لبنان و سهم دروزی‌ها در سیاست و قدرت

در لبنان از لحاظ ماهوی، قدرت سیاسی در اختیار رهبران طوایف مختلف است و هر چه طایفه قدرتمندتر و متحدتر باشد، جریان سیاسی نیز قدرتمندتر است. این کشور دارای هجده طایفه است، ولی قدرت بین سه طایفه‌ی مسلمان شیعه، مسلمان سنی و مسیحی مارونی تقسیم شده است به طوری که رئیس جمهوری از میان مارونی‌ها، نخست وزیر از میان سنّی‌ها و رئیس مجلس از میان شیعه‌ها برگزیده می شود و دروزی‌ها نیز همواره به‌عنوان متوازن کننده‌ی قوا در بین این سه طایفه عمل می‌کنند.

تعداد دقیق پیروان مذاهب مختلف در لبنان، همواره محل مناقشه بوده و از سال ۱۹۳۲ تا به امروز، سرشماری دقیقی در این زمینه صورت نگرفته و دولت لبنان تنها به انتشار مجموع جمعیت این کشور بدون ذکر پیروان هر مذهب اکتفا کرده است.

تارنمای «بوابه الحرکات الاسلامیة» مصر در گزارش ۳۰ آگوست سال ۲۰۱۹ میلادی خود شمار دروزی‌های لبنان را ۱۲۱ هزار تن ذکر می‌کند که در ۷۳ روستای این کشور سکونت دارند. در لبنان رهبر دینی دروزی‌ها «نعیم حسن» معروف به «شیخ عقل» و رهبر سیاسی شان «ولید جنبلاط» رییس حزب سوسیالیست ترقی‌خواه است.

مشارکت دروزی‌ها در عرصه سیاسی لبنان

دروزی ها به طور فعال در حیات سیاسی لبنان مشارکت دارند. به موجب قانون لبنان و برپاپه تقسیم وظایف میان طوایف، دروزی‌ها می‌توانند وزارت دفاع را در دولت این کشور در اختیار داشته باشند. شماری از وزرا و اعضای پارلمان و سفیران لبنان طی سال‌های گذشته از میان دروزی‌ها انتخاب شده اند.

یکی از ویژگی‌های دموکراسی لبنان اختصاص سهم مشخص به تمامی طوایف موجود در این کشور است که در این میان سهم دروزی‌ها ۸ کرسی از ۱۲۸ کرسی پارلمان لبنان است. در کابینه «حسان دیاب» هم که در بهمن ماه گذشته تشکیل شده است ۲ وزارتخانه برای دروزی‌های لبنان است. «رمزی مشرفیه» وزارت امور اجتماعی و گردشگری و «منال عبدالصمد» وزارت اطلاع رسانی را بر عهده دارند که از دو طایفه دروزی‌های لبنان هستند.

طی دهه‌های گذشته «مجید أرسلان»، «کمال جنبلاط»، «فضل الله تلحوق»، «بهیج تقی الدین»، «سلیم داوود»، «بشیر الأعور»، «شبلی العریان»، «توفیق عساف»، «فؤاد النجار»، «قحطان حمادة»، «نجیب علم الدین»، «سعید حمادة»، «حسن مشرفیة»، «نجیب صالحة» از جمله افرادی از طایفه دروزی بودند که سابقه حضور در پارلمان لبنان را در کارنامه خویش دارند. همچنین دروزی‌ها در لبنان شماری از نهادها و انجمن‌های خیریه، کانون‌های فرهنگی و ورزشی را در اختیار دارند که در راستای منافع اجتماعی، اقتصادی و آموزشی این گروه‌ها عمل می‌کنند.

گروه‌های سیاسی دروزی

حزب دروزی «سوسیالیست ترقی‌خواه» در سال ۱۹۴۹ تاسیس شد. از بارزترین موسسان آن می‌توان به «کمال جنبلاط»، «فرید حیران»، «آلبرت ادیب»، «عبدالله العلایلی»، «فواد رزق» و «جورج حنا» اشاره کرد. رهبر کنونی این حزب «ولید جنبلاط» است. پایه‌های حزب بر مبنای سکولاریسم و سوسیالیسم و بر مبنای اکثریت دروز شکل گرفته است. «تیمور جنبلاط»، «اکرم شهیب»، «هادی ابوالحسن»، «وائل ابوفاعور»، «فیصل الصایغ» و «بلال عبدالله»، ۶ عضو حزب سوسیالیست ترقی خواه هستند که اکنون در پارلمان لبنان از طریق ائتلاف با دو نماینده احزاب دیگر فراکسیون «گردهمایی دموکراتیک» را تشکیل دارند. «جریان توحید» از دیگر گروه‌های سیاسی دروزی است که ریاست آن را «وئام وهاب» از سیاستمداران شناخته شده دروزی لبنان برعهده دارد و اکنون یکی از نمایندگان دروزی‌ها در پارلمان این کشور است. حزب دموکراتیک لبنان به ریاست «طلال ارسلان» وزیر ورزش و جوانان سابق لبنان و جنبش مبارزه عربی لبنان به ریاست «فیصل الداود» نیز از جمله احزاب دروزی لبنان هستند.

----

منابع:

۱: بوابه الحرکات الاسلامیة، الجمعة ۳۰/أغسطس/۲۰۱۹، «الطائفة الدرزیة ... نشأتها و تاریخها و عقیدتها»، (https://www.islamist-movements.com/۲۶۶۴)

۲: روزنامه عربی ۲۱ مصر، ۵ می ۲۰۱۸، «الدروز فی الانتخابات اللبنانیة ... وهاب و أرسلان یزاحمان جنبلاط»، (https://arabi۲۱.com/story/۱۰۹۱۵۵۲/ )

۳: خبرگزاری جمهوری اسلامی «ایرنا»، «ترکیب فراکسیون‌های پارلمان جدید لبنان»، ۲ خرداد ۱۳۹۷، (https://www.irna.ir/news/۸۲۹۲۴۰۰۰/)

۴: مرکز بین‌المللی مطالعات صلح، ۲۸ آبان ۱۳۹۵، «وضعیت و جهت‌گیری‌های سیاسی اهل سنت لبنان»، ( http://peace-ipsc.org/fa/)