کتاب «تاریخ قرآن» مرحوم رامیار به شبهات خاورشناسان پاسخ داده است

غلامرضا رئیسیان، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، در خصوص مرحوم محمود رامیار رئیس اسبق دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، اظهارکرد: دکتر رامیار در کنار فعالیت‌های علمی و پژوهشی در بدنه اجرایی نیز از جمله حضور در مجلس موسسان و وزارت علوم حضور داشت. مرحوم رامیار دو سفر خارجی به فرانسه و انگلستان داشت که این سفرها و حضور در نهادهای اجرایی از ایشان شخصیتی پخته، روشن‌بین و با افق دیدی بلند ساخته بود.

وی افزود: دکتر رامیار کارهای عظیمی انجام دادند و مدیون تجربه تجربه گران‌سنگی بود که در مسئولیت‌های اجرایی به دست آوردند. تاسیس ساختمان دانشکده الهیات و راه‌اندازی مجله علمی پژوهشی در آن عصر به همت ایشان انجام گرفت.

این استاد دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: کتاب تاریخ قرآن ایشان متاثر از آشنایی وی با فضای مطالعات خاورشناسان بود، وگرنه ما این عنوان را در علوم انسانی نداریم. اولین بار تئودور نولدکه خارشناس آلمانی در سال ۱۸۶۰ کتابی با عنوان «تاریخ قرآن» تدوین کرد، این کتاب سپس توسط شاگردانش تکمیل شد و در سه جلد مفصل حدود ۸۰۰ صفحه به چاپ رسید. در زبان فارسی اولین کتاب با این عنوان را دکتر رامیار تألیف کرد، البته ابوعبدالله زنجانی تاریخ‌القرآن را به عربی نوشته که قبل از دکتر رامیار بوده است.

رئیسیان گفت: چند نکته در این کتاب اعجازبرانگیز است، اول تتبع فراوان ایشان بوده، وی از ۵۰۰ عنوان منبع و مأخذ استفاده کرده که برخی از آنها هر کدام چند جلد بوده است. نکته دوم قلم روان و نکته سوم آزادمنشی و آزاد اندیشی ایشان بود که پیش‌داوری نمی‌کند و تابع اسناد و مدارک دسته اول و متقن، چه شیعه و چه سنی و حتی خاورشناسان است، این موضوع نشان می‌دهد که ایشان واقعا فردی محقق و بدون تعصب و پیش‌داوری بود.

رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد خاطرنشان کرد: دکتر رامیار کتاب «فهارس‌القرآن» نیز دارند که هم «کشف‌الالفاظ» و هم «کشف‌المطالب» است که در زمان خود کتاب در زمان خود کتاب بسیار ارزشمندی بود، اما اکنون با وجود اینترنت شاید چندان به کار نیاید.

وی ادامه داد: دکتر رامیار اندیشمندی وزین و مدیری قوی و روشن‌بین بود و کارهای ماندگاری انجام داد، کتاب «تاریخ قرآن» دکتر رامیار همان‌طور که اشاره شد متأثر از فضای مطالعات خاورشناسان و مانند آثار آنان پر منبع و مأخذ بود، به شبهات آنان نظر داشته، به طور غیرمستقیم به این شبهات پاسخ داده و در آخر آن نیز به ترجمه‌های قرآن اشاره کرده است.