میزان حملات کرونا چه زمانی کاهش می‌یابد / چگونگی مصونیت جامعه در همه‌گیری کووید 19

بیژن صدری‌زاده، مدیر سابق مبارزه با بیماری‌های واگیر منطقه مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی، در گفت‌وگو با ایکنا؛ با بیان اینکه کووید ۱۹ یک بیماری نوپدید است و از این حیث که هنوز امتحان خود را پس نداده، دارای اهمیت است، گفت: کرونا ویروس جدید، شکل جهش‌یافته از گروه ویروس‌های سرماخوردگی با قابلیت همه‌گیری بسیار بالاست که ضریب مرگ‌ومیر ناشی از آن نسبت به سارس و مرس بسیار پایین‌تر است. طی دو ماه گذشته یعنی از زمانی که این ویروس بروز پیدا کرده است، شواهد حاکی از آن است که کرونا ویروس جدید قدرت انتشار وسیعی دارد، اما شدت بیماری‌زایی آن نسبت به کرونا‌های نسل قبل کمتر است که البته این بدان معنا نیست که ویروس را جدی نگیریم.

صدری‌زاده تأکید کرد: مردم باید علائم شبیه سرماخوردگی را در خود به‌سرعت شناسایی کنند و پس از بروز این علائم در صورت وجود هر یک از آنها مانند تب، سرفه خشک، تنگی نفس تا یک هفته از خانه خارج نشوند و تحت استراحت و درمان باشند. در صورتی که این سه علائم را با هم داشته باشند باید به پزشک مراجعه کنند.

این متخصص بیماری‌های عفونی تأکید کرد: وقتی هر سه علامت با هم بروز کند، یعنی بیماری بسیار شدید است؛ از سوی دیگر ۸۰ درصد مردم وقتی ویروس کرونا وارد بدن آن‌ها می‌شود، دچار بیماری خفیفی می‌شوند، اما وقتی که بیماری شدید باشد این سه علامت مهم را همزمان با یکدیگر دارند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه هدف اصلی برنامه‌های کشوری باید این باشد که تا جایی که می‌توانند از انتشار گسترده بیماری بکاهند، گفت: وقتی ویروس انتشار پیدا می‌کند، بسیاری از افراد در مقابل ویروس مصونیت پیدا می‌کنند، درصد زیادی هم به ویروس مبتلا شده و علائم خفیف دارند، در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد هم علائم شدید داشته و اگر مراقبت در بیمارستان برای آن‌ها فراموش شود خطر مرگ در پی دارد؛ لذا افراد ضمن اینکه باید اصول بهداشتی را رعایت کنند تا به بیماری مبتلا نشوند، اگر دارای علائم شدید باشند باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند تا مرگ و میر در اثر بیماری به حداقل برسد.

وی در رابطه با تأثیر فصل سرد یا گرم بر کرونا نیز اظهار کرد: به نظر می‌رسد فصل سرما یا گرما در مورد این ویروس زیاد تأثیر نداشته باشد، اما وقتی هوا گرم می‌شود، مردم مجبور نیستند در یک اتاق کوچک دور هم جمع شوند، وقتی هوا سرد است، تراکم جمعیت در خانواده‌ها بیشتر است و افراد در یک اتاق می‌مانند و بعضاً ممکن است در و پنجره هم باز نکنند، این شرایط خوبی برای جلوگیری از انتشار ویروس نیست.

صدری‌زاده همچنین در رابطه با همه‌گیری بالای جامعه برای ایجاد مصونیت در برابر ویروس اظهار کرد: در ادبیات سازمان بهداشت جهانی در رابطه با همه‌گیری یک ویروس جدید، اصطلاحی وجود دارد که از آن به attack rate یا میزان حمله ویروس یاد می‌شود، در واقع هر چه میزان این حمله بیشتر باشد زمان همه‌گیری کوتاه‌تر می‌شود.

وی ادامه داد: در رابطه با attack rate ویروس کرونا بین ۵۰ تا ۷۰ درصد بحث می‌شود که وقتی ویروس در سطح جامعه منتشر می‌شود، ابتلای ۷۰ درصد جامعه به آن، به مصونیت ختم می‌شود چرا که ویروس گردش خود را کرده و به افراد می‌رسد و نمی‌تواند مبتلای جدیدی برای خود بیابد.

عضو گروه نظریه‌پردازی و آینده‌نگری فرهنگستان علوم پزشکی تصریح کرد: ممکن است چند ماه بعد از ابتدای شیوع، به این درصد برسیم اما آنچه مسلم است، ویروس حدود دو ماه در کشور بروز پیدا کرده است و به نظر می‌رسد طی پنج تا شش هفته آینده attack rate در ۷۰ درصد فراهم شده و غائله ختم شود.

وی یادآور شد: از سوی دیگر به نظر می‌آید ۴۰ تا ۵۰ درصد این میزان حمله محقق شده و ۴۰ تا ۵۰ درصد جامعه مصونیت پیدا کرده‌اند، یعنی ویروس با ۴۰ تا ۵۰ درصد جامعه تماس داشته است؛ تعداد مرگ و میر‌ها این را نشان می‌دهد، اگر میزان ابتلا هم بیشتر شود درصد مرگ و میر از این بالاتر نمی‌رود. وقتی ۷۰ درصد همه‌گیری وجود داشته باشد، ویروس دیگر جایی برای زنده ماندن ندارد.