ماندن در خانه چقدر در جلوگیری از شیوع ویروس‌کرونا موثر است؟

به گزارش بهداشت نیوز، ویروس کرونا تاکنون افراد زیادی را در کل دنیا آلوده کرده و همچنان با سرعت زیادی در حال گسترش است. در ایران نیز هر روز حدود هزار نفر به تعداد مبتلایان به بیماری کویید ۱۹ افزوده می‌شود و تا امروز نزدیک به ۱۵ هزار نفر در کشور به این بیماری مبتلا شده‌اند. بسیاری از بیمارستان‌ها امکانات کافی برای پذیرش بیماران جدید ندارند و اگر شیوع ویروس با همین سرعت ادامه پیدا کند، معلوم نیست در روزهای آینده چند نفر به دلیل کمبود امکانات جان خود را از دست بدهند.

امیرعلی سوادکوهی، رئیس انجمن مراقبت‌های ویژه ایران می‌گوید ظرفیت آی‌سی‌یوها تقریبا کامل شده و پر از بیمارانی است که به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شده‌اند. برخی بیمارستان‌ها بخش پشتیبان درست کرده‌اند تا سایر مریض‌ها را به آن بخش انتقال دهند. همچنین در برخی شهرها، بیمارستان صحرایی برای پاسخ‌دادن به این تعداد بیمار برپا شده است. تحقیقات نشان می‌دهد ۸۵ درصد افرادی که به بیماری کووید ۱۹ مبتلا می‌شوند نیازی به مراجعه به بیمارستان‌ها ندارند، از ۱۵ درصد باقی‌مانده حدود ۱۰ درصد در بیمارستان بستری می‌شوند و ۶ درصد این افراد به آی‌سی‌یو منتقل می‌شوند. تعداد تخت‌های آی‌سی‌یو در کل کشور حدود هفت هزار و ۲۰۰ عدد است و در روزهای آینده با افزایش تعداد مبتلایان، احتمال می‌رود که با کمبود امکانات بیمارستانی مواجه شویم. سوادکوهی می‌گوید:

مجبوریم این شرایط را مدیریت کنیم، تقریبا ۶۰درصد تخت‌های آی‌سی‌یو به کوویدی‌ها اختصاص داده شده و باقی هم در اختیار دیگر بیماران قرار گرفته است. باید بپذیریم که با توجه به قدرت پخش بسیار بالای این بیماری طبیعتا هفت هزار تخت کفاف این تعداد بیمار را نمی‌دهد. تعداد بسیار زیاد است، دو ساعت بعد از اینکه مریض‌ها به بخش فرستاده می‌شوند، دوباره آی‌سی‌یوهای کووید پر می‌شوند.

در حال حاضر برخی استان‌ها از جمله خوزستان با کمبود امکانات مواجه هستند؛ به‌عنوان مثال استاندار خوزستان چند روز پیش اعلام کرد که این استان ۸۰ تخت آی‌سی‌یو کم دارد؛ نماینده‌ی تام‌الاختیار وزارت بهداشت در استان گیلان نیز می‌گوید تعداد تخت‌های آی‌سی‌یو در گیلان باید افزایش پیدا کند. سوادکوهی در مورد سرعت پخش بیماری می‌گوید:

آنچه ما را به عنوان یک پزشک به وحشت می‌اندازد پخش بسیار سریع این بیماری است، خود بیماری قابل کنترل است. وقتی تعداد مریض از حدی بالاتر برود دیگر ظرفیت بیمارستان‌ها قدرت دریافت بیمار را نخواهد داشت.

علاوه‌بر کمبود تخت‌های بیمارستانی که کشور به دلیل شیوع ویروس کرونا با آن روبرو شده، گزارش‌های مختلف حاکی از آن است که برخی استان‌ها مانند قم، گیلان، مازندران، اراک و… با کمبود تجهیزات پزشکی روبرو شده‌اند. به‌طوری که پرسنل بیمارستان‌های شهرهای شمالی فاقد ماسک «ان۹۵» و دستکش لاتکس هستند و بسیاری از پرستاران از ماسک عادی استفاده می‌کنند، حتی پرسنل لباس‌های یکسره‌ای که باید یک‌بارمصرف شود را دو بار مصرف می‌کنند، درحالی‌که این لباس‌ها باید پس از هر بار مصرف سوزانده شده و از بین بروند.

در خانه بمانیم
با مشکلاتی که از نظر امکانات درمانی در کشور وجود دارد و ممکن است در روزهای آینده بیشتر شود، بهترین کار این است که در خانه بمانیم تا زنجیره‌ی انتقال ویروس کرونا قطع شود. با مراجعه‌ی کم‌تر به بیمارستان‌ها، به کادر درمانی کمک می‌شود تا از بیمارانی که در حال حاضر بستری شده‌اند بهتر مراقبت کنند. پخش شدن بیشتر بیماری باعث می‌شود تعداد مراجعات به بیمارستان‌ها نیز بیشتر شود و درنتیجه ظرفیت تخت‌های آی‌سی‌یو پر شود؛ اما اگر جلوی پخش ویروس گرفته شود شرایط تحت کنترل در می‌آید و اوضاع بهتر می‌شود.

