افزایش موفقیت آی وی اف، ده نکته مهم

روز انتقال نطفه، پرشی برای بیماران IVF است. هنگام که باروری شما درمان می شود و امید به زندگی به شما باز می گردد. داروها اثر کرده اند و شما چند نطفه دارید و آماده انتقال هستند.
پیش و در طول و بعد از انتقال نطفه چه باید کرد که شانس شما بیشتر شود؟ این اولین سوالی است که بیمار می پرسد. در اینجا نکاتی که به شما کمک می کند ذکر شده است.

1- پزشکی که تجربه زیادی دارد انتخاب کنید
در کلینیک به شما می گویند انتقال نطفه امری رایج است. اما شما مریض هستید و دارید پول پرداخت می کنید بنابراین اصرار کنید که پزشک با تجربه انتقال شما را انجام دهد. تجربه بسیار مهم است. باید پزشکی با تجربه انتقال را انجام دهد تا مسلط به تمام مراحل کار باشد.
2- سریع باشید
انتقال نطفه باید سریع و آسان باشد. از پزشک بخواهید پیش از انتقال، مراحل را تقلید کند. شاید بگوید نیازی نیست اما بپرسید چرا؟ این کار باعث می شود به تخمک گذاری رحم کمک شود و اگر نیازی به میل جراحی باشد مشخص شود. گاهی در صورت تاخیر چند دقیقه ای، عملیات با شکست روبرو می شود.
3- هیدروسالپنکس نداشته باشید
هیدروسالپنکس مایعی است که در لوله های رحم وجود دارد که همراه یا بیماری های مقاربتی می باشند. این مایع بارداری نرمال را غیرممکن می کند. اما این مایع می تواند بر درمان IVF نیز تاثیر بگذارد. مایع می تواند وارد رحم شود و نطفه انتقال داده شده را از بین ببرد. پیش از این عمل بهتر است آزمایش سونوگرافی برای بررسی این مایع انجام داد. لوله های شما باید پیش از انجام عمل و انتقال نطفه ترمیم شوند.
4- آزمایشات را انجام دهید
در کلینیک آزمایشات شما خیلی مهم نیست و ممکن است برخی آزمایشات لازم و ضروری را انجام ندهند بنابراین خودتان پیگیر باشید. برای بیماران IVF که از تخمک های خودشان استفاده می کنند انجام آمایشات هورمونی لازم است. آنالیز مایع منی مرد، لوله های رحم، بررسی تخمدان و رحم ضروری است.

برای بیماران IVF که از نطفه اهدایی استفاده می کنند، انجام آزمایشات هورمونی مطلوب است اما لازم نیست. اما بررسی مایع منی مرد، بررسی تخمدان در روز 13 و 14 که پوشش داخلی رحم ضخیم است ضروری است.

5- فولیک اسید مصرف کنید بهترین راه مصرف مولتی ویتامین است
فولیک اسید احتمال نقص در جنین را کاهش می دهد. پیش از انتقال نطفه حداقل از سه ماه قبل روزی یک مکمل مصرف کنید. مطالعات نشان میدهد فولیک اسید احتمال تولد دوقلورا در بیماران IVF افزایش می دهد.

درباره مقدار مکمل با پزشک خود مشورت کنید و مکمل حاوی فولیک اسید به همراه ویتامین دی و ویتامین های گروه ب مصرف کنید.
6- اگر بالای 40 سال هستید، دو نطفه انتقال دهید
فکر نکنید انتقال یک نطفه بهتر است. یک نطفه تنها در شرایط خاص حساس است. بنابراین در صورتی که یک خانم بالای 40 سال است بهتر است دو نطفه انتقال دهید.

با پزشک درباره انتقال دو نطفه صحبت کنید. تعداد نطفه به سن شما، کیفیت و کمیت نطفه ها و سابقه پزشکی شما بستگی دارد. احتمال چند قلو شدن نیز وجود دارد. به همین دلیل پزشک از شما می خواهد براساس شرایط موجود تصمیم بگیرید.

رایج است که استراحت بعد از انتقال نطفه به شما کمک می کند. به همسرتان پیشنهاد ناهار بدهید، الکل و قهوه ننوشید و کمی پیاده روی کنید و ورزش سنگین انجام ندهید. به خود فشار نیاوریدو دوش آب داغ نگیرید. این نطفه ها شما را فعال، خشک و آرام می خواهند.

اگر در روز انتقال سرما خورده هستید به پزشک بگویید. در طول فرایند نباید سرفه یا عطسه کنید. این مسئله هنگامی که نطفه داخل بدن است بر روی کاشت اثر نمی گذارد اما هنگامی که میل جراحی داخل رحم است عطسه کردن کاری عاقلانه نیست. از پزشک بخواهید راهی برای جلوگیری از سرفه وعطسه به شما پیشنهاد دهد.

