در سال ۲۰۱۵، ۶.۳ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) و در سال ۲۰۱۷، ۶.۵ درصد یارانه حامل انرژی پرداخت شده است.

شریفی ادامه داد: کشورهایی همچون چین، آمریکا، روسیه و هند نیز یارانه حامل های انرژی پرداخت کرده اند. بر اساس آمار، ۲۵ درصد میزان یارانه پرداختی به حامل های انرژی مربوط به کشورهای توسعه یافته، ۱۵ درصد آسیای مرکزی و قفقاز و ۱۰ درصد مربوط به کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا است که در ایران زیر ۱۰ درصد است.

هزینه ۲ میلیون دلاری ایران برای آلودگی های هوا

این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان هزینه ای که آلودگی‌های ناشی از سوخت های فسیلی به جان انسان ها تحمیل می‌کند را تهدیدی بزرگ دانست و گفت: در این گزارش ارزشی که برای جان انسان ها به دلیل آلودگی های هوا ناشی از بنزین دارد اشاره شده که بسیار حائز اهمیت است.

شریفی اضافه کرد: در آمار سال ۲۰۱۵ نشان داده شد که ایران ۲ میلیون دلار در سال صرف هزینه های ناشی از آلودگی های ناشی از بنزین کرده است. در این گزارش آمده است که کشورهایی مانند امارات و عربستان این هزینه را بسیار کاهش داده اند.

وی مقایسه قیمت حامل های انرژی با کشورهای مختلف را کاری اشتباه دانست و گفت: هر کشور شرایط خاص خود را دارد که نباید باهم مقایسه شود.

۷۰ درصد یارانه به خاطر زیرساخت‌های نامناسب پنهان است

وی اظهار کرد: دولت ۳۰ درصد یارانه حامل های انرژی را پرداخت می‌کند و ۷۰ درصد آن مانند نشر آلودگی، ترافیک، تصادف و مالیات بر ارزش افزوده پنهان است.

این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان، خودروهای سواری را یکی از مشکلات زیرساختی بحران آفرین اعلام کرد و گفت: وضعیت تولید خودرو طی ۱۰سال گذشته از ۶ میلیون خودرو به ۱۲ میلیون خودرو رسیده که تهدید و چالشی جدی برای کشور است.

شریفی تصریح کرد: مطالعات نشان داده که اگر دولت یارانه بنزین را به واردات خودروهای کم مصرف خارجی اختصاص دهد، بسیاری از مشکلات در بحث کاهش مصرف و کاهش آلاینده ها برطرف می شود.

انتهای پیام