با اینکه برخی رسانه‌ها و عده‌ای از مردم بیماری کووید۱۹ را شوخی گرفته‌اند اما این بیماری با هیچ فردی شوخی ندارد و روزبه‌روز تعداد جان‌باختگان بیشتر می‌شود. برخی افراد با علائم خفیف به این بیماری مبتلا می‌شوند و آن را به سایرین منتقل می‌کنند اما شاید شخص بعدی که ویروس کرونا از این فرد به او مبتلا می‌شود نتواند از بیماری جان سالم به در ببرد. تعطیلات نوروزی تا چند روز دیگر شروع می‌شود و بهترین کار ماندن در خانه و قطع کردن زنجیره‌ی انتقال این بیماری است. اگر توصیه‌ها جدی گرفته نشود با معضل همه‌گیری روبه‌رو خواهیم شد.

در حال حاضر کشور در دوره‌ی پیک بیماری است و رفتن به سفر، دورهمی و خرید شانس ابتلای فرد و دیگران به بیماری را افزایش می‌دهد؛ با اینکه تاکنون نزدیک به پنج هزار نفر بهبود پیدا کرده‌اند اما شاید همه خوش‌شانس نباشند که این بیماری را به‌راحتی از سر بگذرانند.

رئیس کمیته‌ی اپیدمیولوژی ستاد مقابله با کرونا نیز در مورد ضرورت کاستن از سفرهای غیرضروری می‌گوید تصمیماتی برای ورود و خروج از استان‌‌هایی که منطقه قرمز هستند گرفته شده و هتل‌‌ها و تفرجگاه‌‌ها پذیرای مسافران نیستند. از طرفی بیماری کووید ۱۹ در تمام شهرهای کشور شیوع پیدا کرده و هیچ نقطه‌ای برای مسافرت کردن امن نیست. فرمانده‌ی عملیات مدیریت کرونا در تهران می‌گوید:

ما با یک رخداد بسیار پیچیده‌ی بیولوژیک روبرو هستیم که تقابل با آن مانند یک جنگ تمام عیار فرسایشی است که ممکن است مدت آن هم طولانی‌تر از چیزی باشد که انتظار می‌رود. اگر سطح مداخلات افزایش نیابد اپیدمی تا پایان خردادماه به طول می‌انجامد. ۲۰ درصد افرادی که دچار این بیماری می‌شوند فرم شدید آن را می‌گیرند و در افراد پرخطر و مسن این بیماری خیلی بی‌رحم‌تر عمل می‌کند.

مصوبات مربوط به ادارات تهران اجرایی نشد
با اینکه این روزها توصیه می‌شود که بهترین کار ماندن در خانه است و برخی شرکت‌ها امکان دورکاری را برای کارمندان خود فراهم کرده‌اند اما بازهم برخی مردم مجبور به ترک منزل هستند زیرا بسیاری از ادارات تعطیل نشده‌اند و با مرخصی کارمندان موافقت نمی‌کنند. فرمانده‌ی عملیات مدیریت کرونا در تهران در این رابطه می‌گوید:
نمی‌توان با حفظ ریتم طبیعی شهر و حضور مردم در بازارها بیماری را مهار کرد. البته مردم هم باید همراهی کنند اما تناقضات در مورد الزامات ماندن در خانه باید برطرف شود. قرنطینه چهار فاز مختلف دارد و حالتی که هیچ فردی در شهر تردد نمی‌کند فاز چهارم قرنطینه است و قبل از آن باید از فازهای پیشین قرنطینه عبور کرد. فرم‌های مختلفی از قرنطینه‌سازی را در کشورهای اروپایی و شرق آسیا دیده‌ایم.

تعطیلات ملی و عمومی نوروز فرصتی مناسب برای مهار کرونا
تعطیلات ملی و عمومی نوروز فرصت مناسبی برای مهار بیماری کووید ۱۹ است اما به شرطی که ملاحظات لازم برای تعطیلات در نظر گرفته شود. بسیاری از استان‌ها درگیر پروسه‌ی اپیدمی هستند و نمی‌توانند میزبان مسافران باشند. سفر کردن به استان‌هایی که کم‌تر آلوده شده‌اند نیز می‌تواند باعث گسترش جدی‌تر اپیدمی در کشور شود. درصورتی که اگر در منزل بمانیم و دید و بازدید عید را کاهش دهیم می‌توانیم شرایط را زودتر بهبود دهیم.