انتقال نطفه کاری نگران کننده است. مطالعات نشان میدهد افرادی که بعد از انتقال نطفه تا 15 دقیقه می خندند و جوک می خوانند شانس بیشتری برای بارداری دارند. کاهش استرس احتمال کاشت را افزایش می دهد.

10- از خودتان مراقبت کنید
در کلینیک معمولا به شما نمی گویند از خود مراقبت کنید اما برای شما و همسرتان موضوعی مهم در میان است. کافئین را محدود کنید (هر دو نفرتان)، به مشروبات الکلی لب نزنید، ورزش کنید و در روز انتقال نطفه طب سوزنی انجام دهید (فقط خانم) و روزهای بعد از انتقال سعی کنید آرام باشید. در این زمان کاشت اتفاق می افتد. تا چند روز کار نکنید. کارهایی که باعث آرامشتان می شود انجام دهید.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
تغذیه مناسب در زمان آی وی افدر طول سیکل آی وی اف لازم است که وعده‌های غذایی سالم و متعادلی میل کنید. هیچ گونه تغییر عمده یا بزرگی را در این زمان در تغذیه‌تان ایجاد نکنید، مثلاً رژیم بدون گلوتن را به یکباره و بدون سابقۀ قبلی شروع نکنید.
پزشکان رژیم غذایی مدیترانه‌ای را برای این دوران توصیه می‌کنند. رژیم مدیترانه‌ای رژیمی گیاهی و متنوع است که مواد مغذی لازم بدن را در این دوران حساس تامین می‌کند.
نتایج یک پژوهش حکایت از آن دارد که رژیم مدیترانه‌ای شانس موفقیت آی وی اف را برای زنان زیر ۳۵ سالی که چاق نیستند، افزایش می‌دهد.
هرچند این پژوهش بر روی نمونۀ کوچکی انجام شده است، بااین حال رعایت یک تغذیۀ سالم در هفته‌های قبل از شروع آی وی اف مسلماً اگر نفعی نداشته باشد، ضرری هم ندارد.
از آنجایی که تغذیه بر روی سلامت اسپرم نیز اثر می‌گذارد، همسرتان را هم تشویق کنید که در رعایت رژیم مدیترانه‌ای با شما همراه شود.

رژیم مدیترانه‌ای شامل خوراکی‌های زیر می‌شود
سبزیجات و میوه‌های تازه
پروتئین‌های بدون چربی مانند ماهی و ماکیان
غلات کامل سبوس‌دار از قبیل کینوا، فارو و پاستای سبوس‌دار
حبوباتی مانند لوبیا، عدس و نخود
لبنیات کم‌چرب
چربی‌های سالمی مانند آووکادو، روغن زیتون فرابکر، آجیل و دانه‌ها
گوشت قرمز، شکر، غلات تصفیه شده و دیگر غذاهای فرآوری شده را از رژیم غذاییتان حذف کنید.
مصرف نمک را کاهش دهید و غذا را به جای نمک، با ادویه‌ها و گیاهان مختلف طعم‌دار کنید.

ورزش در زمان آی وی اف
بسیاری از بانوان ورزش کردن را در طول درمان IVF متوقف می‌کنند، چون نگرانند که مبادا ورزش شانس باردار شدنشان را از بین ببرد.
اما پزشکان توصیه می‌کنند که برنامۀ ورزشیتان را طبق روال سابق ادامه بدهید، به خصوص اگر عادت به ورزش دارید و برنامۀ ورزشی خاصی را برای تناسب اندام رعایت می‌کنید.
اگر شاخص توده بدنی (BMI) سالمی دارید، همواره ورزش کرده‌اید و لایه پوشش دهندۀ داخل رحمتان ضخیم است، ورزش کردن را قطع نکنید.
پزشکان به تمام خانم‌هایی که درمان IVF را برای باروری امتحان می‌کنند، توصیه می‌کنند که در هفته بیشتر از ۲۵ کیلومتر ندوند.
دویدن بیش از هر ورزش دیگری روند باروری را مختل می‌کند، چرا که اثرهای نامطلوبی بر روی ضخامت لایۀ پوشش دهندۀ رحم می‌گذارد و باعث می‌شود در حالی که سیستم تناسلی بیش از هر نقطۀ دیگری از بدن به خون نیاز دارد، خون از رحم به سمت عضلات و اندام‌های دیگر بدن برود.

