سالگرد شانزدهم چهارشنبه سیاه نیشابور

در این حادثه که به قولی بزرگ‌ترین سانحه راه‌آهن در ایران به شمار می‌رود، شدت انفجار به حدی بود که تا شعاع ۲۰ کیلومتری محل سانحه خسارت وارد شد و گودالی به عمق 20 متر در محدوده‌ای وسیع ایجاد نمود.

در شانزدهمین سالگرد این حادثه، این بار با سید مهدی حسینی یکی از ماموران آتش‌نشان که خود نیز در سانحه قطار نیشابور مجروح شد، گفت‌وگو کرده‌ایم؛ او در این خصوص گفت: امسال 16 سال است که از آن روز غم‌انگیز که منجر به شهادت چندین نفر از همکارانم در سازمان آتش‌نشانی شهرستان نیشابور شد، می‌‏گذرد. در آن روز حدود ساعت 4.30 صبح که به چهارشنبه سیاه هم معروف شد، به سوانح ستاد فرماندهی آتش‌نشانی اعلام حادثه می‎شود، براساس آنچه ابتدا اعلام گردید چند واگن آزاد شده و در گذرگاه خیام قرار بود از ریل خارج شوند که بلافاصله نیروهای ایستگاه مرکزی شماره یک آتش‌نشانی به محل مورد نظر اعزام شدند.

وی بیان کرد: پس از رسیدن به محل، مجدد اعلام گردید در ایستگاه خیام روستای دهنو هاشم‎آباد واگن‎های حامل گوگرد، پنبه و دیگر مواد آتش‌‏زا فرار کرده و در همان محل از ریل خارج و موجب بروز آتش‌سوزی شده‎اند.

حسینی که در زمان وقوع حادثه تنها دو سال از استخدامش در آتش‌نشانی نیشابور می‎گذشت و در این سازمان مشغول خدمت بود، اظهار کرد: چون شیب مسیر به سمت تهران بیشتر بود واگن‎هایی که آزاد شده بودند، سرعت بالایی داشته و به همین دلیل به ضلع شمال و جنوب راه‌آهن واژگون شده بودند.

وی گفت: به دلیل شدت بروز آتش نیروهای کمکی از حوزه آتش‌نشانی شهرستان، کارخانجات، شهرداری‎های اقماری و حتی مشهد درخواست شد. اگرچه آتش اطفاء شده بود اما در ساعت 9.37 دقیقه انفجار مهیب دیگری در همان محل رخ داد که منجر به شهید شدن تعداد 24 آتش‌نشان از کل استان که 8 نفر آن‌ها از مجموعه آتش‌نشانی نیشابور بودند، گردید.

حسینی که خودش نیز در این حادثه مصدوم شده بود، افزود: اگرچه از ابتدای صبح در محل حادثه بودیم اما قبل از وقوع انفجار برای آب‌گیری مجدد رفته بودیم که در زمان برگشت به محل حادثه برای یک دقیقه در تقاطع اصلی روستای هاشم‎آباد به علت اینکه نیروهای اداره برق در حال تمهیدات لازم برای جلوگیری از خطرات بیشتر بودند، متوقف شدیم که انفجار رخ داد.

وی اظهار کرد: اگر چه در ضلع شمال راه‌آهن و در فاصله 70 متری محل انفجار قرار داشتیم اما چون هنوز در معرض مستقیم قرار نگرفته بودیم اتفاق خاصی برایمان نیفتاد اما اگر کمی زودتر می‎رسیدیم و در مسیر مستقیم قرار می‌‏گرفتیم به دلیل شدت موجی که انفجار داشت، قطعأ ما نیز جان خود را از دست می‎دادیم.

او که اکنون مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرستان نیشابور است، بیان کرد: در ضلع جنوب راه‌آهن هر کس در فاصله 500 متری انفجار هم قرار داشت، کشته شده بود حتی بسیاری از خانه‎های مسکونی به کلی تخریب شدند.

وی ادامه داد: محل وقوع انفجار بسیار صحنه دلخراشی بود به طوری که حتی بسیاری از افراد قابل شناسایی نبودند، حتی به دلیل شدت انفجار گودالی با عمق 20 متر ایجاد شده بود.

حسینی اظهار کرد: نباید این حادثه به فراموشی سپرده شود، آتش‌نشانان همگی در کشور عزیز هستند در حادثه پلاسکو، حادثه انفجار قطار نیشابور و حتی از ابتدای انقلاب که پالایشگاه‎های نفت توسط رژیم بعثی عراق بمباران می‎شد، این آتش‌نشانان بودند که برای خاموش کردن آتش، جان‌فشانی کردند؛ به همین از جایگاه والایی برخوردار هستند.

این آتش‌نشان افزود: هرچند هنوز قوانین مشکل دارند و این عزیزان را به عنوان شهید اعلام نمی‎کنند اما امیدواریم به این قشر زحمت‌کش نگاه ویژه‌تری داشته باشند، آتش‌نشانان به طور مستقیم در معرض حوادث هستند.

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرستان نیشابور مطرح کرد: امیدواریم در سطح شهرها تندیس‎ها و المان‌هایی از شهدای آتش‌نشان نصب و مدال شجاعت به خانواده‎های این افراد و یا خودشان داده شود.

وی گفت: از نظر مادی حقوق و مزایایی که آتش‌نشانان دریافت می‎کنند، هیچ ارزشی ندارد و فقط به دلیل جایگاه معنوی که دارد به این حرفه می‎آیند و هر فردی قادر نیست در این حرفه، خدمت کند.

حسینی اظهار کرد: متاسفانه آتش‌نشانانی که در حادثه انفجار قطار نیشابور جان خود را از دست دادند هنوز شهید اعلام نشدند و به عنوان شهید خدمت محسوب می‎شوند.

29 بهمن‌ماه 1382 فاجعه انفجار قطار نیشابور که به قولی بزرگ‌ترین سانحه راه‌آهن در ایران است، اتفاق افتاد که در این حادثه بسیاری از آتشنشانان و نیروهای امدادی، نیروهای دولتی از جمله فرماندارِ وقت این شهرستان، اهالی روستا و... کشته و زخمی شدند.

انتهای پیام