گرمای روابط سوریه و ایران، کرونا را به چالش کشید

خبرگزاری مهر، گروه سیاست- نظام فتحی؛ علی رغم فاصله گذاری اجتماعی که ویروس کرونا بر ملت‌ها و کشورها تحمیل کرده است؛ ولی این بیماری نتوانست سوریه و ایران را به عنوان دو کشور هم پیمان از تاکید بر همبستگی و نزدیکی به یکدیگر بازدارد. محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران، یکسال پس از آخرین سفر خود به سوریه بار دیگر وارد دمشق شد.

این دیدار که در شرایط استثنایی ولی به صورت طبیعی انجام شد، تفاوت چندانی با دیگر دیدارها نداشت و تنها تفاوت آن پوشیدن ماسک و دستکش توسط میزبان و مهمان بود.

نهاد ریاست جمهوری سوریه تاکید کرد که در دیدار بشار الاسد و محمد جواد ظریف، آخرین تحولات روند سیاسی سوریه از جمله کمیته بازنگری قانون اساسی و مذاکرات آستانه و تحولات شمال سوریه در سایه تجاوز مستمر ترکیه به سرزمین و حاکمیت ملی سوریه را مورد بررسی قرار دادند.

بحث و بررسی درباره بیماری کرونا بخش دیگری از این دیدار را به خود اختصاص داد و رئیس جمهوری عربی سوریه جانباختن شماری از شهروندان را براثر این بیماری به ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران تسلیت گفت و بهره برداری سیاسی برخی از کشورهای غربی و در رأس آن‌ها آمریکا از این ویروس همزمان با تداوم و تشدید تحریم برخی از کشورها برغم شرایط انسانی و بهداشتی دشواری که با آن روبرو هستند را محکوم کرد.

وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در این دیدار، تلاش غربی‌ها برای بهره برداری از موضوع دروغین به کارگیری «سلاح شیمیایی» در سوریه را محکوم کرد و توسل به این بهانه را در شرایط کنونی جهان یک اقدام زشت خواند.

مجموعه از تحولات اخیر در سوریه باعث شد تا ایران بار دیگر بر عزم خود در ایستادگی در کنار سوریه به عنوان کشوری که با آن سرنوشت و اهداف مشترک دارد، تاکید کند:

۱- نقض آتش بس و تجاوزهای مکرر ترکیه در شمال سوریه:

علی رغم آتش بس اعلامی میان ارتش سوریه و گروه‌های مسلح مورد حمایت ترکیه، ولی این گروه‌ها بارها این آتش بس را نقض کردند و ترکیه نیز به عنوان حامی آن‌ها یک مرکز نظارت جدید را در نزدیکی روستای «جنة الفورة» در حاشیه جاده حلب به لاذقیه موسوم به جاده m۴ ایجاد کرد.

پیش از این نیز در هفته گذشته، ترکیه سه مرکز مشابه را در شهرک‌های الزینیة، البقصریة و الفریکة در جنوب غرب ادلب ایجاد کرده بود.

این تجاوزها بخش مهمی از رایزنی‌های بشار الاسد و ظریف را به خود اختصاص داد، بویژه اینکه ظریف به نشست قریب الوقوع وزرای خارجی کشورهای ضامن روند آستانه (روسیه، ایران و ترکیه) اشاره کرد.

۲- فعالیت‌های جدید گروه تروریستی داعش در بادیه سوریه و تهدید مرزهای مشترک سوریه با عراق و تاکید بر ایستادگی ایران درکنار سوریه برای پایان دادن به این تهدیدها.

بادیه سوریه در روزهای گذشته شاهد فعالیت پررنگ باقیمانده‌های گروه تروریستی داعش در طول مناطق السخنه تا دیرالزور و ریف جنوبی شهر المیادین بود که یک تهدید جدی امنیتی برای مناطق مرزی سوریه با عراق به شمار می‌رود، به ویژه پس از نفوذ چندباره عناصر داعش به مناطق تحت کنترل دولت سوریه در شرق فرات و مناطق مرزی غرب عراق.

این تهدید امنیتی برای دولت سوریه و هم پیمانان آن قابل قبول نیست بویژه اینکه سوریه و ایران برای پاکسازی این منطقه از وجود داعش خون‌های گرانبهایی را تقدیم کرده اند و ارتش سوریه نیز از حدود ۱۰ روز پیش عملیات گسترده ای را برای پاکسازی منطقه بادیه و نابود کردن آخرین باقیمانده‌های گروه تروریستی داعش آغاز کرده است.

۳- تاکید ایران بر رد ادعاهای آمریکا که سوریه و هم پیمان‌های آن را به بکارگیری سلاح شیمیایی بر ضد غیرنظامیان متهم می‌کند.

آمریکا در چند روز گذشته در گزارش‌های مختلفی دولت سوریه و نیروهای هم پیمان را به بکارگیری سلاح شیمیایی علیه غیرنظامیان متهم کرد و این امر با واکنش و محکومیت شدید دوستان و هم پیمانان سوریه روبرو شد. ایران و روسیه، اتهام‌های مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا مبنی بر تلاش تهران و مسکو برای انحراف افکار عمومی و سرپوش گذاشتن بر استفاده سوریه از سلاح شیمیایی را محکوم کردند.

وزارت خارجه سوریه نیز به این ادعاهای آمریکایی واکنش نشان داد و اعلام کرد که گزارش سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی «حاوی اطلاعات و نتیجه گیری های دروغین و دستکاری شده است».

شایان ذکر است که سفر وزیر خارجه ایران به سوریه یک روز پس از آن انجام شد که سرتیپ احمد رضا پور دستان رئیس مرکز پژوهش‌های راهبردی ارتش جمهوری اسلامی اعلام کرد که حضور مستشاری ایران در سوریه به درخواست مسئولان این کشور انجام شده است و تا زمانی که دولت سوریه بخواهد، این حضور ادامه خواهد یافت.

سفر ظریف به سوریه، محاسبات مخالفان و حامیان آن‌ها را نیز برهم زد و آن‌ها را مجبور به داستان پردازی‌ها و تحلیل‌های مغرضانه کرد به طوری که روزنامه عکاظ عربستان مدعی شد که ظریف نگران کاهش نفوذ ایران در سوریه همزمان به گسترش نفوذ روسیه در شمال شرق این کشور است.

برخی نیز مدعی شدند که این سفر با تماس اخیر ولیعهد ابوظبی با رئیس جمهوری سوریه در ارتباط است و برخی دیگر نیز ادعا کردند که ایران با برقراری آتش بس در ادلب مخالف است.