داروهایی که مصرف آنها با داروهای باروری تداخل ایجاد می‌کند
فهرست کاملی از تمام داروهای مصرفی خود را قبل از شروع سیکل IVF به پزشک معالجتان ارائه کنید. حتی داروهایی از قبیل موارد زیر را که به نظرتان بی‌اهمیت و بی‌‍ضرر هم می‌آید، در فهرستتان بنویسید:
قرص حساسیت روزانه
استامینوفن (تایلنول) یا ایبوپروفن (ادویل)
هر نوع داروی تجویزی
مکمل‌های بدون نسخه (OTC)
مصرف داروهای فوق ممکن است عوارض زیر را به دنبال داشته باشد:
ایجاد تداخل با داروهای باروری
اثرات نامطلوب بر روی تنظیم هورمون‌های بدن
کاهش کارآمدی و تاثیرگذاری کلی درمان
لازم است مصرف داروهای زیر را در زمان آی وی اف قطع کنید، چرا که ممکن است مشکلاتی جدی را برایتان به وجود بیاورد. پزشک می‌تواند داروهای جایگزین را برای مصرف در دوران سیکل IVF و حتی در طول بارداری تجویز کند.

داروهایی که باید مصرف آنها را قطع کنید
داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDS) تجویزی و بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن (ادویل، مورتین، میدول) و ناپروکسین (الیو)
داروهایی مانند داروهای ضدافسردگی که برای درمان افسردگی، اضطراب و دیگر ناراحتی‌های روانی تجویز می‌شود.
استروئیدهایی مانند داروهای مورد استفاده برای درمان آسم یا لوپوس
داروهای ضدتشنج
داروهای تیروئید
فرآورده‌های پوستی، به ویژه فرآورده‌های حاوی استروژن یا پروژسترون
داروهای شیمی درمانی

مکمل‌های مناسب دوران IVF
چند مکمل طبیعی وجود دارد که می‌توانید آنها را برای با موفقیت به پایان رساندن بارداری جدیدتان مصرف کنید.
مصرف ویتامین قبل از بارداری را از سی روز یا حتی چند ماه قبل از آغاز سیکل IVF شروع کنید تا میزان فولیک اسید در بدنتان افزایش یابد.
چون این ویتامین از بروز نقص‌های مادرزادی مغز و نخاع در جنین در حال رشد جلوگیری می‌کند، مصرف آن بسیار مهم است. مصرف ویتامین‌های قبل از بارداری حتی موجب بهبود سلامت اسپرم‌های همسرتان هم می‌شود.
همچنین پزشکان مصرف روغن ماهی را برای حمایت از رشد جنین توصیه می‌کنند. اگر میزان ویتامین D بدنتان پایین باشد، باید مصرف مکمل‌های ویتامین D را قبل از شروع سیکل آی وی اف شروع کنید.
پایین بودن میزان ویتامین D در بدن مادر ممکن است منجر به اوتیسم فرزندش شود.
مصرف هیچ مکملی را بدون اجازۀ پزشک معالجتان شروع نکنید.

خواب کافی در دوران IVF
خواب و باروری رابطۀ تنگاتنگی با هم دارند. خواب کافی برای موفقیت آی وی اف ضروری است.
براساس یک مطالعه، نرخ بارداری خانم‌هایی که هر شب هفت تا هشت ساعت می‌خوابند، بالاتر از خانم‌هایی است که مدت خوابشان کمتر یا بیشتر است.
پزشکان دریافته‌اند که میزان ملاتونین، یعنی هورمون تنظیم کننده خواب و تولید مثل، در بازه زمانی ۹ ـ ۱۲ شب به اوج می‌رسد. بنابراین ساعت ۱۰ تا ۱۱ شب بهترین زمان برای خوابیدن است.
برای این که خواب سالم به بخشی از برنامۀ روزانه‌تان تبدیل شود، توصیه‌های زیر را رعایت کنید:
دمای اتاق خوابتان را در حد ۱۵ ـ ۱۹ درجه سانتیگراد نگه دارید.
درست قبل از خواب دوش آب گرم بگیرید یا در وان آب داغ دراز بکشید.
در اتاق خوابتان اسطوخودوس بگذارید یا هنگام حمام از این گیاه استفاده کنید.
از چهار تا شش ساعت قبل از خواب، کافئین مصرف نکنید.
از دو تا سه ساعت قبل از خواب دیگر چیزی نخورید.
قبل از خواب به موسیقی ملایم و آرامش‌بخش گوش بدهید.
حداقل از سی دقیقه قبل از خواب دیگر به صفحه نمایش دستگاه‌هایی مانند رایانه، گوشی یا تلویزیون نگاه نکنید.
نرمش‌های کششی ملایم را قبل از خواب انجام بدهید

