مضرات نگهداری آکواریوم در منزل

نگهداری از ماهیان زینتی و بهره بردن بصری از زیبایی‌های این موجودات و خلایق بی‌نظیر، علاوه بر تقویت حس نشاط و سرزندگی، حس خوشایندی از زندگی به انسان می‌بخشد. اما باید این نکته را پذیرفت که نگهداری از ماهیان زینتی در قالب آکواریوم‌های زیبا در منزل به کسب تجربه و همچنین کسب معلوماتی در آن حوزه نیازمند است. شاید به ظاهر یکی از تمیزترین ماهی‌ها همین ماهی‌های بی‌بو و زینتی آکواریومی باشند که به ظاهر تمیز بوده و جایی از منزل را هم آلوده نمی‌کنند اما همان‌ طور که بدان اشاره شد اینها تنها ظاهر امر بوده و طبق پژوهش‌های صورت گرفته درصد بسیار بالایی از عفونت‌های باکتریایی به همین ماهی‌های زینتی و نگهداری آنها در منزل مرتبط است. گاهی خطر نگهداری اینگونه جانوران زینتی به اندازه‌ای است که ممکن است به دلیل حمله میکروب‌ها به سیستم ایمنی بدن و پنهان بودن بیماری تا مراحل پیشرفته، جان هزاران کودک بیمار را بگیرد. در ادامه با ما همراه باشید تا با مضرات نگهداری آکواریوم در منزل آشنا شوید.

مضرات نگهداری آکواریوم در منزل

گاهی باکتری‌ها باعث انتقال بیماری به انسان و بیمار نمودن فرد می‌شوند:

۱- باکتری مهاجم سالمونلا
سالمونلا نوعی باکتری مهاجم است که ممکن است در غذاهای آلوده و مدفوع بعضی از حیوانات از جمله ماهی‌ها رشد کرده و گسترش یابد. این باکتری همچنین در آکواریوم ماهی‌های خانگی کنار دیگر خزندگان نیز به وفور دیده می‌شود و حتی کوچکترین تماس با ماهی نیز می‌تواند منجر به انتقال این باکتری خطرناک به بدن فرد گردد. در این میان افراد پرخطر شامل زنان باردار، افراد میانسال، نوزادان تازه متولد شده و یا افراد تحت درمان‌های سرطان و شیمی درمانی به واسطه سیستم ایمنی ضعیف در معرض خطر بیشتری از ابتلا به این بیماری قرار دارند.

سالمونلا نوعی باکتری مهاجم است که ممکن است در غذاهای آلوده و مدفوع بعضی از حیوانات از جمله ماهی‌ها رشد کرده و گسترش یابد

۲- باکتری خطرناک مایکوباکتریوم
این میکروب که عامل مستقیم بسیاری از بیماری‌های عفونی و عفونت‌های باکتریایی همچون سِل می‌باشد نسبت به اسید معده مقاوم بوده و از راه تنفس وارد بدن می‌شود. از آنجایی که دستگاه گوارش بهترین و مناسب‌ترین مکان جهت رشد و تکثیر سریع این باکتری به ویژه در هوای گرم تابستان است باید از تماس با انواع ماهی‌های زینتی و آکواریومی در منزل دوری نمود و با تعویض مداوم و به موقع آب آکواریوم از ابتلا به آن جلوگیری کرد. تماس مکرر با آب آکواریوم منجر به ابتلای فرد به انواع حساسیت‌های پوستی شده که به شکل برجستگی‌های ملتهب بر روی دست ظاهر می‌شود؛ به همین دلیل اغلب متخصصان پوست و بیماری‌های پوستی توصیه اکید به عدم نصب آکواریوم‌ها در فضای بسته منزل دارند زیرا فرایند درمان بیماری‌های مشترک بین حیوان و انسان از جمله باکتری مایکوباکتریوم مارینوم بسیار طولانی است. به طور کلی مضرات نگهداری آکواریوم در منزل اگرچه کم بوده و به ابتلای چند نوع ویروس و باکتری مشترک بین انسان و حیوان محدود می‌شود اما ممکن است شامل بیماری‌های ویروسی- قارچی نظیر باکتری سالمونلا، مایکوباکتریوم مورنیوم، استرپتوکوکوس اینیه، هیدروفیلا، ویبریو و لیفینفیکوس شود که اغلب بسیار کشنده بوده و از طریق هر زخم باز در سطح پوست انتقال یافته و معمولا دوره نهفتگی طولانی مدت ۳ ماهه دارد که فرد تا مرحله پیشرفته بیماری شک به بیمار بودن بدن خود نخواهد کرد و در مرحله درمان نیز سریع به آنتی‌بیوتیک پاسخ نمی‌دهد و عملاً فرد از چرخه درمان خارج شده و در مرحله بسیار خطرناکی قرار می‌گیرد که در بسیاری از موارد حتی منجر به فوت فرد می‌شود.

