چگونه اختلال وسواس ناشی از کرونا را درمان کنیم؟

ساحل جوانبخت در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه یکی از راه‌های جلوگیری از انتقال کرونا شست و شوی مداوم دست‌هاست، اظهار کرد: بنابر توصیه محققان، شست و شوی دست‌ها به صورت مکرر راهی برای جلوگیری از انتشار کرونا اعلام شده است که در پی شیوع کرونا و نگرانی از ابتلا به آن افراد برای جلوگیری از انتقال این ویروس مرموز گاهی رفتارهای وسواس گونه پیدا می کنند.

وی تصریح کرد: در این شرایط کرونایی گاهی افراد دچار نگرانی‌هایی هستند که مشکل ساز است. این رفتارهای وسواس گونه در برخی افراد وجود دارد، برای مثال کسانی هستند که وقتی از خانه بیرون می‌روند، برای اطمینان از خاموش بودن اجاق گاز به خانه بازمی گردند؟ یا کسانی که حمام کردن آنها طولانی‌تر از افراد عادی است.

جوانبخت افزود: تمام این مثال ها و نشانه ها، می تواند بخشی از نشانه‌های اختلالی به نام «اختلال وسواس فکری عملی» باشد. ممکن است در این روزهای سراسر استرس شرایط کرونایی بسیاری از ما، بدون اینکه متوجه شده باشیم، به این اختلال دچار شده باشیم.

وی ادامه داد: طبیعی است که در این ایام، نظافت و گندزدایی وسایل منزل بیشتر باشد، اما اگر دچار اختلال وسواس فکری، عملی شده باشیم، این رفتارها و افکار وسواس گونه‌ به قدری زیاد می‌شود که زندگی را مختل می کند.

مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان در توصیف ویژگی های افراد دچار وسواس، گفت: این افراد عمدتا دچار افکار و اعمال وسواسی می شوند.

هر فکر تکراری وسواس نیست

جوانبخت با تاکید براینکه هر فکر تکراری وسواس نیست، اضافه کرد: وسواس زمانی است که بدون اینکه خود شخص به آن فکر کند، وارد ذهنش شود. وسواس یک فکر آزار دهنده است و شخص می داند که این فکر مال خودش نیست و از بیرون وارد ذهنش شده است. شخصی که دچار وسواس است، می داند که این فکر به راحتی از ذهنش بیرون نمی رود و تا زمانی که فکر باشد، باعث اضطراب فرد می شود.

مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان تاکید کرد: فرد تا زمانی که فکر را به عمل تبدیل نکند، آرام نمی گیرد.

جوانبخت اظهار کرد: افرادی که گرفتار وسواس هستند، دچار سردرگمی بین یک سری بایدها و نباید، درست و غلط و خوب و بد می شوند و کارهایشان تا مرز افراط است. دلیل این رفتار افراطی این است که به نظمی که در ذهنشان انتظار دارند، برسند.

وی گفت: برای مثال ممکن است یک فرد، چندین بار اجاق گاز را چک کند تا از خاموش بودن آن اطمینان حاصل کند. در این شرایط که شست و شوی دست راهی برای جلوگیری از انتقال کرونا است، ممکن است، فرد به حدی اینکار را انجام دهد تا دستش پوسته پوسته شود.

مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان با بیان اینکه فرد دچار اختلال افراطی هیچ لذتی از انجام این رفتارهای تکراری نمی‌برند، تصریح کرد: ممکن است فرد از شرایطی که تشدید کننده علائم است، فرار کند اما متاسفانه موفق نمی شود.

به گفته جوانبخت کمال گرایی یک ویژگی عادی و طبیعی در افراد است، اما در افراد وسواسی این کمال گرایی غیرطبیعی می شود. برای مثال فرد برای شستن دست های خود دنبال نهایت تمیزی است و تا به آن نرسد، آرامش نمی یابد.

وی اضافه کرد: به دلیل اینکه تکرار و انجام رفتار افراطی اغلب رضایت بخش نیست، در نتیجه فرد به آرامش و رضایت خاطر هم نمی رسد.

مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان تاکید کرد: به دلیل اینکه افکار ناراحت کننده و آزار دهنده و ناخواسته وارد ذهن شخص می شوند، فرد را مجبور می‌کنند که کارها را چندین و چند بار تکرار کند.

تکنیک‌های رهایی از وسواس فکر و عملی

جوانبخت در توضیح ارتباط ویروس کرونا و ایجاد اختلال وسواس گفت: اگر در زمره افرادی هستید که تمام روش های توصیه شده برای جلوگیری از انتقال بیماری را انجام داده اید، اما همچنان احساس رضایت نمی‌کنید و اصرار به شستن دوباره دست ها و یا ضدعفونی دوباره سطحی که قبلا تمیز کرده اید، دارید، احتمالا وارد سیر وسواس شده اید.

وی ادامه داد: این افراد باید با تکنیک هایی خود را از شر افکار مزاحم نجات دهند.

مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان درخصوص راهکارهای درمان اختلال وسواس _ جبری (OCD)، توضیح داد: رویکرد رفتاری (مواجه و جلوگیری از تشریفات)، رویکرد شناختی و درمان های دارویی از راهکارهای درمان این اختلال است.

جوانبخت گفت: رویکرد رفتاری پرکاربردترین و پذیرفته شده‌ترین درمان رفتاری OCD است که فرد به کمک این روش خود را در موقعیت هایی قرار می دهد که عمل وسواسی را تحریک و از انجام تشریفات وسواسی خودداری می‌کند. برای مثال شخص به بشقاب کثیف دست می زند و سپس از شستن دستهایش خودداری می‌کند.

وی در توضیح رویکرد شناختی گفت: محور این رویکرد، به چالش کشیدن باورهای شخص مبتلا درباره اتفاقاتی است که در صورت نپرداختن به تشریفات وسواسی روی می دهد، برای مثال شخص معتقد است که اگر به دستگیره در اتاق دست زد باید دست هایش را بشوید، در غیراین صورت به ویروس مبتلا می شود. این رویکرد با استدلال به فرد می گوید که اگر هم دست هایش رو نشست الزاما به ویروس مبتلا نمی شود.

مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان به روش درمان های دارویی اشاره کرد و گفت: دسته خاصی از داروهای ضد افسردگی مانند بازدارنده های بازجذب سروتونین (SRIs) در درمان OCD موثرند. همچنین کلومی پرامین (آنافرانیل) متداول تر از هر داروی دیگری برای درمان این اختلال تجویز می شود.

جوانبخت با تاکید براینکه در صورت درمان دارویی، ممکن است برخی علایم پایدار باقی بماند، خاطرنشان کرد: همچنین احتمال دارد که اشخاص بر اثر کنار گذاشتن مصرف داروها به حالت اول بازگردند. همچنین استفاده از درمان دارویی مستلزم مراجعه به روانپزشک است.

انتهای پیام