بایدها و نبایدهای رابطه جنسی در دوران IVF
طنز تلخی که در ناباروری وجود دارد، این است که رابطه جنسی هیچ گونه تاثیر مستقیم یا ساده‌ای بر باردار شدن ندارد.
مردان از سه تا چهار روز قبل از بازیابی اسپرم باید از انزال دستی یا واژینال خودداری کنند؛ چرا که بهتر است ظرف آزمایش هنگام جمع‌آوری اسپرم، مملو از بهترین اسپرم‌های ممکن باشد تا این که فقط نمونه‌ای از آنچه بعد از انزال باقی مانده است، در اختیار داشته باشید.
البته قرار نیست که رابطه جنسی را کاملاً متوقف کنید، فقط در روزهای قبل از جمع‌آوری اسپرم کاری انجام ندهید که منجر به انزال شود.
دخول باید به صورت سطحی انجام شود، همسران باید از آمیزش واژینال عمیق خودداری کنند، چون این کار باعث تحریک دهانه رحم می‌شود.

روش‌های تسکین علائم IVF
روشهای تسکین علائم IVFهرچند سیکل آی وی اف کاملاً غیرقابل پیش‌بینی است، اما دربارۀ یک موضوع جای تردید نیست: خانم‌ها علائم جسمی متعددی را در این دوران تجربه می‌کنند.
شرایط هر بیمار متفاوت با دیگری است و هر فرد سیکل IVF را به شکل متفاوتی از بقیه تجربه می‌کند، بنابراین مشخص نیست که شما در هر یک از روزهای سیکل آی وی اف با کدام یک از علائم زیر مواجه خواهید شد.
درهر حال با رعایت توصیه‌های زیر می‌توانید عوارض جانبی داروهای باروری را مدیریت کنید یا حتی از بین ببرید.

خونریزی یا لکه‌بینی
چنانچه در طول درمان آی وی اف با خونریزی یا لکه‌بینی مواجه شدید، به سرعت با پزشک معالجتان تماس بگیرید.
لکه‌بینی یا خونریزی جزئی بعد از بازیابی تخمک عادی است؛ اما خونریزی شدید خطرناک است.
از تامپون استفاده نکنید.

مشکلات گوارشی
داروهای بدون نسخۀ مختلفی برای درمان مشکلات گوارشی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به اقلام زیر اشاره کرد:
سایمتیکون
ملین
داروهای ضداسید
پپتوبیسمول
نفخ
شاید عجیب به نظرتان برسد، اما مصرف مایعات بیشتر باعث برطرف شدن نفخ می‌شود. اگر از نوشیدن آب خسته شده‌اید، می‌توانید آب بدن را با نوشیدنی‌های زیر تامین کنید:
آب نارگیل
قرص‌ها یا نوشیدنی‌های الکترولیت با قند کم
مایع IV

حالت تهوع
اگر درمان‌های خانگی طبیعی موثر نبود، داروهای ضدتهوع را امتحان کنید. البته قبل از مصرف داروهای ضدتهوع بدون نسخه با پزشک معالجتان مشورت کنید تا دچار مشکل نشوید.

درد و سردرد
داروهای بدون نسخۀ زیر برای تسکین درد مصرف می‌شود:
استامینوفن (تایلنول)
ایبوپروفن (مورتین)
کمپرس گرم
قبل از مصرف داروهای بدون نسخه، دربارۀ دوز مناسب مصرف داروها با پزشک معالجتان مشورت کنید.

خستگی و کوفتگی شدید
هر شب هفت تا هشت ساعت بخوابید.
سعی کنید در طول روز ۳۰ ـ ۴۵ دقیقه چرت بزنید.
بیش از حد به خودتان سخت نگیرید و خودتان را در کارهای مختلف غرق نکنید.

استرس و اضطراب
تنفس آهسته و ترمیمی را تمرین کنید.
یوگا را فراموش نکنید.
برنامۀ ورزشی معمول خود را ادامه دهید.
برنامه‌های عادی و روزمره خود را ادامه دهید.
به اندازه کافی بخوابید.
زیر آب گرم دوش بگیرید یا در وان آب داغ دراز بکشید.
به مشاور مراجعه کنید.

گرگرفتگی
لباس سبک و تهیه شده از پارچۀ قابل تنفس بپوشید.
در فضاهای خنک و با تهویۀ مناسب بمانید.
پنکه‌ای را کنار تخت یا میز کارتان قرار بدهید.
آب بدن را با نوشیدن آب خنک تامین کنید.
از کشیدن سیگار، خوردن غذاهای تند و مصرف کافئین خودداری کنید.
تمرین‌های تنفس عمیق را انجام دهید.
ورزش‌های کم‌برخوردی مانند شنا، پیاده‌روی یا یوگا انجام دهید.