از هرگونه تماس مستقیم با ماهیان زینتی درون آکواریوم پرهیز کنید

توصیه‌های ایمنی جهت جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های مشترک انسان و آبزیان و کاهش مضرات نگهداری آکواریوم در منزل:
۱- هیچگاه لوازم جانبی، سیستم‌های تهویه، تُنگ و لوازم آکواریوم را درون سینک ظرفشویی و یا روشویی نشویید این کار منجر به انتقال بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان از جمله انواع باکتری‌ها می‌گردد.

۲- جهت شستشوی آکواریوم از ترکیب چند قاشق مایع سفید کننده و ضد عفونی کننده در یک لیتر آب استفاده کنید.

۳- از هرگونه تماس مستقیم با ماهیان زینتی درون آکواریوم پرهیز کنید.

۴- حتما تمامی جرم‌ها و جلبک‌های بسته شده در سطح اکواریوم را در هنگام تمیز کردن سطوح آن با آب گرم و یک شُت یا پارچه تمیز از بین ببرید زیرا این مکان‌ها محل تجمع انواع باکتری‌های خطرناک و بیماری‌زا هستند.

۵- هنگام تمیز کردن آکواریوم مراقب باشید دستتان با هیچگونه سنگ و لوازم تزئینی داخل آکواریوم در تماس نباشد و یا دچار آسیب و خراش و بریدگی نگردد؛ زیرا این سنگ‌ها و تجهیزات منبع رسوب انواع باکتری‌های خطرناک هستند.

۶- به جای دست، استفاده از برس‌ها، اسکراب‌ها، اسپری‌ها و تجهیزات تخصصی دیگر جهت پاکسازی و شستشو توصیه می‌گردد.

۷- اگر ماهی وارداتی می‌خرید (اغلب به دلیل زیبایی بسیار و تنوع این ماهیان بسیار مورد توجه آبزی‌دوستان قرار می‌گیرد) حتما در نظر داشته باشید در شناسنامه آن ذکر شده باشد “یک دوره قرنطینه کامل را طی نموده است” در غیر این صورت از خرید آن منصرف شوید زیرا ممکن است از مبادی رسمی کشور وارد نشده و قاچاق باشد. بسیاری از این ماهی‌ها با مبالغ بسیار پایین‌تر از قیمت واقعی وارد شده و چون اصول بهداشتی در نگهداری آن‌ها رعایت نمی‌شود عامل انتقال بسیاری از بیماری‌ها هستند.

۸- حتماً در هنگام نگهداری از ماهیان زینتی با یک تیم مشاوره اعم از دامپزشک، متخصص آبزیان و ماهی‌های دریایی و هرازگاهی پزشک جهت معاینه شما و سایر افراد خانواده در تماس باشید تا از مضرات نگهداری آکواریوم بکاهید.

منبع: Cons of aquarium maintenance