خروجی نظام حافظه‌محور در آموزش و پرورش، دانش‌آموزان تک بعدی آسیب‌پذیر است

به گزارش ایکنا از فارس، حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور امروز، 3 دی‌ماه در آیین تقدیر از فرهنگیان برتر فارس در حوزه پژوهش، تربیت را بسترساز یک فرآیند تحولی در جهت تکریم و تعالی هویت دانست و گفت: سال‌هاست که با این نظام حافظه‌محور حرکت کرده‌ایم که خروجی آن دانش‌آموزانی تک بعدی خالی از مهارت‌های اجتماعی و آسیب‌پذیر در برابر آسیب‌های مختلف اجتماعی است و لازم است چرخش از آموزش به تربیت داشته باشیم.
وی، انواع پژوهش در آموزش و پرورش را بنا به تعریف تربیت در سه سطح اکتشافی، تحلیلی و تجویزی تعریف کرد و گفت: پژوهش اکتشافی ارائه گزارش از وضع واقع و موجود و مقدمه‌ای است برای نقد و تحلیل در مرحله تحلیلی که بسیار پیچیده است چرا که باید علت‌یابی، مقایسه، داوری و نقد بر اساس قرائن، مستندات ادله قاطع صورت پذیرد.
ذوعلم افزود: همه تلاش ستادی ما در امر پژوهش همین است که زمینه را فراهم کنیم که معلمان هم چالش‌های پیش‌رو را برطرف کرده و روش‌های تدریس نوین را تجربه کنند و پژوهش محوری را در امر تعلیم و تربیت نهادینه کنیم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور در ادامه شعار امسال هفته پژوهش را «پژوهش، خلاقیت و زندگی» عنوان کرد و گفت: هدف از کار پژوهشی تربیت دانش‌آموز پژوهش‌محور است که بتوانند با خلاقیت مسائل و چالش‌های اساسی زندگی را حل کنند و به سبک زندگی مطلوب و هویت‌سازی که در تعریف تربیت مطرح شده برسند.
وی، یکی از اصول مهم برنامه درس ملی را یاد دهنده و یاد گیرنده بودن معلم دانست و گفت: اگر شوق یادگیری در یک معلم ضعیف شود و شعله و عشق دستیابی به معرفت، تجربه، توان و مهارت بیشتر کم فروغ شود، در آن صورت جریان تعلیم و تربیت کند و گاهی متوقف خواهد شد.
ذوعلم با تاکید بر اینکه تحول در نظام تعلیم و تربیت شامل افزایش توانمندی‌های فکری، معرفتی، اخلاقی و ایمانی در مجموعه آموزش و پرورش است، گفت: اینکه امروز شوق پژوهشی و جریان تقویت پژوهش در مدارس رو به افزایش است خود یکی از اسناد تحولی است.
معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به کاربرد واژه پژوهش بخش‌های مختلف همچون صنعت، اقتصاد، حوزه‌های علمی و آکادامیک، پژوهش‌های راهبردی، حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش، پژوهش‌های کاربردی، بنیادین، توسعه دهنده مرزهای دانش گفت: آنچه که از پژوهش در آموزش و پرورش باید مورد توجه باشد یک تعریف و برداشت مشخصی مبتنی بر هدف تربیتی است.
وی با تأکید بر اینکه تحقق اهداف تعلیم و تربیت با مشارکت و هم‌افزایی امکان‌پذیر است، گفت: همه بخش‌های جامعه اعم از حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها، دستگاه‌های تبلیغی، دستگاه‌های فکری، علمی و پژوهشی، رسانه ملی و همه رسانه‌ها و جامعه باید در خدمت ارتقای تعلیم و تربیت باشند.
ذوعلم، شورای آموزش و پرورش در هر استان را بستر بسیار مناسبی برای بررسی و شناخت چالش‌ها و مسائل آموزش و پرورش دانست و گفت: امیدواریم روز به روز مشارکت در امر ارتقای توانمندی آموزش و پرورش رشد داشته باشد.
وی به بخشی از طرح‌های وزارت آموزش و پرورش برای ارتقای پژوهش دانش‌آموزان و فرهنگیان اشاره کرد و گفت: برنامه‌های هفته پژوهش، جشنواره‌های مختلف، پروژه اقدام‌پژوهی که هر معلمی یک پژوهشگر تلقی شود و پژوهش‌های ستادی که در جهت تحقق اسناد تحولی کار می‌شود از جمله برنامه‌های پیش‌بینی شده در تحقق امر پژوهش است.
معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: همچنین وجود پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در همه استان‌ها و مناطق جهت‌گیری است که سال‌ها بر آن تأکید شده است.
ذوعلم، کنکور و نوع سنجش در پایان دوره متوسطه را از موانع مهم برای دستیابی به وضع مطلوب در برانگیختن، ترغیب و نهادینه‌سازی پژوهش معرفی کرد و گفت: رفتارهایی که در بعضی خانواده‌ها و مدارس به‌عنوان یک مطالبه خواسته می‌شود که در واقع باعث اخلال در روند پژوهش‌محوری است.
وی از نخبگان و اندیشمندان خواست تا فکر اساسی کنند و روشی درست و متوسل به اهداف آموزش و پرورش در ارزشیابی پایانی دوره متوسطه جایگزین کنند تا کنکور که یک مانع مهم نامرئی است، برداشته شود.