از طرفی، امسال برنامه‌های شهرداری در راستای تشویق مردم به ماندن در خانه است و کمپین‌های مختلفی در این رابطه تشکیل شده است. به‌عنوان مثال از هنرمندان، خانه‌ی سینما، ستاد شهر دوستدار کودک و شبکه‌ی پویا کمک گرفته شده است تا برنامه‌های سرگرم‌کننده و مسابقات تعاملی برای کودکان طراحی شود. شهرداری تهران نیز اهداء کتاب‌های صوتی خبر داده و گفته است شهروندان می‌توانند از هزاران جلد کتاب موجود در این اپلیکیشن‌ها استفاده کنند و با وارد کردن کد شهرداری تهران که در قسمت توضیحات کدهای تخفیف قید شده یک کتاب رایگان بخوانند.

وزیر ارتباطات نیز پیش‌تر با انتشار توییتی گفته بود تلویزیون‌های اینترنتی، ارائه خدمات رایگان خود را تا پایان سال ادامه خواهند داد و ترافیک مصرفی این تلویزیون‌ها نیم‌بها حساب خواهد شد. همچنین مممکن است این طرح‌ها در تعطیلات نوروز نیز تمدید شوند؛ از طرفی شنیده‌ها حاکی از آن است که برخی شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی خدمات اینترنت ممکن است در ایام نوروز طرح‌هایی را برای تخفیف در اینترنت در راستای تشویق مردم به ماندن در خانه ارائه دهند

عکس‌ها و تصاویری که این روزها منتشر می‌شود، نشان می‌دهد که مردم اهمیت ماندن در خانه و عدم حضور در مراکز خرید یا بازار را هنوز جدی نگرفته‌اند. ویروس کرونا سرعت انتشار بسیار بالایی دارد و همین موضوع باعث شده تا به بحرانی جهانی تبدیل شود. سرعت انتشار ویروس کرونا رابطه‌ی مستقیمی با حضور مردم در جامعه دارد و تا زمانی که زنجیره‌ی انسانی انتقال این ویروس قطع نشود، تمام تمهیدات و اقدامات صورت گرفته از سوی مسئولان برای مهار آن به نتیجه نخواهد رسید.

افراد مبتلا به ویروس کرونا ممکن است در دوره‌ی حداکثر ۱۴ روزه‌ی نهفتگی و پیش از ظهور علائم آلودگی، ویروس را به دیگران منتقل کنند و این موضوع اهمیت ماندن در خانه و عدم حضور در جامعه را نشان می‌دهد. بنابراین بیرون رفتن در این ایام نه تنها جان خودمان را به خطر می‌اندازد بلکه تمامی افرادی که با آن‌ها ملاقات می‌کنیم را نیز در معرض خطر قرار می‌دهد. این شرایط دائمی نیست و اگر همه رعایت کنیم زودتر می‌توانیم از بحران خارج شویم و به زندگی روزمره‌ی خود بازگردیم درحالی‌که اگر همه رعایت نکنیم تا چند ماه دیگر باید حسرت روزهایی را بخوریم که هنوز فرصت داشتیم تا از فاجعه جلوگیری کنیم. در حال حاضر کسب‌وکارهای زیادی بابت این موضوع متضرر شده‌اند و انسان‌های زیادی جان خود را از دست داده‌اند و این وضعیت هرقدر بیشتر ادامه پیدا کند، شرایط نیز سخت‌تر می‌شود.

ازطرفی کمبود امکانات بهداشتی و درمانی و همچنین خستگی کادر پزشکی باعث شده تا حتی نیروهای مسلح نیز دست به کار شوند و در برخی استان‌ها بیمارستان‌های صحرایی برپا شده است. نیاز به نیروی درمانی در استان‌های مختلف نیز باعث شده دانشگاه‌های علوم پزشکی مازندران و بابل فراخوان جذب نیروی داوطلب بدهند تا از فشار کاری کادر درمانی کاسته شود. پرستاران و پزشکان زیادی در این مدت به دلیل حضور در مراکز درمانی و ارائه‌ی خدمات به بیماران به کرونا مبتلا شده و جان خود را از دست داده‌اند. در چنین شرایطی تنها راه ممکن برای کنترل وضعیت موجود، رعایت توصیه‌های کارشناسان و قطع کردن زنجیره‌ی انتقال ویروس در جامعه یعنی ماندن در خانه است.

طبق گفته‌ی وزیر بهداشت، اگر ۲۵ درصد ایزولاسیون به ۴۰ درصد برسد، میزان ابتلا به بیماری کووید ۱۹ و مرگ و میر ناشی از آن ۵۰ درصد کاهش پیدا می‌کند. همچنین اگر میزان ایزولاسیون به ۷۰ درصد برسد، میزان ابتلا و مرگ و میر ۷ تا ۱۰ برابر کم‌تر می‌شود. این آمار نشان می‌دهد که تنها راه‌حل قطعی از بین بردن زنجیره‌ی انتقال ویروس کرونا، ماندن در خانه و جدی گرفتن توصیه‌های کارشناسان سلامت است؛ توصیه‌هایی که اگر از طرف همه‌ی مردم جدی گرفته شود به این بحران پایان می‌دهد و اگر جدی گرفته نشود ممکن است به فاجعه تبدیل شود.